تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,579 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,681,247 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,524 |
منشاء هنر از منظر صدرالمتألهین | ||
فلسفه | ||
مقاله 7، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 26، تیر 1395، صفحه 109-126 اصل مقاله (261.97 K) | ||
نوع مقاله: علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jop.2016.61245 | ||
نویسنده | ||
حسین هاشم نژاد* | ||
استادیار گروه معارف دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
صدرالمتألهین بیش از سایر فیلسوفان مسلمان به بحث و نظر از منشأ هنر و آفرینش هنری میپردازد. به نزد او، خلیفه الهی بودن انسان، عرضه شدن هنرها به انسانها در عوالم ونشئههای پیشین آفرینش، الهام، گرایشهای غریزی بویژه میل به عرضه و به نمایش گذاشتن آثار و خلاقیتها، میل به اتمام و اِکمال آثار و آفرینشها، میل به تزیین و زیباسازی آثار و تجلیّات طائر قدسی از جمله منشاءهای هنر است. این مقاله میکوشد با تکیه بر اشارات پراکنده صدرا در مواضع مختلف او، به بازسازی نظریه او در باب منشأ آفرینش هنری بپردازد که در این میان مفهوم محوری خیال است و منشاء قریب همه آثار هنری محسوب میشود؛ به گونهای که بر اساس علم النفس صدرایی دو قوّه خیال و متخیّله نقش اساسی در آفرینش هنری دارند. قوایی که در پیوند با دریافت خاص از انفصال صور خیالی قرار داشته و دیدگاه متمایز او را از ابنسینا شکل میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
هنر؛ منشاء هنر؛ صدرا؛ خیال | ||
مراجع | ||
ابن سینا (1363). شفا، تهران: انتشارات ناصرخسرو، ابن عربی، محیی الدین (بیتا)، الفتوحات مکیه، الفتوحات المکیّه، بیروت: دار الصادر، ابن منظور (1408 ه.ق.). لسان العرب، بیروت: دارالاحیاء التراث العربى. حکمت، نصرالله (1385). متافیزیک خیال، تهران: انتشارات فرهنگستان هنر. الجوهری، اسماعیل بن حماد (1407 ه.ق.)، تاج اللغة و صحاح العربیّة، تحقیق: أحمد عبد الغفور عطار، بیروت: دار العلم للملایین. راغب اصفهانی (بی تا)، ابوالفرج.المفردات فی غریب القرآن، راغب اصفهانی، بیروت: دارالمعرفة. شیرازی، صدرالدین محمّد (1410ه.ق.)، اسفار(الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة) ج1و3و7و8 و9، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. ـــــــــــــ (1411 ه.ق.)، تفسیر القران الکریم، قم: انتشارات بیدار. ـــــــــــــ(1380)، المبدأ و المعاد،تحقیق: سید جلال الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب. ـــــــــــــ ( 1378)، سه رساله فلسفی، تحقیق: جلال الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب. ـــــــــــــ (1382)، الشواهد الربوبیة،تصحیح: جلال الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب. ــــــــــــ (1382)، شرح و تعلیقات بر الهیات شفا، تحقیق: نجفقلی حبیبی، تهران: بنیاد حکمت صدرا . ــــــــــــ (1363)، مفاتیح الغیب، تصحیح محمد خواجوی، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. الفراهیدی، عبد الرحمن (1409 ه.ق.)، کتاب العین، قم: دار الهجرة. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,487 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,335 |