سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات161
تعداد شماره‌ها6,532
تعداد مقالات70,504
تعداد مشاهده مقاله124,124,297
تعداد دریافت فایل اصل مقاله97,232,790
صفایی‌پور, مسعود, عبیات, مرتضی, عبیات, مصطفی. (1397). تحلیل فضایی و سطح‌بندی توسعۀ روستایی در استان خوزستان با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چندشاخصۀ جبرانی و مجموعۀ ادغامی. , 50(3), 679-701. doi: 10.22059/jhgr.2017.61037
مسعود صفایی‌پور; مرتضی عبیات; مصطفی عبیات. "تحلیل فضایی و سطح‌بندی توسعۀ روستایی در استان خوزستان با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چندشاخصۀ جبرانی و مجموعۀ ادغامی". , 50, 3, 1397, 679-701. doi: 10.22059/jhgr.2017.61037
صفایی‌پور, مسعود, عبیات, مرتضی, عبیات, مصطفی. (1397). 'تحلیل فضایی و سطح‌بندی توسعۀ روستایی در استان خوزستان با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چندشاخصۀ جبرانی و مجموعۀ ادغامی', , 50(3), pp. 679-701. doi: 10.22059/jhgr.2017.61037
صفایی‌پور, مسعود, عبیات, مرتضی, عبیات, مصطفی. تحلیل فضایی و سطح‌بندی توسعۀ روستایی در استان خوزستان با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چندشاخصۀ جبرانی و مجموعۀ ادغامی. , 1397; 50(3): 679-701. doi: 10.22059/jhgr.2017.61037

تحلیل فضایی و سطح‌بندی توسعۀ روستایی در استان خوزستان با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چندشاخصۀ جبرانی و مجموعۀ ادغامی

پژوهشهای جغرافیای انسانی
مقاله 11، دوره 50، شماره 3، مهر 1397، صفحه 679-701    اصل مقاله (1.9 M)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2017.61037
نویسندگان
مسعود صفایی‌پور1؛ مرتضی عبیات* 2؛ مصطفی عبیات2
1استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده
درک بهتر پدیده‌های جغرافیایی و شناخت علمی مکان‌های جغرافیایی مستلزم داشتن اطلاعاتی جامع از مناطق مورد نظر است. همچنین، آگاهی از وضعیت توزیع فضایی سطوح توسعه، پیش‌نیاز طرح‌ها و برنامه‌های توسعة روستایی محسوب می‌شود؛ از این‌رو، مسئلة اصلی پژوهش حاضر، «تحلیل فضایی سطوح توسعة روستایی در گسترة استان خوزستان» است. اطلاعات مورد نیاز پژوهش از نوع داده‌های ثانویه است که با طراحی چک‌لیستی با عنوان شناسنامة روستا با مراجعه به سالنامة آماری استان خوزستان در سال 1390 تکمیل شد. در پژوهش حاضر، برای سنجش وضعیت توسعة روستایی در استان، از روش وزن‌دهی آنتروپی شانون و فنون تصمیم‌گیری چندشاخصة جبرانی مانند تاپسیس، الکتر، ویکور و پرومته استفاده شد. همچنین، با به‌کارگیری چهار روش میانگین رتبه‌ها، بُردا، کاپلند و پُست در قالب مجموعة ادغامی، نتیجه‌ای واحدی از سطح‌بندی توسعة روستایی در استان به‌دست آمد. درنهایت، نتایج سطح‌بندی شهرستان‌ها به تفکیک تمامی شاخص‌ها، با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS10.4.1، به‌صورت نقشه ارائه شد. کلی‌ترین نتیجة پژوهش، ناهماهنگی و گسست فضایی میان مناطق استان در توزیع جغرافیایی سطوح توسعة روستایی است. این مسئله در سطح استان، از نظر نماگرهای مورد بررسی در موضوعات مختلف قابل‌ملاحظه است. بیشتر شاخص‌های توسعه در نیمه‌های شمالی، مرکزی و غربی استان خوزستان متمرکز شده است؛ به‌گونه‌ای که سه ناحیه در مرتبة اول، شش شهرستان در مرتبة دوم، هفت ناحیه در مرتبة سوم، شش ناحیه در مرتبة چهارم و پنج ناحیه در مرتبة پنجم توسعه قرار گرفته‌اند.
کلیدواژه‌ها
استان خوزستان؛ تحلیل فضایی؛ شاخص‌های توسعة روستایی؛ فنون تصمیم‌گیری چندشاخصة جبرانی؛ مجموعة ادغامی
مراجع
  1. ازکیا، مصطفی، 1387، توسعة پایدار روستایی، چاپ پنجم، انتشارات کیهان، تهران.
  2. اصغرپور، محمدجواد، 1393، تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره، چاپ دوازدهم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
  3. اصغری‌زاده، عزت‌الله و محسن ذبیحی‌جامخانه، 1392، ارزیابی و رتبه‌بندی میزان توسعه‌یافتگی مناطق روستایی، با استفاده از فنون تصمیم‌گیری چندشاخصه، مطالعة موردی دهستان‌های شهرستان ساری، فصلنامة پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، دورۀ دوم، شمارة 3، صص 27- 48.
  4. اکبری، محمود، 1394، تحلیل فضایی شاخص‌های توسعة آموزشی در مناطق شهری و روستایی کهگیلویه و بویراحمد، فصلنامة جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، دورۀ پنجم، شمارة 15، صص 69- 84.
  5. امان‌پور، سعید و هادی علیزاده، 1392، ارزیابی شاخص‌های توسعة پایدار در استان کرمانشاه با استفاده از تحلیل رگرسیونی و تحلیل سلسله‌مراتبی فازی FAHP، فصلنامة جغرافیا و آمایش شهری- منطقه‌ای، دورۀ سوم، شمارة 9، صص 83- 96.
  6. امان‌پور، سعید و همکاران، 1394، تحلیل فضایی و سنجش سطح توسعه‌یافتگی نواحی روستایی، مورد: شهرستان‌های استان چهارمحال و بختیاری، فصلنامة پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، دورۀ چهارم، شمارة 2، صص 97- 110.
  7. بیات، مقصود، 1388، سنجش سطح توسعه‌یافتگی بخش کوار شهرستان شیراز با استفاده از روش تحلیل خوشه‌ای، فصلنامة جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، دورۀ 20، شمارة 1، صص 113-136.
  8. پورطاهری، مهدی، 1394، کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه در جغرافیا، چاپ پنجم، انتشارات سمت، تهران.
  9. پورطاهری، مهدی، احسان پاشانژاد و حسن احمدی، 1395، ارزیابی میزان روایی فنونتصمیم‌گیری چندشاخصه در تعیین پهنه‌های مناسب توسعة شهری، مطالعة موردی: شهرستان آذرشهر، فصلنامة برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دورۀ بیستم، شمارة 1، صص 1- 20.
  10. تقوایی، مسعود و اصغر نوروزی آورگانی، 1389، تعیین و تحلیل سطوح برخورداری مناطق روستایی استان‌های کشور با بهره‌گیری از روش تاکسونومی عددی و تحلیل خوشه‌ای، فصلنامة برنامه‌ریزی رفاه و توسعة اجتماعی، دورۀ دوم، شمارة 5، صص 91-166.
  11. تقوایی، مسعود، حمیدرضا وارثی و رعنا شیخ‌بیگلو، 1390، تحلیل نابرابری‌های توسعة ناحیه‌ای در ایران، فصلنامة پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورۀ 43، شمارة 78، زمستان 1390، صص 153- 168.
  12. تقی‌لو، علی‌اکبر، احمد آفتاب و رضا خسروبیگی، 1394، تحلیل سطح توسعه‌یافتگی سکونتگاه‌های روستایی در حوضة آبریز دریاچة ارومیه، فصلنامة مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دورۀ 10، شمارة 33، صص 13- 28.
  13. توکلی، جعفر، علی‌اصغر میرک‌زاده و مراد ابراهیمی، 1393، سنجش سطح توسعه‌یافتگی اجتماعی- اقتصادی روستاهای بخش مرکزی شهرستان کوهدشت، فصلنامة پژوهش‌های روستایی، دورۀ پنجم، شمارة 1، صص 213- 235.
  14. رضوانی، محمدرضا، 1391، مبانی برنامه‌ریزی روستایی، چاپ اول، انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، تهران.
  15. زیاری، کرامت‌الله، 1391، اصول و روش‌های برنامه‌ریزی منطقه‌ای، چاپ یازدهم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
  16. سعیدی، عباس، 1392، پیوستگی توسعة روستایی- شهری در قالب منظومه‌های روستایی، فصلنامة برنامه‌ریزی کالبدی- فضایی، دورۀ دوم، شمارة 4، صص 11-20.
  17. صفایی‌پور، مسعود و انیس کاکادزفولی، 1393، تعیین درجة توسعه‌یافتگی مناطق روستایی شهرستان‌های استان خوزستان از نظر شاخص‌های توسعه با مدل TOPSIS، دوازدهمین کنگرة جغرافیدانان ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، اصفهان.
  18. صفایی‌پور، مسعود، صدیقه لطفی و سمانه شکری، 1389، درجه‌بندی توسعة شهرستان‌های استان مازندران با استفاده از مدل تاکسونومی عددی، فصلنامة جغرافیایی چشم‌انداز زاگرس، دورۀ دوم، شمارة 4، تابستان 1389، صص 51-67.
  19. فرجی‌ملائی، امین و هادی علیوردیلو، 1394، تحلیل ماتریس فضایی گسست توسعة منطقه‌ای در استان مرکزی، فصلنامة آمایش سرزمین، دورۀ هفتم، شمارة 2، صص 277- 306.
  20. قدیری‌معصوم، مجتبی، عطا غفاری‌گیلانده و محتشم احدی، 1390، تحلیل شکاف در فرآیند توسعة پایدار روستایی، مطالعة موردی: روستاهای دهستان گوگ‌تپه، شهرستان بیله‌سوار، فصلنامة چشم‌انداز جغرافیایی، دورۀ ششم، شمارة 17، صص 1- 16.
  21. مرادی، یعقوب و یوسف درویشی، 1395، تحلیل سطوح توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان اردبیل، فصلنامة جغرافیا، دورة جدید، دورۀ 14، شمارة 49، تابستان 1395، صص 419- 431.
  22. مؤمنی، منصور، 1393، مباحث نوین تحقیق در عملیات، چاپ ششم، انتشارات گنج‌شایگان، تهران.
  23. نظم‌فر، حسین و آمنه علی‌بخشی، 1393، سنجش میزان برخورداری شهرستان‌های استان خوزستان از شاخص‌های توسعه با استفاده از تکنیک ادغام، فصلنامة آمایش جغرافیایی فضا، دورۀ چهارم، شمارة 14، صص 151-178.
  24. نظم‌فر، حسین، سهیلا باختر و سعیده علوی، 1394، رتبه‌بندی سطوح توسعه‌یافتگی مناطق روستایی، مطالعة موردی:دهستان‌های استان کرمانشاه، فصلنامة جغرافیا و مطالعات محیطی، دورۀ چهارم، شمارة 14، صص 181-194.
  25. یاسوری، مجید، سیده فاطمه امامی و مریم سجودی، 1395، عدالت فضایی بهره‌مندی از امکانات و خدمات در مناطق روستایی دهستان‌های استان گیلان، فصلنامة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دورۀ 16، شمارة 41، صص 95-116.
26. AlHanbali, A., Alsaaideh, B., and Kiondoh, A., 2011, Using GIS Based Weighted Linear Combination Analysis and Remote Sensing Techniques to Select Optimum Solid Waste Disposal Sites with in Mafraq, Jordan, Journal of Geographic Information System, Vol. 3, No. 4, PP. 267-278.

27. Alatrista, H. et al., 2015, A Knowledge Discovery Process for Spatiotemporal Data, Application to River Water Quality Monitoring, Journal of Ecological Informatics, Vol, 26, No. 2, PP. 127-139.

28. Apostolache, M., 2014, Regional Development in Romania, from Regulations to Practice, Journal of Economics and Finance, Vol. 8, No. 1, PP. 35- 41.

29. Baker, S., 2007, Sustainable Development as Symbolic Commitment, Declaratory Politics and the Seductive Appeal of Ecological Modernisation in the European Union? Journal of Environmental Politics, Vol. 16, No. 2, PP. 297-317.

30. Balaceanu, C., Apostol, D., and Penu, D., 2012, Sustainability and Social Justice, Journal of Social and Behavioral Sciences, Vol. 62, No. 7, PP. 677-681.

31. Bercu, A., 2015, The Sustainable Local Development in Romania, Key Issues For Heritage Sector, Journal of Social and Behavioral Sciences, Vol. 188, No. 19, PP. 144 -150.

32. Boggia, A., and Cortina, C., 2010, Measuring Sustainable Development Using A Multi Criteria Model, Journal of Environmental Management, Vol. 91, No. 11,  PP. 2301-2306.

33. Breau, S., 2015, Rising Inequality in Canada: A Regional Perspective, Journal of Applied Geography, Vol. 61, No. 7, PP. 58-69.

34. Cai, Y. et al., 2009, Investigation of Public’s Perception Towards Rural Sustainable Development Based on a Two Level Expert System, Journal of Expert Systems with Applications, Vol. 36, No. 5, PP. 8910-8924.

35. Cai, Y., Xu, L., and Yang, Z., 2002, Public Participation in the Study of Tvies’sEnvironmental Performance, Journal of Natural Science, Vol. 38, No. 1, PP. 138-143.

36. Cobbinah, P., Odei Erdiaw Kwasie, M., and Amoateng, P., 2015, Rethinking Sustainable Development within the Framework of Poverty and Urbanisation in Developing Countries, Journal of Environmental Development, Vol. 13, No. 2, PP. 18-32.

37. Connelly, S., 2007, Mapping Sustainable Development as a Contested Concept, Journal of Local Environment, Vol. 12, No. 3, PP. 259-278.

38. Corrente, S., Greco, S., and Słowinski, R., 2016, Multiple Criteria Hierarchy Process for Electre Tri Methods, Journal of Operational Research, Vol. 252,     No. 1, PP. 191-203.

39. Daras, G. er al., 2015, Development of Business Spatial Analysis Tools, Methodology and Framework, IFAC, Papers Online, PP. 1894-1899.

40. Dodescu, A., and Chirila, L., 2014, Business Environment Development and Regional Policy in North West Region of Romania, Journal of Economics and Finance, Vol. 15, PP. 626-634.

41. Draghici, A., Matta, N., and Draghici, G., 2008, Networks of Excellence as Virtual Communities, in Putnik, G., Cunha, M., Editors,Encyclopedia of Networks and Virtual Organizations, Vol. 2, PP. 1022-1030.

42. Duran, D. et al., 2015, The Components of Sustainable Development, A Possible Approach, Journal of Economics and Finance, Vol. 26, No. 3, PP. 806-811.

43. Fotheringham, S., and Rogerson, P., 2005, Spatial Analysis and GIS, Frist Edition, Taylor and Francis Group (CRC), Bristol.

44. Jato Espino, D. et al., 2014, A Review of Application of Multi Criteria Decision Making Methods in Construction, Journal of Automation in Construction, Vol. 45, PP. 151-162.

45. Kitchen, L., and Marsden, T., 2009, Creating Sustainable Rural Development Through Stimulating the Eeconomy, Beyond the Economic Paradox, Journal of Sociologia Ruralis, Vol. 49, No. 3, PP. 273-294.

46. Kwan, M., 2000, Analysis of Human Spatial Behavior in a GIS Environment, Recent Developments and Future Prospects, Journal of Geographical Systems, Vol. 2, No. 1, PP. 85-90.

47. Latinopoulos, D., and Kechagia, K., 2015, A GIS Based Multi Criteria Evaluation for Wind Farm Site Selection, a Regional Scale Application in Greece, Renewable Energy, Vol. 78, No. 8, PP. 550-560.

48. Malczewski, J., 2006, GIS Based Multi Criteria Decision Analysis: A Survey of the Literature, Journal of Geographical Information Science, Vol. 20, No. 7,       PP. 703-726.

49. Matsumoto, M., 2008, Redistribution and Regional Development Under Tax Competition, Journal of Urban Economics, Vol. 64, No. 3, PP. 480-487.

50. Mayhew, S., 2005, A Dictionary of Geography, Oxford University Press, Dartmouth, Hanover.

51. Nampak, H., Pradhan, B., and Manap, M., 2014, Application of GIS Based Data Driven Evidential Belief Function Model To Predict Groundwater Potential Zonation, Journal of Hydrology, Vol. 513, No. 52, PP. 283-300.

52. Neste, J., and Karjalainen, T., 2013, A Literature Review-the Use of Multi Criteria Decision Analysis in Environmental Impact Assessment, Report on the Use of MCDA in EIA and SEA, PP. 1-22.

53. Nickolaevna Semenova, N. et al., 2016, Assessment of Sustainable Development of Rural Areas of Russia, Indian Journal of Science and Technology, Vol. 9, No. 14, PP. 1-6.

54. Ozturk, D., and Batuk, F., 2011, Implementation of GIS Based MCDM Analysis with VB in Arcgis, Journal of Information Technology and Decision Making, Vol. 10, No. 6, PP. 1023-1042.

55. Prato, T., and Herath, G., 2007, Multiple Criteria Decision Analysis for Integrated Catchment Management, Journal of Ecological Economics, Vol. 63, No. 2-3, PP. 627- 632.

56. Purohit, B.C., 2008, Health and Human Development at Sub-State Level in India, Journal of Socio-Economics, Vol. 37, No. 6, PP. 2248-2260.

57. Rikalovic, A., Cosic, I., and Lazarevic, D., 2014, GIS Based Multi Criteria Analysis for Industrial Site Selection, Journal of Procedia Engineering, Vol. 69, PP. 1054-1063.

58. Straka, J., and Tuzova, M., 2016, Factors Affecting Development of Rural Areas in the Czech Republic: A Literature Review, Journal of Social and Behavioral Sciences, Vol. 7, No. 2, PP. 496 -505.

59. Veleva, V. et al., Indicators of Sustainable Production,Journal of Cleaner Production, Vol. 9, No. 5, PP. 447- 452.

60. Vilshair, M., 2007, Sustainability Landscape in Great City, Journal of Science and Development, Vol. 12, No. 4, PP. 294-313.

61. Wang, Y. et al., 2016, The Spatio Temporal Patterns of Urbanerural Development Transformation in China 1990, Journal of Habitat International, Vol. 53, No. 6, PP.178-187.

62. Ward, N., and Brown, D., 2009, Placing the Rural in Regional Development, Journal of Regional Studies, Vol. 43, No.10, PP. 1237-1244.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,435
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 560


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب