پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,692 |
| تعداد مقالات | 72,229 |
| تعداد مشاهده مقاله | 129,178,136 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,006,103 |
پیشینۀ ساخت پیکر‌‌ه‌های خمیری و کاغذی در حوزۀ فرهنگ ایران بر اساس منابع مکتوب | |||||
| نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | |||||
| مقاله 6، دوره 22، شماره 1، فروردین 1396، صفحه 51-58 اصل مقاله (1.11 M) | |||||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | |||||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2017.60741 | |||||
| نویسندگان | |||||
| زهرا شیخ الحکمایی* 1؛ مجید سرسنگی2 | |||||
| 1کارشناس ارشد نمایش عروسکی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | |||||
| 2دانشیار دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | |||||
| چکیده | |||||
| کمتوجهی به منابع مکتوب کهن در خصوص پیشینۀ کاغذ و خمیرکاغذ در ساخت پیکرهها در حوزۀ فرهنگ ایران، باعث بروز برخی اشتباهات در این زمینه شده است؛ و در بیشتر منابع مرتبط، در مورد پیشینۀ این موضوع، آگاهی درستی ارائه نشده است. اما شواهد موجود در میراث مکتوب نشان میدهد که این شیوه از ساخت اشیاء از سدههای اولیه هجری قمری، در پهنۀ سرزمینهای شرقی و نیز ایرانزمین برای ساخت پیکرهها و اشیاء وجود داشته و در مراسم گوناگون مورداستفاده قرار میگرفته است. نگارندگان در این پژوهش کوشیدهاند تا با بررسی متون کهن، شواهدی در این زمینه بیابند. بخشی از نمونههای موردنظر را میتوان در وقایع‌نگاری‌هایی یافت که به قلم مورّخان ایرانی دربارۀ آداب و سنن ایران و یا کشورهای شرقی و هم‌جوار ایران به رشته تحریر درآمده است. برخی دیگر شامل سفرنامههایی است که توسط مورّخان خارجی نگاشته شده و به شرح و احوال زندگی ایرانیان اشاره دارد و در منابع مکتوب ما ثبت‌شده و عملاً جزئی از حافظه مکتوب ما شمرده میشود. این شواهد نشاندهندۀ آشنایی ایرانیان، با این نوع کاربری از کاغذ و خمیر آن است. این پژوهش بر اساس روش توصیفی-تحلیلی بر آن است تا به پیشینۀ دراز استفاده از خمیرکاغذ در حوزۀ فرهنگ ایرانی بپردازدو پاسخگوی برخی از شبهات باشد. | |||||
| کلیدواژه‌ها | |||||
| کاغذ؛ مقوا؛ خمیرکاغذ؛ پاپیه‌ماشه؛ پیکرۀ کاغذی | |||||
| مراجع | |||||
|
آدمیت، فریدون (1355)، امیرکبیر و ایران، خوارزمی، تهران. اب‍ن‌اث‍یر، علی ب‍ن‌م‍ح‍م‍د (1371)، تاریخ ک‍ام‍ل ب‍زرگ اسلام و ایران، جلد 22، ترجمه ابوالقاسم ح‍ال‍ت، علمی، تهران. اسکندری، مینا (1381)، نقاشی روغنی (لاکی) پاپیه ماشه، کتاب ماه هنر، شمارۀ 53 و 54، صص 151-148. افشار، ایرج (1381)، صحّافی و مجلّدگری، نامه بهارستان، شمارۀ 6، صص 329 ـ 396.افشار، ایرج (1390)، کاغذ در زندگی و فرهنگ ایرانی، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، تهران. ام‍ی‍ری، م‍ه‍راب (1369)، ده سفرنامه یا سیری در...، انتشارات وحید، تهران. اینووه، ئهایجی (1381)، مناسبات ایران و ژاپن در دوره قاجار، ترجمه: هاشم رجبزاده، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، شمارۀ 57-56، صص 35 ـ 27. بهبهانی، آقا احمدبنمحمد علی (1373)، مرآت الاحوال جهان‌نما، جلد 1، انصاریان، قم.
جوینی، عطاملک بن محمد (1385)، تاریخ جهانگشاى جوینى، مصحح: محمد قزوینى، جلد 3، چاپ چهارم، دنیاى کتاب، تهران. ح‍ی‍ی‍م، س‍ل‍ی‍م‍ان(1381)، فرهنگ ان‍گ‍ل‍ی‍س‍ی به ف‍ارس‍ی، ن‍وی‍ن، تهران. خلیجی اسکو‌یی، محسن (1389)، دانشنامه دانش‌گستر، جلد 5، موسسه دانش‌گستر، تهران. خواند میر، غیاث‌الدین بن همام الدین (1380)، تاریخ حبیب السیر، جلد 4، چاپ چهارم، خیام، تهران. دهخدا، علیاکبر و همکاران (1377)، لغت‌نامه، چاپ دوم، دانشگاه تهران، تهران. رستمی، مصطفی (1381)، روشهای ساخت و کاربرد مقوا، در هنرهای اسلامی ایران، گنجینه اسناد، شمارۀ 46 ـ 45، صص 135 ـ 124. سامی، علی (1351)، اختراع کاغذ، هنر و مردم، شمارۀ 115، صص 26 ـ 19. سعیدی، محمدحسن (1388)، کاغذ و کاغذگری در اسلام، در دائره‌المعارف تشیع. (ج 13)، احمد صدرحاجسیدجوادی (ویراستار)،نشر شهید محبی، تهران، 480-478. شایسته، علی‌نقی (1387)، نقد فرمالیستی نقاشی‌های قاجار (سدههای دوازدهم تا سیزدهم هجری قمری)، نقش‌مایه، شمارۀ 1، صص 50-37. شیروانى، زین‌العابدین بن اسکندر(بی‌تا)، بستان السیاحة، چاپ اول، سنایی، تهران. طبری، محمدبنجریر (1375)، تاریخ طبری، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، جلد 4، چاپ پنجم، اساطیر، تهران. عبدالرزاق سمرقندى، عبدالرزاقبناسحاق (1383)، مطلع سعدین و مجمع بحرین، جلد 3، مصحح: عبدالحسین نوایى، پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى، تهران. ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌ب‍ن‌ل‍طف‌ال‍ل‍ه، ح‍اف‍ظاب‍رو (1380)، زب‍دۀ ال‍ت‍واری‍خ، جلد 4، ت‍ص‍ح‍ی‍ح: ک‍م‍ال ح‍اج‌س‍ی‍دج‍وادی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، تهران. عواد، کورکیس (1327)، ساخت کاغذ در دوره تمدن اسلامی، ترجمه عباس اقبال، یادگار، سال چهارم، شماره 9 و 10، صص 95-128. فوروکاوا، نوب‍وی‍وش‍ی (1384)، سفرنامه فوروکاوا، ترجمه هاشم رجبزاده وکینجی ئهاورا، ان‍ج‍م‍ن آثار و م‍ف‍اخ‍ر ف‍ره‍ن‍گ‍ی، تهران. قزوینى، زکریا بن محمد (1373)، آثار البلاد و اخبار العباد، ترجمه میرزا جهانگیر قاجار، امیرکبیر، تهران. قزوینى، زکریا بن محمد (1998)، آثار البلاد و اخبار العباد، دار صادر، بیروت. ک‍اس‍م‍ی‍ن‍س‍ک‍ی، ی‍وگ‍ن‍ی آل‍ک‍س‍ی ی‍وی‍چ (1381)، تاریخ ق‍رون وس‍طی، ترجمه ص‍ادق ان‍ص‍اری و م‍ح‍م‍دب‍اق‍رم‍وم‍ن‍ی، ان‍دی‍ش‍ه، تهران. مایل هروی، نجیب (1372)، کتاب‌آرایی در تمدن اسلامی، چاپ اول، آستان قدس، مشهد. مروی، محمدکاظم (1364)، عالم‌آرایی نادری، جلد 1، مصحح: محمدامین ریاحی، زواره، تهران. مستوفی، حمدالله (1364)، تاریخ گزیده، مصحح: عبدالحسین نوایى، چاپ سوم، امیرکبیر، تهران. مستوفی، عبدالله (1384)، شرح زن‍دگ‍ان‍ی م‍ن یا تاریخ اج‍ت‍م‍اع‍ی و اداری دوره ق‍اج‍اری‍ه، جلد 1، چاپ پنجم، زوار، تهران. م‍ص‍اح‍ب، غ‍لام‍ح‍س‍ی‍ن (1374)، دای‍ره‌ال‍م‍ع‍ارف ف‍ارس‍ی، جلد 2،امیرکبیر، ک‍ت‍ابه‍ای ج‍ی‍ب‍ی، تهران. موسوی خامنه، زهرا (1386)، مجسمه‌سازی (برگرفته از صنایع‌دستی)، چاپ اول، سمت، تهران. نیکنام، مهرداد (1371)، آفت‌ها و آسیب‌های مواد کتابخانه، دبیرخانه هیئت امنای کتابخانههای عمومی کشور، تهران. یاوری، حسین (1390)، روغنی سازی هنری که باید بیشتر شناخته شود تا پررونق بماند، رشد آموزش هنر، شمارۀ 25، صص 33-28.
Babcock, Philip (1971), Webster's Third New International Dictionary of the English Language, Encyclopaedia Britanica, Chicago, Inc.
Encyclopaedia Britannica team (1991), the New Encyclopaedia Britannica. Vol 9. 15 th, The Encyclopaedia Britannica Company, London, LTD.
| |||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,087 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,815 |
|||||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب