تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,503 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,121,345 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,228,210 |
بررسی بن مایۀ «تولدهای سخت و غیرعادی» در اساطیر | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 8، دوره 8، شماره 3، مهر 1395، صفحه 411-428 اصل مقاله (266.55 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2016.60587 | ||
نویسندگان | ||
ذوالفقار علامی* 1؛ الناز خجسته2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهرا(س) | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهرا(س) | ||
چکیده | ||
کهنالگو بهمنزلۀ عاملی فطری در ناخودآگاه جمعی بشر، با اسطوره پیوندهای ژرف و مرزهای مشترک فراوانی دارد. درواقع، اسطورهها کهنالگوهایی هستند که دلایل شکلگیری آنها، با توجه به ناخودآگاه جمعی بشر، بررسی میشود. مطابق آرای یونگ، هر اسطوره براساس مجموعهای از عوامل و علل غریزی، در ذهن مردمان به وجود آمده است. در این میان، انواع زایمان غیرطبیعی نیز از موضوعات برجستة اساطیری و کهنالگویی است که بهطور مستقیم با ماجرای تولد برخی پهلوانان اساطیری در فرهنگها و ملل گوناگون درآمیخته است. از داستان تولد «رستم» گرفته تا تولد پهلوانانی چون «آرتور» و «هرکول» تا ایزدان و پهلوانانی مانند «اندرا»، ایزد «مهر» یا «میترا»، «بهرام»، «آتنه»، «مینروا»، «ساناسار و باقداسار»، «اوزیریس» یا «اوزیرمق»، «آتیس»، «سوسلان»، و «باترازد»، «مشی و مشیانه»، «بودا» و «برهما» و «سوشیانس» با کهنالگوی سختزایی و زایمانهای غیرطبیعی مواجهیم. این جستار با بهرهگیری از روش توصیفیـ تحلیلی درصدد است دلایل اینگونه تولدها را در میان اساطیر بررسی و کارکرد کهنالگویی آن را روشن کند. با توجه به نتایج، بهنظر میرسد این تولدهای فراطبیعی درواقع گونهای براعت استهلال داستانی است تا برجستگی و بزرگیشان را از لحاظ قدرت جسمی و روحی و اعمال پهلوانی در دوران شکوفاییشان بهتصویر بکشد. | ||
کلیدواژهها | ||
اسطوره؛ سختزایی؛ کهنالگو؛ ولادتهای ماورائی | ||
مراجع | ||
[1] اسمیت، ژوئل (1389). فرهنگ اساطیر یونان و رم، ترجمۀ شهلا برادران خسروشاهی، تهران: فرهنگ معاصر و روزبهان. [2] بلخاری قهی، حسن (1388). اسرار مکنون یک گل، تهران: فرهنگستان هنر. [3] بهار، مهرداد (1389). پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: آگه. [4] پرون، استیوارد (1381). اساطیر روم، ترجمۀ محمدحسین باجلان فرخی، تهران: اساطیر. [5] تبریزی، محمد بن خلف (1362). برهان قاطع، بهتصحیح محمد معین، تهران: امیرکبیر. [6] جلالی نایینی، سید محمدرضا (1372). گزیده سرودههای ریگودا، تهران: نقره. [7] دادگی، فرنبغ (1380). بندهش، گردآورنده مهرداد بهار، تهران: توس. [8] روزنبرگ، دونا (1379). اساطیر جهان: داستانها و حماسهها، ترجمۀ عبدالحسین شریفیان، تهران: اساطیر. [9] سرکاراتی، بهمن (1385). سایههای شکارشده (گزیدهمقالات فارسی)، تهران: طهوری. [10] شاهسواریان، آودیس (1393). شاهنامه و منابع ارمنی، ترجمۀ ادیک باغداساریان، کانادا: تورنتو. [11] شوالیه، ژان و گربران، آلن (1387). فرهنگ نمادها، ج3و5، ترجمۀ سودابه فضایلی، تهران: جیحون. [12] فردوسی، حکیم ابوالقاسم (1381). شاهنامۀ فردوسی، تصحیح ژول مول، تهران: میلاد. [13] فریزر، جیمز جورج (1388). شاخة زرین، ترجمۀ کاظم فیروزمند، تهران: آگاه. [14] کریستین سن، آرتور (1367). ایران در زمان ساسانیان، ترجمۀ رشید یاسمی، تهران: امیرکبیر. [15] ــــــــــ (1393). نخستین انسان و نخستین شهریار، ترجمۀ ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران: چشمه. [16] کزازی، میرجلالالدین (1373). بدیع، ج3، تهران: کتاب ماد. [17] کیا، خجسته (1375). آفرین سیاوش. تهران: مرکز. [18] مصاحب، غلامحسین (1380). فرهنگ فارسی مصاحب، ج1، تهران: امیرکبیر. [19] میرعابدینی، سید ابوطالب؛ صدیقیان، مهیندخت (1386). فرهنگ اساطیریـ حماسی ایران، ج2، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. [20] هال، جیمز (1387). فرهنگ انگارهای نمادها در هنر شرق و غرب، ترجمۀ رقیه بهزادی، تهران: فرهنگ معاصر. [21] هینلز، جان (1386). شناخت اساطیر ایران، ترجمۀ ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران: چشمه. [22] یاحقی، محمدجعفر (1386). فرهنگ اساطیر و داستانوارهها در ادبیات فارسی، تهران: فرهنگ معاصر. [23] یونگ، کارل گوستاو (1385). انسان در جستوجوی هویت خویشتن، ترجمۀ محمود بهفروزی، تهران: جامی. [24] ــــــــــ (1389). انسان و سمبولهایش، ترجمۀ محمود سلطانیه، تهران: جامی. [25] ــــــــــ (1368). چهار صورت مثالی، ترجمۀ پروین فرامرزی، تهران: بهنشر. [26] Campbell, Joseph (1994). hero's Journey. Random House Value Publishing. [27] Cassirer, Ernest (1977). the philosophy of symbolic Forms, Edition 2, Yale University press. [28] Eliot, Alexander, Joseph Campbell & Mircea Eliade (1990). The Universal Myths: Heroes, Gods, Tricksters, and others. Reprint, Meridian. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,280 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,404 |