تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,477 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,218,206 |
نحوۀ بازنمایی زن در زیست جهان مدرن در فیلمهای اصغر فرهادی (مطالعۀ موردی: چهارشنبهسوری، دربارۀ الی و جدایی نادر از سیمین) | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 2، دوره 8، شماره 2، تیر 1395، صفحه 147-170 اصل مقاله (307.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2016.60312 | ||
نویسندگان | ||
سهیلا صادقی فسائی1؛ شیوا پروائی* 2 | ||
1دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکتری جامعهشناسی مسائل اجتماعی، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
فیلمهای سینمایی، بهطور ضمنی یا آشکار، تصویری از واقعیتهای اجتماعی را بازنمایی میکنند؛ درواقع، بخشی از فرهنگ جنسیتی در رسانهها بازتولید میشود.اصغر فرهادی از کارگردانهایی است که در فیلمهایش به مسائل و موضوعات خانوادگی و اجتماعی میپردازد. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که در فیلمهای سینمایی اصغر فرهادی، «زنان» در زیستجهان مدرن چگونه بازنمایی میشوند؟ این پرسش در چارچوب رویکرد بازنمایی مطرح شده است. روش تحقیق استفادهشده در این تحقیق، تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی است و مضامین آشکار و پنهان موجود در فیلمهای مطالعهشده شناسایی شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد فیلمهای مطالعهشده بازنماییای از زنان با مقولاتی چون«برساخت زن مدرن درآمیخته به سنت؛ تضاد استقلال و وابستگی زنان؛ دروغگویی و پنهانکاری زنان، خشونت علیه زنان؛ حضور مناسبات جنسیتی و روحیۀ مردسالارانه نسبت به زنان و ناامنی روانشناختی زنان» را به تصویر میکشند. این مقولات درنهایت مقولۀ هستهای «زن در کشاکش سنت و مدرنیته» را خلق میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
اصغر فرهادی؛ بازنمایی؛ زن در کشاکش سنت و مدرنیته؛ زنان | ||
مراجع | ||
[1] اباذری، یوسف (1377). خرد جامعهشناسی، تهران: طرح نو. [2] استریناتی، دومینیک (1380). مقدمهای بر نظریههای فرهنگعامه، ترجمۀ ثریا پاکنظر، تهران: گام نو. [3] بخارائی، احمد؛ علیخواه، فردین؛ نباتیشاغل (1394). «واکاوی سوژۀ زن در فضای گفتمانیِ سینمای ایران (تحلیل گفتمان موردی فیلمهای لیلا، دوزن و جدایی نادر از سیمین)»، زن در فرهنگ و هنر، دورۀ 7، ش 1، ص17ـ36. [4] بهنام، جمشید (1383). تحولاتخانواده، ترجمة جعفر پوینده، تهران: ماهی. [5] تاکی، علی؛ آذری، غلامرضا (1393). «روایت زن در آثار سینمایی بهرام بیضایی (فیلمها و فیلمنامهها)»، فصلنامۀ جامعه، فرهنگ، رسانه، س 3، ش 10. [6] چیل، دیوید (1388). نگرش جامعهشناختی به خانوادهها در دنیای امروز، ترجمة محمدمهدی لبیبی، تهران: شرکت نشر نقد افکار. [7] حبیبپورکتابی، کرم؛ طالبی، سحر؛آهنگران، محمد (1392). «بازنمایی اشتغال زنان و نقش آن در ساختار خانواده (مطالعۀ موردی: سریالهای دلنوازان و همسایهها)»، فصلنامۀ مطالعات سبک زندگی، س 2، ش 3، ص69ـ104. [8] حسنپور، آرش؛ یزدخواستی، بهجت (1394). «پروبلماتیک زنبودگی؛ نمایش جنسیت و برساخت کلیشههای اخلاقی زنانه در سینمای ایران»، فرهنگ ارتباطات، دورۀ 16، ش 64، ص33ـ68. [9] خالقپناه، کمال؛ رضایی، مرضیه (1393). «عاملیت غیرجنسی زنانه در میانۀ تقابلهای ساختاری: برساخت زنانگی در سینمای رخشان بنیاعتماد»، جامعهشناسی هنر و ادبیات، دورۀ 6، ش اول، ص 91ـ 113. [10] دوبووار، سیمون (1388). جنس دوم، ترجمة قاسم صنعوی، ج 2، تهران: توس، چ 8. [11] راودراد، اعظم (1380). «تغییرات نقش زنان در جامعه و تلویزیون»، پژوهش زنان، دورۀ اول، ص133ـ156. [12] راودراد، اعظم؛ زندی، مسعود (1385). «تغییرات نقش زن در سینمای ایران»، رسانۀ جهانی، ش 2. [13] راودراد، اعظم؛ صدیقی خویدکی، ملکه (1385). «تصویر زن در آثار سینمایی رخشان بنیاعتماد»، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، ش 6، ص31ـ56. [14] راودراد، اعظم؛ تقیزادگان، معصومه (1392). «سپیده یا الی...؟ خوانش انتقادی فیلم دربارة الی»، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، س 9، ش 31. [15] رحمتی، محمدمهدی؛ سلطانی، مهدی (1383). «تحلیل جامعهشناسانۀ مناسبات جنسیتی در سینمای ایران»، پژوهش زنان، دورۀ 2، ش 3. [16] رستگارخالد، امیر (1383). خانواده، کار و جنسیت، تهران: شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده. [17] رشیدی، طلا؛ ملکحسینی، عباس (1393). «مدرنیته و تأثیر آن بر هویتیابی زنان در فضاهای عمومی شهری (مورد مطالعه: پارک ائلگلی تبریز)»، پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، دورۀ 2، ش 3، ص343ـ370. [18] رضایی، محمد؛ کاظمی، عباس (1387). «بازنمایی اقلیتهای قومی در سریالهای تلویزیونی»، تحقیقات فرهنگی ایران، دورۀ اول، ش 4، ص91ـ118. [19] ساروخانی، باقر؛ رفعتجاه، مریم (1383). «زنان و بازتعریف هویت اجتماعی»، مجلۀ انجمن جامعهشناسی ایران، دورۀ 5، ش 2، ص133ـ160. [20] سلطانی گردفرامرزی، مهدی (1383). «زنان در سینمای ایران»، نشریۀ هنرهای زیبا، ش 18، ص87ـ98. [21] سلطانی گردفرامرزی، مهدی (1385). «نمایش جنسیت در سینمای ایران»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دورۀ 4، ش 1ـ2، پیاپی 14، ص61ـ91. [22] شریعتی مزینانی، سارا؛ مدرس صادقی، مریم (1390). «بازنمایی زن در آثار زنان نقاش معاصر ایران (با تأکید بر نگاه جنسی به زن)»، جامعهشناسی هنر و ادبیات، س 3، ش 2، ص35ـ54. [23] صادقی فسائی؛ کریمی، شیوا (1384). «کلیشههای جنسیتی سریالهای تلویزیونی ایرانی سال 1382»، پژوهش زنان (زن در توسعه و سیاست)، دورۀ 3، ش 3. [24] صادقی فسائی، سهیلا؛ شریفی ساعی، محمدحسین (1390). «بازنمایی ازدواج در سریالهای تلویزیونی (تحلیل نشانهشناختی پنج سریال ایرانی پربیننده در دو دهۀ 1370 و 1380)»، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، س 7، ش22، ص67ـ90. [25] عابدینیا، نسرین؛ بوالهری، جعفر؛ نقیزاده، محمدمهدی (1394). «مقایسۀ عوامل زمینهساز تقاضای طلاق برحسب جنسیت»، مطالعات روانشناختی، دورۀ 11، ش اول، ص141ـ177. [26] علیاحمدی، امید (1388). تحولات خانواده در صد سال اخیر، تهران: مرکز. [27] علیخواه، فردین؛ باباتبار، احسان؛ نباتی شغل، امین (1393). «زن بهمثابۀ سوژۀ شناسا (تحلیلی از سینمای اصغر فرهادی)»، پژوهش زنان، دورۀ 5، ش 10، ص59ـ87. [28] فروتن، یعقوب (1392). «چالشهای خانوادۀ معاصر و نوگرایی با تأکید بر طلاق در فرایند گذار جمعیتی»، مسائل اجتماعی ایران، س 4، ش 2، ص105ـ129. [29] فیلیپ، کسل (1383). چکیدۀ آثار آنتونی گیدنز، ترجمة حسن چاوشیان، تهران: ققنوس. [30] کاظمی، عباس؛ ناظر فصیحی، آزاده (1386). «بازنمایی زنان در یک آگهی تجاری تلویزیونی»، پژوهش زنان (زن در توسعه و سیاست)، دورۀ 5، ش اول، ص137ـ153. [31] کاظمیپور، شهلا (1385). «تحولات اخیر و آیندۀ وضعیت اشتغال و بیکاری در ایران با تأکید بر وضعیت اشتغال زنان»، نامۀ انجمن جمعیتشناسی ایران، دورۀ اول، ش اول، ص20ـ42. [32] کچوییان، حسین (1384).تطورات گفتمانهای هویتی ایران: ایرانی در کشاکش با تجدد و مابعد تجدد، تهران: نی. [33] گاردنر، ویلیام (1386). جنگ علیه خانواده، ترجمة معصومه محمدی، تهران: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان. [34] گیدنز، آنتونی (1384). پیامدهای مدرنیت، ترجمة محسن ثلاثی، تهران: مرکز. [35] گیویان، عبدالله؛ سرویزرگر، محمد (1388). «بازنمایی ایران در سینمای هالیوود»، تحقیقات فرهنگی، ش 8، ص 147ـ177. [36] محمدپور، احمد؛ ملکصادقی، مریم؛ علیزاده، مهدی (1391). «مطالعۀ نشانهشناختی بازنمایی زن در فیلمهای سینمایی ایران (مطالعۀ موردی: فیلمهای سگکشی، چهارشنبهسوری و کافهترانزیت)»، فصلنامۀ انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، س 8، ش 29. [37] مظفری، افسانه؛ نیکروح متین، فرزانه (1388). «تحلیل محتوای فیلم دوزن به کارگردانی تهمینه میلانی با رویکرد به زن»، پژوهشنامۀ علوم اجتماعی، س 3، ش 2، ص171ـ198. [38] موسویلر، اشرفالسادات؛ لیلیان، شبنم (1394). «چگونگی بازنمایی زنان سنتی و مدرن در آگهیهای تلویزیونی ایران (از مهر 1390 تا مهر 1391)»، دوفصلنامۀ جلوۀ هنر، دورۀ 7، ش 1، ص13ـ22. [39] مهدیزاده، سید محمد؛ اسمعیلی، معصومه (1391). «نشانهشناختی تصویر زن در سینمای حاتمیکیا»، زن در فرهنگ و هنر، دورۀ 4، ش 2، ص85ـ105. [40] مهرگان، نادر؛ موسائی، میثم؛ رضائی، روحالله (1390). «تحولات اشتغال زنان در ایران با استفاده از تحلیل انتقال سهم»، رفاه اجتماعی، س 11، ش 40، ص93ـ105. [41] میشل، آندره (1389). پیکار با تبعیض جنسی، ترجمة محمدجعفر پوینده، تهران: نقش نگاه. [42] میرزایی، حسین (1384). «بررسی جامعهشناختی فردگرایی در ایران»، پایاننامۀ دکتری جامعهشناسی، دانشگاه تهران. [43] میلنر، اندرو (1385). درآمدیبرنظریۀفرهنگیمعاصر، ترجمة جمال محمدی، تهران: ققنوس. [44] Alexander, Victoria D (2003). Sociology of the Arts, London: Blackwell publishing. [45] Ayob, Asma (2009). "The Changing Construction of Women Characters in Popular Hindi-language Cinema from 1970 to 2007"., http://hdl.handle.net/10539/7064. [46] Bufkin, J. (2003). The Representation of Ethno-racial Minorities and Women in Modern Movies. available in (www. ingenta. com). [47] Edgar, Andrew & Sedgwick, Peter. (2007) .Cultural Theory: The Key Concepts, Second Edition, Routledge, published in the Taylor & Francise Library. [48] Gayen, Kaberi (2015). "Women, War and Cinema:Construction of Women in the Liberation War Films of Bangladesh", French Journal for Media Research [enligne], vol 3, pp. 1- 25. [49] Gupta, Shashwat Bhushan & Gupta, Suraksha (2013). "Representation of social issues in cinema with specific reference to Indian cinema: case study of Slumdog Millionaire",The Marketing Review, 2013, Vol. 13, No. 3, pp. 271-282. [50] Hall, Stuart (2003). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, London: Sage Publication [51] Hall, Stuart (1997). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices. London: Sage in association with the Open University. [52] Hans, V. Basil (2014). "Women Portrayal in the Media – From Sex Roles to Social Construction and Beyond", Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2375510. [53] Hsiu-Fang Hsieh , Sarah E. Shannon.(2005). "Three approaches to qualitative content analysis", qualitative health recerch, Vol. 15 No. 9, pp 1277-1288. [54] Jenkins, Claire (2009). Family entertainment: representations of the American family in contemporary Hollywood cinema. PhD thesis, University of Warwick. [55] Patton,MQ(2002). Qualitative Research and Evaluation Methods.Thousand Oaks:CA:Sage. [56] Rich, Adrienne.(1995). of Woman Born:Motherhood as Experience and Institution, Virago Press Ltd. London. [57] Smith, Jeff (2012). "gender representation in Hollywood films, normalizing male dominance in films",This report was conducted by Chloe Beighley and Jeff Smith. [58] Thomas, David R. (2006). "A General inductive approach for Analyzing Qualitative Evaluation Data ", American Journal of Evaluation. Vol27. No. 2, pp 237- 246. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,140 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,776 |