پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,113,963 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,742 |
تغییرات زمانی و مکانی شاخص جریان پایه در رودخانه‌های استان اردبیل | ||
| فیزیک زمین و فضا | ||
| مقاله 12، دوره 43، شماره 3، مهر 1396، صفحه 623-634 اصل مقاله (883.35 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jesphys.2017.60293 | ||
| نویسندگان | ||
| سونیا مهری1؛ رئوف مصطفی‌زاده* 2؛ اباذر اسمعلی عوری3؛ اردوان قربانی3 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه منابع طبیعی، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 2استادیار، گروه منابع طبیعی، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| 3دانشیار، گروه منابع طبیعی، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| چکیده | ||
| جریان رودخانه‌ای یکی از مهم‌ترین منابع آبی است که برای مصارف مختلف حائز اهمیت بوده و روند تغییرات آن در مدیریت منابع آب ضروری است. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی جریان سطحی و جریان پایۀ رودخانه‌های حوضۀ استان اردبیل در 22 ایستگاه هیدرومتری است. بدین منظور از آمار دبی روزانه و بارندگی با دورۀ آماری مشترک از سال 1368 تا 1390 استفاده شد. پس از محاسبۀ رواناب کل، دبی پایه به روش حداقل محلی و مقادیر شاخص جریان پایه (BFI)، محاسبه و تغییرات آن‌ها درون‌یابی شد. سپس دوره‌های آماری موجود به دوره‌های پنج‌ساله، تقسیم و تغییرات مقادیر جریان پایه و BFI و نیز ارتباط آن با مقادیر رواناب کل و بارندگی تحلیل شد. براساس نتایج، تغییرات کاهشی دبی در تعداد بیشتری از ایستگاه‌ها مشاهده شد. مقایسۀ مقادیر بارش با تغییرات دبی پایه، حاکی از تأثیر اندک بارش بر روند کاهشی دبی ایستگاه‌ها است. دامنۀ تغییرات شاخص BFI، از 05/0 تا 88/0 متغیر است. علاوه بر این الگوی تغییرات مکانی رواناب کل، دبی پایه و شاخص BFI مشابه بوده و بیشترین مقادیر در هر متغیر به محدودۀ غرب و جنوب غرب استان مربوط است. براساس مقایسۀ دبی پایـه، رواناب کل و شاخص جریان پایه، بیشترین دبی پایه با مقدار 30 متر مکعب بر ثانیه به ایستگاه دوست بیگلو و بیشترین مقدار شاخص دبی پایه به ایستگاه گیلانده مربوط است. در مجموع در دوره‌های موردمطالعه مقدار جریان پایه و BFI کاهش یافته و شدت کاهش جریان پایه در سه ماه فصل پاییز بیشتر بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استان اردبیل؛ تغییرات مکانی دبی پایه؛ تغییرات فصلی؛ دبی پایه؛ شاخص جریان پایه | ||
| مراجع | ||
|
بهرمند، ع.، همدمی، ق. و صنیعی، ا.، 1392، تحلیل روند تغییرات بلندمدت بارندگی و دبی در غرب دریاچۀ ارومیه، پاییز و زمستان 1392، پژوهشنامۀ مدیریت حوزۀ آبخیز، 4، 8، 43-57. بایزیدی، م. و ثقفیان، ب.1390،، تجزیه و تحلیل منطقه‌ای خشکسالی جریان رودخانه در مناطق جنوب غرب کشور، بهار 1390، علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، 5، 14، 37-52. حسنی، م.، ملکیان، آ.، رحیمی، م.، سمعیی، م. و خاموشی، م. ر.، 1391، بررسی کارایی برخی از روش‌های جداسازی جریان پایه در رودخانه‌های مناطق خشک و نیمه‌خشک (مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز حبله‌رود)، پاییز و زمستان 1391، خشک بوم، 2، 2، 11-21. حجام، س.، خشخو، ی. و وتدی، ر. ش.، 1387، تحلیل روند تعییرات بارندگی‌های فصلی و سالانۀ چند ایستگاه منتخب در حوزۀ مرکزی ایران با استفاده از روش‌های ناپارامتری، پژوهش‌های جغرافیایی، 64، 157-168. فرخ‌نیا، ا. و مرید، س.، 1393، ارزیابی اثر تغییرات بارش و دما بر روند جریان رودخانه‌های حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه، مرداد و شهریور 1393، آب و فاضلاب، 3، 86-97. معروفی، ص. و طبری، ح.،1390، آشکارسازی روند تغییرات دبی رودخانۀ مارون با استفاده از روش‌های پارامتری و ناپارامتری، تابستان 1390، تحقیقات جغرافیایی، 26، 2، 125-146. مساح‌بوانی، ع. ر. و مرید، س.، 1384، اثرات تغییر اقلیم بر جریان رودخانۀ زاینده‌رود اصفهان، زمستان1384، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 9، 4، 17-28. وفاخواه، م.، بخشی تیرکانی، م. و خزائی، م.، 1391، تحلیل روند بارندگی و دبی در حوزۀ آبخیز کشف رود، زمستان 1391، جغرافیا و توسعه، 29، 77-90. همتی، ر.، محمدی، س.، اصلانیان، ل. و نیکجو، ب، 1391، نقش سامانه هشدار سریع با بستر مخابراتی وایرلس (HVF) در مدیریت ریسک بلایی جوی استان اردبیل، 30-31 خرداد 1391، کنفرانس ملی مدیریت بحران، 1-8. یوسفی، ی.، رورده، ه. و رضوی، س. م.، 1390، تغییر‌پذیری زمانی و مکانی جریان رودهای استان مازندران، زمستان 1390، ف. جغرافیا و آمایش سرزمین، 1، 2، 76-88.. Arancibia, J. L. P., Van Dijk, A. I. J. M., Mulligan, M. and Bruijnzeel, A. L. 2010, The role of climatic and terrain attributes in estimating base flow recess ion in tropical catchments, Hydrology and Earth System Sciences, 14: 2193-2205. Chalise, S. R., Kansakar, S. R., Rees, G., Croker, K. and Zaidman, M. 2003, Management of water resources and low flow estimation for the Himalayan basins of Nepal, Journal of Hydrology, 282: 25-35. Garbrecht, J., Liew, M. V. and Brown, G. O., 2004, Trend in precipitation stream flow and evapotranspiration in the Great Plains of the United States, Journal of Hydrology, 9(5), 360-367. Jiang, T., Su, B. and Hartmann, H., 2007, Temporal and spatial of precipitation and river flow in the Yangtze River Basin, 1961-2000, Geomorphology, 85: 143-154. Keily, G., Alberton, J. D. and Parlange, M. B., 1998, Recent trend in diurnal variation of precipitation at valentia on the Wast Coast of Irland, Journal of Hydrology, 207(3-4): 270-279. Khaliq, M. N., Ouarda, T. B. M. J., Gachon, P., Sushama, L. and St-Hilaire, A., 2009, Identification of hydrological trends in the presence of serial and cross correlations: Areview of flow selected methods and their application to annual regimes of Canadian rivers, Journal of Hydrology, 368 (1-4): 117-130. Ohyutha, C. and Willems, P., 2015, Identification of the main attribute of river flow temporal variations in the Nile Basin, Hydrology and Earth System Sciences Discussions, 12: 12467-12214. Smakhtin, V. U., 2001, Estimating continuous monthly base flow time series and their possible application in the context of the ecological reserve, Water SA., 27(2): 213-217. Van Loon, A. F. and Laaha, G., 2015, Hydrological drought severity explained by climate and catchment characteristics, Journal of Hydrology, 526: 3-14. Wahl, K. and Tortorelli, R. L., 1996, Changes in flow the Beaver – North Canadian river basin upstream from Canton lake, Western Oklahma., U.S.Geological Survey Water Resources Investigation Reports (USGS), 96-4306. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,031 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,505 |
||