پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,503 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,120,114 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,226,870 |
تحلیل دینامیکی –سینوپتیکی سازوکار بارش‌های تابستانۀ جنوب شرق ایران | ||
| پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
| مقاله 2، دوره 48، شماره 3، مهر 1395، صفحه 335-349 اصل مقاله (1.39 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2016.60092 | ||
| نویسندگان | ||
| شعیب آب خرابات1؛ مجید رضایی بنفشه2؛ سعید جهان بخش اصل3؛ مصطفی کریمی* 4؛ علی اکبر رسولی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری آب‌وهواشناسی دانشگاه تبریز | ||
| 2دانشیار آب‌وهواشناسی دانشگاه تبریز | ||
| 3استاد آب‌وهواشناسی دانشگاه تبریز | ||
| 4استادیار آب‌وهواشناسی دانشکدة جغرافیای دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| در این پژوهش 78 مورد از بارش‌های تابستانة جنوب شرق ایران انتخاب شد؛ پس از اجرای آزمون خوشهبندی، چهار الگوی سینوپتیکیِ مرتبط با این بارشها تشخیص داده شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که این بارشها هم‌زمان با گسترش زبانهای از کمفشار گنگ بر روی شرق ایران از سطح زمین تا تراز 850 ه.پ صورت میگیرد و در سطوح میانی و بالایی آتمسفر ناوهای از موج بادهای غربی بر روی منطقه مستقر نمیشود. در همة الگوها سه هستة واگرایی شار رطوبت بر روی شمال دریای عرب، غرب دریای عرب، و خلیج فارس شکل گرفت: شمال دریای عرب و پس از آن غرب دریای عرب منابعِ مهمِ تأمین رطوبت جنوب شرق ایران در این الگوها بودند. گردش پادساعت‌گرد هوای مرطوب مونسون در دامنههای جنوبی هیمالیا به شکلی ضعیف فقط در دو الگو مشاهده شد، اما نقشی از آن در تأمین رطوبتِ این الگوها مشاهده نشد، زیرا هم‌زمان هستهای قوی از همگرایی شار رطوبت بر روی مرکز و شمال پاکستان قرار میگیرد که جریان پادساعت‌گرد هوای مرطوب دامنة جنوبی هیمالیا و حتی بخشی از شار همگراشدة رطوبت در جنوب شرق ایران را به درون خود میکشد. نیمرخ قائم آتمسفر منطقه نیز حاکی از همگراشدن رطوبت در سطوح زیرین آتمسفر (750 ـ 1000 ه.پ) و واگراشدن رطوبت در سطوح میانی و بالایی آتمسفر منطقه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بارش تابستان؛ جنوب شرق ایران؛ دینامیک؛ سینوپتیک؛ کمفشار گنگ | ||
| مراجع | ||
|
تقیزاده، حبیب (1366). تحلیلی بر بارندگی امرداد سال 1366، رشدزمین‌شناسی، 10: 26 ـ 37. رضاییبنفشه، مجید؛ ساریصراف، بهروز؛ جعفریشندی، فاطمه و حسین علیپور، فرشته (1392). تحلیلمنابعرطوبتیمؤثردربارشهایسنگینشمالغربایران، طرح پژوهشی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. علیجانی، بهلول ؛ (1374). آب و هوای ایران، انتشارت پیام نور، تهران، ایران. علیجانی، بهلول؛ خسروی، محمود و اسماعیلنژاد، مرتضی (1389). تحلیل همدید بارش سنگین ششم ژانویة 2008 در جنوب شرق ایران، پژوهشهایاقلیمشناسی، 3 و 4: 1 ـ 12. علیجانی، بهلول؛ جعفرپور، زین‌العابدین؛ اکبری بیدختی، علی و مفیدی، عباس (1390). الگوهای گردش بارش‌های تابستانة جنوب شرق ایران در ماه ژوئیه 1994، نشریة علومجغرافیایی، 7(10): 205 ـ 227. کریمی، مصطفی (1386). تحلیل منابع رطوبت بارش‌های ایران، رسالة دکتری، دانشگاه تربیت مدرس. نجارسلیقه، محمد (1380). الگوهای سینوپتیکی بارش‌های تابستانة جنوب شرق ایران، فصل‌نامة تحقیقاتجغرافیایی، 62: 114 ـ 125. نجارسلیقه، محمد (1385). مکانیزمهای بارش در جنوب شرق کشور، پژوهشهایجغرافیایی، 55: 1 ـ 13. Alijani, B. (1995). Climatology of Iran, Payamnoor Publication, Tehran, Iran.
Alijani, B.; Jaefarpour, Z.; Bidokhti, A.A. and Mofidi, A. (2011). Circulation patterns of summer precipitation in Iran's southeast in July 1994, Journal of Geographic Sciences, 10: 205-227 (In Persian).
Alijani, B.; Khosravi, M. and Esmaeilnejhad, M. (2010). Synoptical Analysis of heavy rainfall, sixth of January 2008 in Iran southeast, Journal of Climate Research, 3, 4: 1-12 (In Persian).
Flohn, H. (1960). Recent investigations on the mechanism of the summer Monsoon of Southern and Eastern Asia. Proc. Symp. Monsoons of the World, New Delhi, Hind Union Press, 75-88.
Godbole, R. (1973). The composite structure of the monsoon depression,Tellus, 29: 25-40.
Goswami, B.N.; Ajayamohan, R.S.; Xavier, P.K. and Sengupta, D. (2003). Clustering of synoptic activity by Indian summer monsoon intraseasonal Oscillations, Geophysical Research Letters, 30: 1-13. doi: 10.1029/2002GL016734.
Hahn, D.G. and Manabe, S. (1975). The Role of Mountains in the South Asia Monsoon Circulation, J. of Atmospheric Sci, 32: 1515-1541.
Hurley, John V. and Boos W.R. (2015). A global climatology of monsoon low-pressure systems, Q. J. R. Meteorol. Soc, 141: 1049-1064. doi:10.1002/qj.2447.
http://www.esrl.noaa.gov.
Karimi, M. (2007). Analysis of the Moisture Supplying Sources of Iran's Precipitation, PhD Thesis on Climatology, Tarbiat Modares University (In Persian).
Krishnamurthy, V. and Ajayamohan, R, S., (2008). The Composite Structure of Monsoon Low Pressure Systems, COLA Technical Report 270, November 2008.
Mooley, D.A. (1973). Some aspects of Indian monsoon depressions and the associated rainfall, Mon. Wea. Rev., 101: 271-280. doi: 10.1175/1520-493(1973)101<0271: SAOIMD>2.3.CO;2.
Najarsalighe, M. (2001). Synoptic patterns of summer precipitation of south east Iran, Quarterly Geographical Research, 62: 114-125 (In Persian).
Najarsalighe, M. (2006). Mechanisms of precipitation in the southeast of the country, Geographical researches, 55: 1-13 (In Persian).
Panchawagh N.V. and Vaidya, S.S. (2011). Link between break/active phases of summer monsoon over India and China, Current Science, 101(2): 194-201.
Raghavan, S. and Rajesh, S. (2003). Trends in tropical cyclone impact: A study in Andhra Pradesh, India. Bull. Amer. Met. Soc., 84, 635-644. doi: 10.1175/BAMS-84-5-635.
Ramaswamy, C. (1962). Breaks in the Indian summer monsoon as a phenomenon of interaction between the easterly and the subtropical westerly jet streams, Tellus, 14A: 337-349.
Rangarajan, S. (1963). Thermal effects of the Tibetan Plateau during the Asia Monsoon Season, Aust. Meteor. Mag, 42: 24-34.
Rezaeibanafsheh, m.; Sarisaraf, B.; Jaefarishendi, F. and Hosseinalipour, F. (2013). Analysis of effective water resources in Iran's northwest heavy precipitation, Research project, Tabriz University, Tabriz, Iran (In Persian).
Taghizadeh, H. (1987). Analysis of the August rainfall 1987, Geological growth, 10: 26-37 (In Persian). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,440 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 953 |
||