تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,511,726 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,774,219 |
بررسی بی هنجاری اقلیمی ایران در آبانماه 1390 از دیدگاه دینامیک بزرگمقیاس | ||
فیزیک زمین و فضا | ||
مقاله 11، دوره 43، شماره 1، اردیبهشت 1396، صفحه 149-164 اصل مقاله (2.29 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jesphys.2017.58906 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا محب الحجه* 1؛ زکیه علی زاده2؛ فرهنگ احمدی گیوی2 | ||
1هیئت علمی موسسه ژئوفیزیک | ||
2موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
بر اساس آمارهای سازمان هواشناسی ایران به نقل از گزارش انجمن هواشناسی آمریکا در بررسی وضعیت اقلیم جهان در سال 2011، بخش بزرگی از کشور در پاییز 2011 دارای مقادیر چشمگیر بیهنجاری منفی دما همراه با بیهنجاری مثبت بارش نسبت به میانگینهای اقلیمشناختی در دوره 1960 تا 2010 میلادی بوده است. سهم عمده در شکلگیری این بیهنجاریها را حاکمیت یک دوره بلند سرما همراه با بارش در بخشهای گستردهای از کشور در آبانماه 1390 داشته است. با استفاده از دادههای بازتحلیل روزانه NCEP/NCAR، میانگین برخی کمیتهای هواشناختی مهم و همچنین جملههای معادله انرژی جنبشی پیچکی در این ماه با میانگینهای اقلیمشناختی متناظر برای دوره بلندمدت 2010-1950 مقایسه شده است. نتایج نشان از حاکمیت دو بندال پیدرپی در دوره مورد مطالعه، هر کدام با پشته مرکزی روی اروپا و ناوههایی روی اطلس و غرب آسیا دارد. قوی-تر شدن و گسترش مداری و نصفالنهاری جت جنبحارهای و همراستایی آن با جت مسیر توفان اطلس در این دوره نیز سبب افزایش انرژی جنبشی پیچکی در منطقه اطلس، شمال آفریقا و ایران شده است. از دیدگاه انرژی، وجود بیهنجاری منفی تولید و تبدیل کژفشار و بیهنجاری مثبت همگرایی شار کل و شار آزمینگرد روی منطقه ایران نشاندهنده آن است که در آبانماه 1390 ایران گیرنده قوی انرژی جنبشی پیچکی گسیل شده از سوی دریاهای مدیترانه و سرخ بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
دینامیک بزرگمقیاس؛ بیهنجاری؛ بندال؛ تولید کژفشار؛ همگرایی شار کل؛ شار آزمینگرد | ||
مراجع | ||
اسبقی، ق.، 1393، بررسی اثرات برونحارهای نوسان شبهدوسالانه بر پوشنسپهر میانی و زیرین. پایاننامۀ کارشناسی ارشد هواشناسی، مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران. حسینپور، ف.، 1388، بررسی بیهنجاری آبوهوایی زمستان 1386 از دیدگاه دینامیک بزرگمقیاس. پایاننامۀ کارشناسی ارشد هواشناسی، مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران. حسینپور، ف.، محبالحجه، ع. ر. و احمدی گیوی، ف.، 1391، دینامیک مسیرهای توفان در زمستان 2007–2008 از دیدگاه انرژی، م. فیزیک زمین و فضا، 38(4)، 175–187. فهیمی، س.، احمدی گیوی، ف. و مزرعهفراهانی، م.، 1392، بررسی اقلیمشناختی بندالهای آسیا و اروپا با دو شاخص در دورۀ 1950–2010، م. ژئوفیزیک ایران، 7(4)، 31–51. عباسزاده اقدم، ک.، محبالحجه، ع. ر. و احمدی گیوی، ف.، 1393، بررسی اثرهای اقلیمشناختی تاوه قطبی پوشنسپهر در منطقۀ جنوبغرب آسیا، م. فیزیک زمین و فضا، 40(4)، 127–138. علیزاده، ز.، 1392، بررسی بیهنجاری دما و بارش ایران در پاییز 1390 از دیدگاه دینامیک بزرگمقیاس. پایاننامۀ کارشناسی ارشد هواشناسی، مؤسسۀ ژئوفیزیک دانشگاه تهران. محمدآبادیکمرئی، آ.، 1390، بررسی بیهنجاری آبوهوایی زمستان 1388 از دیدگاه دینامیک بزرگمقیاس و مقایسه با زمستان 1386، پایاننامۀ کارشناسی ارشد هواشناسی، مؤسسۀ ژئوفیزیک دانشگاه تهران. مقصودی فلاح، م.، 1392، اثر الگوی دورپیوند شرق – اطلس غرب آسیا (EA–WR) بر وردایی کمبسامد در منطقۀ جنوبغرب آسیا، پایاننامۀ کارشناسی ارشد هواشناسی، مؤسسۀ ژئوفیزیک دانشگاه تهران. میررکنی، م.، محبالحجه، ع. ر. و احمدی گیوی، ف.، 1392، نقش گردشهای پوشنسپهر در بیهنجاریهای اقلیمی زمستانهای 1386 و 1388، م. ژئوفیزیک ایران، 7(1)، 104-89. Barnston, A. G. and Livezey, R. E., 1987, Classification, seasonality and persistence of low-frequency atmospheric circulation patterns. Mon. Wea. Rev., 115, 1083-1126.
Blunden, J. and Arndt, D. S., 2012, State of the climate in 2011, Special Supplement to Bull. Amer. Meteor. Soc., 93, 224 pp.
Chang, E. K. M., 2001, The structure of baroclinic wave packets, J. Atmos. Sci., 58, 1694-1713.
Chang, E. K. M., Lee, S. and Swanson, K. L., 2002, Storm track dynamics, J. climate, 15, 2163-2183.
Croci-Maspoli, M., Schwierz C. and Davies, H. C., 2007, Atmospheric blocking: Space-time links to the NAO and PNA, Climate Dyn., 29, 713-725.
Holton, J. R., 2004, An introduction to dynamic meteorology, Elsevier Academic Press, 535pp.
Jeong, J. H., Ou, T., Linderholm, H. W. and Kim, B. M., 2011, Recent recovery of the Siberian high intensity, J. Geophys. Res., 116, D23102, doi: 10.1029/2011JD015904.
Kalnay, E., Kanamitsu, M., Kistler, R., Collins, W., Deaven, D., Gandin, L., Iredell, M., Saha, S., White, G., Woollen, J., Zhu, Y., Leetmaa,
A., Reynolds, B., Chelliah, M., Ebisuzaki, W., Higgins, W., Janowiak, J., Mo, K. C., Ropelewski, C., Wang, J., Jenne, R. and Joseph, D., 1996, The NCEP/NCAR 40-year reanalysis project’. Bull. Amer. Meteor. Soc., 77, 437-472.
Kidston, J., Scaife, A. A., Hardiman, S. C., Mitchell, D. M., Butchart, N., Baldwin, M. P. and Gray, L. J., 2015, Stratospheric influence on tropospheric jet streams, storm tracks and surface weather. Nature Geoscience, 8, 433–440.
Latysheva, I. V., Belousova, E. P., Ivanova, A. S. and Potemkin, V. L., 2007, Circulation conditions of the abnormally cold winter of 2005/06 over Siberia. Russian Meteorology and Hydrology, 32, 572-575.
Nasr-Esfahany, M. A., Ahmadi-Givi, F. and Mohebalhojeh, A. R., 2011, An energetic view of the relation between the Mediterranean storm track and the North Atlantic Oscillation. Quart. J. R. Meteorol. Soc., 137, 749-756.
Thompson, D. W. J. and Wallace, J. M., 1998, The Arctic Oscillation signature in the wintertime geopotential height and temperature fields, Geophys. Res. Let., 25, 1297-1300.
Wen, M., Yang, S., Kumar, A. and Zhang, P., 2009, An analysis of the large-scale climate anomalies associated with the snowstorms affecting China in January 2008, Bull. Amer. Meteor. Soc., 137, 1111-1131.
Wiedenmann, J. M., Lupo, A. R., Mokhov, I. I. and Tikhonova, E. A., 2002, The climatology of blocking anticyclones for the Northern and Southern Hemispheres: Block intensity as a diagnostic, J. Climate, 15(23), 3459-3473.
Zhang, X., Lu, Ch. and Guan, Z., 2012, Weakened cyclones, intensified anticyclones and recent extreme cold weather events in Eurasia. Environ. Res. Lett., 7(4), 1-7.
Ziyin, Z., Daoyi, G., Miao, H., Dong, G., Xuezhao, H. and Yangna, L., 2009, Anomalous winter temperature and precipitation events in Southern China, J. Geogr. Sci., 19, 471-488
http://www.cpc.ncep.noaa.gov/data/indices/
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,031 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,047 |