تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,027 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,499,011 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,761,235 |
عقلانیت و معنویت: مبانی و اهداف | ||
مجله ادیان و عرفان | ||
مقاله 7، دوره 48، شماره 2، اسفند 1394، صفحه 269-288 اصل مقاله (301.93 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2016.58710 | ||
نویسندگان | ||
ابراهیم نوری1؛ حامد آل یمین* 2؛ عبد الحمید آل یمین3 | ||
1استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2دانش پژوه سطح چهار موسسه بین المللی مطالعات اسلامی حوزه علمیه قم | ||
3دانشجوی دکترای حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
چکیده | ||
«عقلانیت و معنویت»، نظریهای است در ادامة معنویتگرایی غرب که برای پر کردن خلأ معنوی ناشی از «مدرنیزم» به وجود آمده است. هدف این نظریه کاهش درد و رنج بشر است که تنها با جمع میان عقلانیت و معنویت که از تلفیق مدرنیزم و دین ایجاد شده است، محقق میگردد. اصل بودن عقلانیتِ ابزاریِ استدلالگر در این نظریه بهدلیل اساسی بودن آن در مدرنیزم است. معنویت نیز بهکاربستن عقلانیت و یا دین شخصیشدهای است که از فروکاستن از دینِ نهادینه ناشی شده است. اصل قرار دادن مدرنیزم و نگاه حداقلی به دین به هنگام تقابل با مدرنیزم، علاوه بر اشکالات مبنایی، از جهات مختلف دیگری نیز این نظریه را دچار ضعف و ابهام کرده است. برخی از این ابهامات ناشی از نبود انسجام در بیان نظریه و ذکر نکردن تمام لوازم و مقدمات آن است. مشخص نبودن مخاطبان نظریه و ابهام در هدف و چگونگی کارکرد این نظریه در رسیدن به هدفِ خود، کارایی آن را نامعلوم کرده است. ابهام در میزان و چگونگی فروکاهی دین و واضح نبودن مبانی این رویکرد نیز موجب ضعف نظریه شده است. امید است با بررسیهای صورتگرفته، این نظریه وضوح بیشتری یافته، تکامل یابد. | ||
کلیدواژهها | ||
دین؛ عقلانیت؛ مدرنیزم؛ معنویت؛ مصطفی ملکیان | ||
مراجع | ||
[1] الطبرسی، احمدبن علی (1386ق/1966م). الاحتجاج، النجف، دارالنعمان. [2] ملکیان، مصطفی (1389). حدیث آرزومندی: جستارهایی در عقلانیت و معنویت، تهران، نگاه معاصر. [3] ---------------- (1389). «در جستجوی عقلانیت و معنویت»، مهرنامه، شمارة ۳، شناسة مقالة 639 ، خرداد. [4] ---------------- (1392). «ملکیان پنجم»، زهرا سلیمانی، مهرنامه، شمارة 32، آذر، صص 50-56. [5] ---------------- (1389). «معنویت، عقلانیت بعد از ده سال»، سایت نیلوفر، 16 تیر. neeloofar.org/thinker/mostafamalekian/lecture/288-2012-11-02-10-08-44.html [6] ---------------- (1377). «حوزه و دنیای جدید: قداست، عقلانیت، علمانیت»، راه نو، شمارة 13، تیر، صص. 18-26. [7] ---------------- (1385). مشتاقی و مهجوری، تهران، نگاه معاصر. [8] ---------------- (1380). راهی به رهایی: جستارهایی در عقلانیت و معنویت، تهران، نگاه معاصر. [9] ---------------- (1382). سنت و سکو لاریزم (مجموعه مقالات)، مقالة معنویت گوهر ادیان، تهران، صراط. [10] ---------------- (1389). مهر ماندگار: مقالاتی در اخلاقشناسی، تهران، نگاه معاصر. [11] ---------------- (1384). «ارزیابی مدرنیته»، سایت نیلوفر، 15 اسفند. neeloofar.org/mostafamalekian/lecture/255-2012-11-02-08-54-38.html [12] ---------------- (1380). «دین و عقلانیت»، نقد و نظر، شمارة 25-26، تابستان و پاییز، صص4-76. [13] ---------------- (1381). «عقلانیت»، بازتاب اندیشه، شمارة 30 و گلستان ایران شمارة 11، شهریور، صص 13-.21. [14] ---------------- (1381). «دین، معنویت، عقلانیت»، مجلة آبان، بهمن، شمارة 144. [15] ---------------- (1381). «مؤلفههای انسان مدرن»، بازتاب اندیشه، شمارة 34 و به سوی فردا، شمارة 26، دی، صص 15-18. [16] ---------------- (1391). «پروژة عقلانیت معنویت»، مصاحبة سایت شفقن، 16 خرداد.shafaqna.com/persian/services/dialogue/item/14611 [17] ---------------- (1385). «سازگاری دین و مدرنیته»، بازتاب اندیشه، شمارة 77، شهریور، صص 45-52. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,899 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,550 |