تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,084,029 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,188,503 |
تأملی در قلمرو مادۀ 963 قانون مدنی و شمول آن نسبت به آثار نکاح زن ایرانی با مرد خارجی | ||
مطالعات حقوق خصوصی | ||
مقاله 4، دوره 46، شماره 1، فروردین 1395، صفحه 41-61 اصل مقاله (211.08 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jlq.2016.57523 | ||
نویسنده | ||
مصطفی دانش پژوه* | ||
استادیار گروه حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه (قم) | ||
چکیده | ||
مادۀ 963 قانون مدنی بهعنوان یک «قاعدۀ حل تعارض»، روابط شخصی و مالی زوجینی را که تبعۀ یک دولت نیستند، تابع قانون دولت متبوع شوهر میداند. در نگاه نخست، ظهور بدوی این ماده روابط شخصی و مالی زنی ایرانی را که با مردی خارجی ازدواج کرده است، شامل میشود و آن را تابع قانون دولت متبوع شوهر خارجیاش میداند. اما منطق و آیین استنباط حقوق، یعنی دقت در نسبت مادۀ یادشده با مواد 6 و 7 قانون مدنی و نیز منطق عمومی قانونگذاری (تثبیت و تعمیم صلاحیت و حاکمیت قانونِ داخلی و نیز حمایت قانونی قانونگذار از اتباعِ خود) در خصوص ظهور و شمول بدوی یادشده تأمل و تردید، و حتی آن را انکار کرده است. افزون بر آن، نگاهی اقتباسی به فقه اسلامی راه حل دیگری را پیش روی قانونگذار میگذارد. مقالۀ حاضر به بیان این تأمل، تردید و انکار و تبیین راه حل فقه اسلامی میپردازد و در پایان چند پیشنهاد اصلاحی به قانونگذار ارائه میدهد که در صورت انجام آن، اولاً غبار تردید و اجمال از چهرة قانون زدوده میشود و دوم، راه حلی هماهنگتر با مصالح اتباع ایرانی و فقه اسلامی جانشین راه حل موجود میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
صلاحیت قانون شوهر؛ صلاحیت قانون مقر دادگاه؛ صلاحیت قانون ملی | ||
مراجع | ||
1. اردبیلی، ملا احمد (بیتا)، زبدهالبیان، تهران، مکتبه المرتضویه. 2. ارفعنیا، بهشید (1376)، حقوق بینالملل خصوصی، ج2، تهران، بهتاب. 3. الماسی، نجادعلی (1386)، تعارض قوانین، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. 4. الجمال، مصطفی (2002م)، الاحوال الشخصیه لغیر المسلمین فی دارالاسلام، بیجا، منشورات الحلبیه الحقوقیه. 5. دانشپژوه، مصطفی (1389)، مقدمة علم حقوق با رویکرد به حقوق ایران و اسلام، تهران، سمت و قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 6. دراز، رمزی محمدعلی (2004م)، فکره تنازع القوانین فی الفقه الاسلامی، الاسکندریه، دارالجامعه الجبلیه للنشر. 7. زیدان، عبدالکریم (1412ق-1999م)، احکام الذمیین و المستامنین فی الاسلام، بیجا، بینا. 8. سلجوقی، محمود (1386)، حقوق بینالملل خصوصی، ج2، تهران، بنیاد حقوقی میزان. 9. شیخ الاسلامی، سیدمحسن (1384)، حقوق بینالملل خصوصی، تهران، کتابخانة گنج دانش. 10. شعرانی، ابوالحسن (1380)، نثر طوبی، تهران، اسلامیه. 11. طباطبایی، سیدمحمدحسین (بیتا)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج5، قم، منشورات جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه. 12. طوسی، شیخ ابیجعفر محمد بن الحسن (1407ق)، الخلاف، ج4، قم، دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. 13. فاضل مقداد (1385ق)، کنزالعرفان فی فقه القرآن، تهران، مکتبه المرتضویه. 14. فتاحی، سیدمحسن (1390)، بررسی فقهی و حقوقی قاعده الزام، تهران و قم، نشر ادیان. 15. فدوی، سلیمان (1385)، تعارض قوانین، تهران، طرح نوین اندیشه. 16. قافی، حسین و شریعتی، سعید (1385)، اصول فقه کاربردی، ج1، تهران، سمت و قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 17. گلپایگانی، سیدمحمدرضا (1413ق)، الدر المنضود فی احکام الحدود، ج1، تقریرات و نگاشته علی کریمی جهرمی، قم، دارالقرآن الکریم. 18. مدنی، سیدجلالالدین (1378)، حقوق بینالملل خصوصی، تهران، پایدار. 19. محقق داماد، سیدمصطفی (1365)، اصول فقه، دفتر اول، تهران، اندیشههای نو در علم اسلامی. 20. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1370)، تفسیر نمونه، ج4، تهران، دارالکتب الاسلامیه. 21. نائینی، احمدرضا (1386)، مشروح مذاکرات قانون مدنی، تهران، دفتر مطالعات حقوقی مجلس شورای اسلامی. 22. نجفی، محمدحسن (1362)، جواهر الکلام، ج21، تهران، دارالکتب الاسلامیه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,400 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,324 |