تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,092,947 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,197,179 |
رویکرد اسلامی به شهر؛ ویژگیهای شهر اسلامی | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
مقاله 6، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 6، فروردین 1393، صفحه 137-167 اصل مقاله (419.91 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2014.57079 | ||
نویسنده | ||
بهرام بیات* | ||
هیات علمی دانشگاه عالی دفاع ملی | ||
چکیده | ||
شهر از جمله موضوعات مورد توجه اندیشمندان بوده است. از آنجایی که اسلام، دین اجتماعی است و برای سعادت بشر، راهبرد و برنامه دارد، در پژوهش حاضر برای تحلیل شهر از دیدگاه اسلام و احصای ویژگیها و مؤلفههای شهر اسلامی، نظریههای سه تن از متفکران مسلمان شامل ابنخلدون و فارابی از متقدمین و خانم ابراهیم از متفکران مسلمان معاصر بررسی شده است. در چارچوب نظری مورد توجه در اسلام، بر سه مؤلفه انسان (مسلمان)، فضای اجتماعی (فضای مسلمانی) و فضای کالبدی (سیمای اسلامی) شهر تأکید شده است. مؤلفههای شهر اسلامی، شامل مسجد، خانه، بازار، محله و میدان میشود که این عناصر در ساختاری ترکیبی، فضای شهر اسلامی را ترسیم میکنند. از این رو، ظاهراً در شرایط حاضر که نظریههای موجود شهری با تأکید افراطی بر تمایز کاربری، آن گونه که برای مثال در مکتب شیکاگو وجود دارد، با انتقاد جدی مواجه شده است، نظریه اسلامی شهر میتواند در حوزه نظری داعیهدار باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
رویکرد اسلامی؛ شهر؛ شهر اسلامی؛ نظریه شهری؛ متفکران مسلمان | ||
مراجع | ||
افشار نادری، کامران (1375). مشترکات شهرسازی در جهان اسلام. فصلنامه آبادی، شماره 22، پاییز ابن الارزق (1977). بدایع السلک فی طبایع الملک. تصحیح محمد عبدالکریم . انتشارات دارالعربیه الکتاب ابن خلدون، عبدالرحمن(1336)، مقدمه . ترجمه: محمد پروین گنابادی، تهران، انتشارات عملی و فرهنگی. باقری، اشرف السادات (1386). نظریههایی درباره شهرهای قلمرو فرهنگ اسلامی. تهران، انتشارات امیرکبیر. بسیم سلیم، حکیم (1381)، شهرهای عربی اسلامی ـ اصول ساختمانی و شهرسازی، ترجمه: محمدحسین ملک احمدی، تهران، وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی. بنه ولو، لئوناردو (1369)، تاریخ شهر ـ شهرهای اسلامی و اروپایی در قرونوسطی، ترجمه: پروانه موحد، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. پوراحمد احمد و موسوی سیروس (1389)، ماهیت اجتماعی شهر اسلامی، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، زمستان , دوره 1 , شماره 2 پیرنیا، محمد کریم (1387) معماری ایرانی، انتشارات سروش دانش، تهران حبیبی، سید محسن (1383)، از شار تا شهر، تهران، دانشگاه تهران. جعیط هشام (1372)، کوفه پیدایش شهر اسلامی، ترجمه ابوالحسن سرو قد مقدم، مشهد، استان قدس رضوی، بنیاد پژوهشهای اسلامی جمشیدیها، غلامرضا (1383)، پیدایش نظریههای جامعهشناسی، تهران، دانشگاه تهران خدایی،زهرا و تقوایی علیاکبر(1390) ، شخصیت شناسی شهر اسلامی؛ با تأکید بر ابعاد کالبدی شهر اسلامی، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره چهارم تابستان 1390 خوشرو، غلامعلی(1372)، شناخت انواع اجتماعات از دیدگاه فارابی و ابن گلدون، تهران، اطلاعات، 1372. درچه زاده( 1371)، شهلا، مسکن در کشورهای اسلامی، معماری و شهرسازی، شماره 18 ذوالفقاری( 1379)، حسن، روح وحدت، مجموعه مقالات دومین همایش معماری مسجد، دانشگاه هنر ربانی، رسول(1385)، جامعهشناسی شهری، با همکاری فریدون وحیدا، اصفهان: دانشگاه اصفهان با همکاری سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی، چاپ دوم. سلطانزاده، حسین( 1367)، مقدمهای بر تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران، تهران، انتشارات امیرکبیر سقاپور، حمید(1389) ، نگاهی به جایگاه مسجد در شهر، نمونهی موردی: مسجد در شهر معاصر شیراز عکاش، سمیر(1378)، تجلی نظم جهانی و نقشهبرداری از آن در معماری سنتی اسلامی، ترجمه خانمحمدی علیاکبر، نشریه صفه، شماره 28، دانشگاه شهید بهشتی، بهار و تابستان عبدالستار عثمانی(1376)، محمد، مدینه اسلامی، ترجمه علی چراغی، انتشارات امیرکبیر غزالی، ابو حامد،(1393)، مشکاه النوار، ترجمه سید ناصر طباطبایی، انتشارات مولی فارابی، ابونصر محمد(1361)، اندیشههای اهل مدینهٔ فاضله، سید جعفر سجادی، تهران، کتابخانه طهوری فکوهی، ناصر(1383)، انسانشناسی شهری، تهران، نی موریس،جیمز (1381)، تاریخ شکل شهر ( ج. 2)، ترجمه راضیه رضازاده، تهران، جهاد دانشگاهی علم و صنعت. موحد،علی.شمایی،علی و رنگانه ابوالفضل (1391)، بازشناسی هویت کالبدی در شهر اسلامی، فصلنامه علمی- تخصصی برنامهریزی منطقهای،سال دوم شماره 5 نقی زاده، محمد(1389)،تأملی در چیستی شهر اسلامی،فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهر ایرانی اسلامی، سال اول، شماره یک
DUDLEY Woodberry, Guest Editional Lim Cities, Volum15, Nu3, March 1998
Leigh Shipman, The Islamic city order within Chaos, Pwcs, Edu, HyITON High School. World Net Virgina, 1999. Prine William County
Mortada Hisham, Traditional Islamic Principles of built enviromment, New York, 2003, Routledge Curzon. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8,465 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,306 |