پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,226 |
| تعداد مقالات | 67,708 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,010,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,693,213 |
تأثیر سیاست‌های اقتصادی دولت پهلوی اول بر اقتصاد بندر بوشهر 1304-1320ﻫ.ش | ||
| پژوهش های ایران شناسی | ||
| مقاله 8، دوره 4، شماره 2، آذر 1393، صفحه 123-142 اصل مقاله (556.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2015.56688 | ||
| نویسندگان | ||
| نورالدین نعمتی1؛ شیوا تقوایی زحمت‌کش2 | ||
| 1استادیار تاریخ دانشگاه تهران | ||
| 2کارشناس ارشد مطالعات خلیج فارس دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| بندر بوشهر از دورۀ افشاریه تا اوایل دورۀ پهلوی مهم‌ترین بندر تجاری ایران در سواحل خلیج فارس بود. همزمان با روی کار آمدن دولت پهلوی اوّل، علی‌رغم اینکه بندر بوشهر فاقد تأسیسات بندری با معیارهای بین‌المللی بود، باز از سایر بنادر ایران فعال‌تر بود و اکثر شرکت‌های تجاری خارجی و تجار داخلی برای وارد و صادر کردن کالاهای خود از این بندر استفاده می‌کردند. در دورۀ پهلوی اول سیاست‌های متعددی برای نوسازی کشور اتخاذ و اعمال شد. بخش قابل توجهی از این سیاست‌ها، سیاست‌های اقتصادی بودند. بخشی از سیاست‌های اقتصادی دولت باعث برآمدن بندر خرمشهر به عنوان بندری با تأسیسات ارتباطی در مقابل بندر بوشهر شد. بخشی دیگر از سیاست‌های اقتصادی دولت پهلوی اول، مانند انحصار تجارت خارجی، نیز باعث رشد قاچاق و ناامنی در بندر بوشهر و افول روز‌افزون آن شد. این پژوهش علت جابجایی مرکزیت تجاری از بندر بوشهر به بندر خرمشهر را در راهبرد اقتصادی دورۀ پهلوی اول جستجو می‌کند. اگرچه یافته‌های این پژوهش رشد آماری تجارت بوشهر را نشان می‌دهند، اما این هم معلوم می‌شود که افزایش تجارت خارجی بندر بوشهر به دلیل بالا رفتن حجم تجارت خلیج فارس در پی راه‌اندازی خط آهن سراسری و از قِبَل شکوفایی تجاری بندر خرمشهر بوده است. با اجرا شدن سیاست‌های اقتصادی دولت مرکزی، بندر خرمشهر به بندر اصلی ایران در سواحل خلیج فارس تبدیل شد و سهم بندر بوشهر از سیاست‌های اقتصادی دولت مرکزی تنها رشد قاچاق، ناامنی و نابسامانی | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پهلوی اول؛ توسعۀ اقتصادی؛ تجارت؛ بوشهر؛ خوزستان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Impact of Pahlavi the First on the Economy of Busher 1304-1320 A.H | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nureddin Nemati1؛ Shiva Taghvai2 | ||
| 1Assistant Professor, Department of History- University of Tehran | ||
| 2M.A Student Department of History- University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| The statesmen of the First Pahlavi formulated strategies for the economic renovation based on the export potential. Before that, the harbor of Busher had a central place in foreign trade of the country due to having harbor infrastructure, proximity to economic centers and the fact that many merchants lived there. After the implementation of the new plan the Khuzestan area became the main center of trade in the Persian Gulf region. These plans included the building of new roads and rail way, the population increase in urban centers and institution of new harbor facilities in Khuzestan. The Busher harbor which was not able to compete lost its importance gradually. This research studies how and under what circumstances the Busher harbor lost its importance in trade and examines the theory that the reason lies in new economic strategies of the first Pahlavi's. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| First Pahlavi, Economic Growth, trade, Busher harbor, Khuzestan | ||
| مراجع | ||
|
منابع ادارۀ کل گمرک(1311). احصائیۀ تجارتی ایران با ممالک خارجه در سال اقتصادی 1310/1311، تهران، چاپخانۀ فردوسی، 1311 ( بی‌تا). آمار تجارتی کشور شاهنشاهی ایران با کشورهای بیگانه در سال 1318، تهران، چاپخانۀ یمنی. (1313). مجموعۀ تجارت عمومی ایران با ممالک خارجه در سال اقتصادی 1311/1312، تهران، مطبعه اطلاعات. (1313). احصائیه فلاحتی و صنعتی ایران در سال 1311، تهران، شرکت چاپخانه فردوسی. (1315). وضعیت کالای رسیده و فرستادۀ ایران با کشورهای خارجه در سال اقتصادی 1314/1315، تهران، چاپخانۀ یمنی. (1320). آمار بازرگانی ایران با کشورهای خارجه در سال 1318، تهران، فاروس. (1320). آمار تجارت ایران با کشورهای بیگانه در سال اقتصادی 1316/1317، تهران، چاپخانه فردین و برادر. (1320).آمار بازرگانی ایران با کشورهای خارجه در سال 1319، تهران، فاروس. آوری، پیتر (1384). تاریخ ایران به روایت کمبریج، از نادرشاه تا انقلاب اسلامی، دفتر دوم، ترجمۀ مرتضی ثاقب‌فر، تهران، جامی. باری‌یر، جولیان (1363). اقتصاد ایران (1279-1349)، تهران، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی. بیات، کاوه (1365). شورش عشایری فارس 1307-1309 ش، تهران، قطره. حکیم‌الهی، نصرت‌االله (1346). عصر پهلوی و تحولات ایران، تهران، کتاب ایران. حمیدی، جعفر (1380). فرهنگ‌نامۀ بوشهر، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. دولت‌آبادی، یحیی (1371). حیات یحیی، ج 4، تهران، عطار. رحیم‌زاده صفوی (1309). ایران اقتصادی، ج 2، تهران، چاپخانۀ اتحادیه. کیهان، مسعود (1310). جغرافیای مفصل ایران، ج 1، تهران، مطبعۀ مجلس. مجلس شورای ملی (1320). مجموعۀ قوانین موضوعۀ مصوبۀ دورۀ ششم قانون‌گذاری، تهران، ادارۀ قوانین و مطبوعات مجلس شورای ملی. (1324). مجموعۀ قوانین موضوعه و مصوبات دورۀ هشتم قانون‌گذاری، تهران، ادارۀ مطبوعات و اطلاعات مجلس شورای ملی. (1326). مجموعۀ قوانین موضوعه مصوبه دورۀ پنجم قانون‌گذاری، تهران، ادارۀ قوانین و مطبوعات مجلس شورای ملی. محیایی، ابراهیم (1381). گذر از سر منزل عنقا، تصحیح عباس واعظی، تهران، ذوی‌القربی. وزارت بازرگانی (بی‌تا). تاریخچۀ معاملات خارجی ایران، تهران، شرکت سهامی معاملات خارجی. هاکس، مریت (1371). ایران افسانه و واقعیت، ترجمۀ حسین نظری‌نژاد و محمدتقی اکبری، تهران، آستان قدس رضوی. هوشنگ مهدوی، عبدالرضا (1377). سیاست خارجی ایران در دورۀ پهلوی، تهران، پیکان. اسناد: سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 61533/240، تقاضای تجار محلی برای تأسیس اتاق تجارت در منطقه خود. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 4846/ 290، مشکلات آب آشامیدنی بندر بوشهر. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 19186/240، ضبط کالای تجاری تجار بوشهر. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 28933/240، ساخت انبار برای کالاهای انحصاری در گمرک بندر بوشهر. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 35186/240، به آتش کشیدن مال‌التجارۀ تجار بوشهر. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 2480/240، ارسال نمونۀ کالای انحصاری برای گمرک بوشهر. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 2271/240، شرایط کسب جواز ورود کالای انحصاری. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 34126/240، درآمد دولت از تجارت کالاهای انحصاری قند و شکر و چای. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 13995/240، شرکت‌های آلمانی طرف قرارداد تهاتری با ایران. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 2728/240، درخواست تأسیس شعبه‌ای از بانک ملی در بندر بوشهر. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 6655/293، درخواست دولت مرکزی برای تأسیس اتاق تجارت بوشهر. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 35912/ 297، تأیید پروانه طبابت از طرف تجار سرشناس بوشهر. سازمان اسناد ملی ایران، شناسۀ سند: 32442/293، کارخانۀ اعتمادیه و پیشنهاد راه سازی به دولت مرکزی. نسخه خطی: سدیدالسلطنه، کتابچۀ مجموعة النوادر، موجود در کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران، شمارۀ ثبت 9374. روزنامه‌ها و مجلات: حبل المتین، س33، ش 29؛ س 38، ش13. خلیج ایران، س12، ش 4. مجلۀ اتاق تجارت، س 3، ش 12، 17؛ س 4، ش30، 32، 55 ،60 . | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,071 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,010 |
||