تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,504,798 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,768,859 |
بررسی جامعهشناختی تأثیرات طب ایرانی - اسلامی بر نظام طب چینی (مطالعهی موردی: تالیف کتاب «هوی هوی یائو فانگ» در چین) | ||
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
مقاله 7، دوره 22، شماره 1، شهریور 1394، صفحه 165-205 اصل مقاله (927.81 K) | ||
نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2015.56318 | ||
نویسندگان | ||
قاسم زائری* 1؛ چینگ (راستین) وانگ2 | ||
1استادیار گروه جامعهشناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی رشته ایرانشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
این مقاله به بررسی عوامل جامعهشناختی و روندهای تاریخی دخیل در تاثیرگذاری طب ایرانی-اسلامی بر نظام طب چینی اختصاص دارد. مقاله نشان میدهد که سیاستهای داخلی و خارجی حکومت چین، جنگها، رویهی باجستانی، گسترش زبان فارسی، و تجارت از جمله مهمترین عوامل موثر بر گسترش و پذیرش نظام طب ایرانی-اسلامی در چین بوده است. از حیث تاریخی نیز تشکیل امپراتوری بزرگ مغول (تاسیس امپراتوری یوآن در چین و حکومت نوادگان چنگیز و ایلخانان مغول در ایران) موجب برقرار شدن رویههای نسبتاً واحد و مشترک در دو کشور شد، و امکان تبادل فرهنگی بهخصوص در حوزهی پزشکی بین ایران و چین به اوج خود رسید. مقاله نشان میدهد که نظام طب ایرانی-اسلامی عموماً در سه شکل رواج داروها و نسخههای طبی، تئوریها و فنون درمانی، و تالیف کتب پزشکی، بر نظام طب چینی اثر گذارده است. تالیف کتاب «هوی هوی یائو فانگ» بهعنوان یک دانشنامهی بزرگ طبِ اسلامی که مجموعهی وسیعی از نسخ طبی و داروهای گیاهی ایرانی و اسلامی را دربرمیگیرد، نقطهی عطف اثرگذاری طب ایرانی–اسلامی و نفوذ و پذیرش آن در نظام طب چینی است. این کتاب در اوایل سلسلهی مینگ[1] (1644-1368 م.) توسط جمعی از علما و اطبای مسلمانِ چینی بهزبان چینی تالیف شده، و منابع آن عموماً کتب و نسخ پزشکان مسلمان نظیر ابنسینا و رازی است. بهعلاوه این کتاب براساس نظریهی عناصر اربعه نگاشته شده که اساساً متفاوت و مجزا از نظریهی عناصر پنجگانه در نظام شناختی چینی است. این مقاله با اتکا به جهتگیری نظری جامعهشناسی تطبیقی-تمدنی علم، و براساس مطالعهی اسناد و مدارک تاریخی، بهخصوص منابع چینی نگاشته شده است. [1] 明 / ming | ||
کلیدواژهها | ||
نظام طب ایرانی-اسلامی؛ امپراتوری مغول؛ نظام طب چینی؛ زبان فارسی؛ چینگرایی مهاجران؛ هوی هوی یائو فانگ؛ جامعهشناسی تطبیقی-تمدنی علم | ||
مراجع | ||
کتابنامهی چینی[1]
(دوان، چنگ شی(1981م.)، یو یانگ زا زو، پکن، ادارهی نشریات چینی).
(وانگ، چین ژو(1960م.)، تسه فو یوان گوی، پکن، ادارهی نشریات چین).
(لی، فاانگ(1961م.)، تای پینگ گوانگ جی، پکن، ادارهی نشریات چین).
(وانگ، شی دیان؛ شانگف چی ونگ(1992م.)، می شو جیان جی، هانگ جو: انتشارات متون تاریخی جی جیانگ).
(سونگ، لیان(1976م.)، تاریخ سلسلهی یوان- تذکرهی دوازدهم- سید اجل شمسالدین، پکن، ادارهی نشریات چین).
(سونگ، لیان(1968م.)، تاریخ سلسلهی یوان، پکن، ادارهی نشریات چین).
(تائو، زونگ یی(1959م.)، «نان تسون چوا گنگ لو»، یکن، ادارهی نشریات چین).
(تائو، زونگ یی(1980م.)، «نان تسون چوا گنگ لو»، یکن، ادارهی نشریات چین).
(گوان، لو چوان(1982م.)، نقد تاریخی بازرگانی گوانگجو در دودمان سونگ، مجموعهی مقالات مطالعهی تاریخ سونگ، شانگهای : انتشارات متون تاریخی شانگهای).
(سونگ شیان، فنگ جین یوان (1991م.)، هوی هوی بائو فانگ و چند تا منبع طب تاریخی عربی و فارسی ، مطالعهی مناطق غربی ، 1991(3)، صص.79-85).
(سونگ، شیان؛ فنگ، جین یوان (1991م.)، بررسی ارتباط مقدار خوراک دارو مندرج در هوی هوی یائو فانگ با کتب طبی قدیم عربی ، مطالعهی ملیت هوی، 1991(4)، صص.82-86).
(لی، جینگ ژونگ(1998م.)، تفاسیر «بی جی چیان جین یائو فانگ»، پکن؛ انتشارات بهداشتی مردم).
(لی، جینگ وی، لین شائو گنگ(2000م.)، تاریخ عمومی طب چینی-، پکن، انتشارات بهداشتی مردم، ج. دوران باستانی).
(سونگ، شیان(2000م.)، تفاسیر هوی هوی یاو فانگ، پکن، نشریات ادارهی چین).
(سونگ، شیان(2001م.) ، طب فارسی باستانی و چین، پکن، انتشرات روزنامهی اقتصادی).
(جو، جیه چین(1978م.)، روابط مودت بین ایران و چین در دوران تاریخی، مطالعهی تاریخ، 1978(07)، صص.72-82).
(لیو، یینگ شنگ(2003م.)،"تاریخ مختصر هشتصد سالگی توسعه ملیت هوی --- از زبان فارسی تا زبان ملیت هوی"، پژوهش فرهنگ چینی، 2003(زمستان)، صص143-153).
(وانگ، یی دان(2006م.)، مطالعهی «بخش «تاریخ چین» در «جامعه التواریخ» رشیدالدین» و ترجمعهی آن، پکن، انتشارات کون لون).
(هان، شنگ(2008م.)، "اعمال و اصول امور دیپلماتیک چین قدیم"، مطالعات علمی، 2008(8)، صص.93-107).
(هه، چون مینگ(2011م.)، بررسی برتری دادن دولت دودمان تانگ به تجار مسلمانی خارجی تأثیرات آن، "تریبون ملتی"، 2011(4)، صص.55-57).
(جان، لی (2013م.)، های یائو بن تسائو اثر لی شون و تأثیر فرهنگ اسلامی در طب سنتی چینی ، مجلهی رشتهی داخلی پزشکی سنتی چین عملی ، 2013(7)، صص.5-6).
(ابراهام دوسون(1962م.)، تاریخ مغول، ترجمهی فنگ چنگ جون، پکن، ادارهی نشریات چین، جلد آخر). [1] بهمنظور استفاده مناسبتر خوانندگان مقاله از منابع چینی مورداستفاده، ترجمهی فارسی این منابع نیز ذکر شده است. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,356 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,314 |