تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,523,981 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,784,150 |
چالشهای فرهنگی و هویتی جانبازان جنگ تحمیلی | ||
مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق) | ||
مقاله 5، دوره 19، شماره 2، اسفند 1391، صفحه 113-140 اصل مقاله (563.58 K) | ||
نوع مقاله: علمی وپزوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsr.2013.56196 | ||
نویسندگان | ||
موسی عنبری* 1؛ قاسم اویسی فردویی2 | ||
1دانشیار گروه توسعه دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکترای جامعهشناسی | ||
چکیده | ||
با گذشت بیش از دو دهه از پایان جنگ تحمیلی، همچنان بار رنج ناشی از جنگزدگی و آسیبدیدگی بر دوش برخی از خانوادهها سنگینی میکند. در میان آسیبدیدگان از جنگ، جانبازان بهعنوان نمادهای عینی و ماندگار گفتمان ایثار و شهادت، از جایگاه ویژه برخوردارند. جانبازان با مسائل و مشکلات گوناگونی مواجهاند که یکی از مهمترین آنها «دغدغۀ هویت جانبازی» و چالشهای مربوط به آن است. پرسش مقاله این است که جانبازان در مورد جایگاه و هویت جانبازی خود و تغییرات آن نسبت به گذشته چگونه میاندیشند؟ برای ارزیابی و تحلیل این موضوع، با روش کیفی، نظرات تفصیلی 32 نفر از جانبازان 70درصد شهر تهران با مصاحبههای متمرکز گروهی و انفرادی جمعآوری و مقایسه شده است. یافتهها نشان میدهد که از منظر جانبازان، ادبیات جانبازی دستخوش تغییرات گردیده و در بسیاری از موارد، تقدس و منزلت جانبازی به مجموعهای از تعارفات، گفتارهای رسانهای و تبلیغاتی تقلیل یافته است.. در سطح جامعه، الگوهای رفتاری جدید ناهمخوان با فرهنگ ایثارگری گسترش یافته و تفسیر و قرائتهای نوین اما متعارض با گفتمان ایثارگری بهوجود آمده است. برحسب یافتهها، اکنون تحولات در گفتمان ارزشی جانبازی و ایثارگری، به رویکرد عمدتاً مادی و معیشتی منجر شده است، به میزانی که در جامعه رویکرد مادی و اقتصادی بر نگرش فرهنگی نسبتبه جانبازان غلبه یافته است. این تحول بر دغدغههای فرهنگی و دامنۀ انفصال و انزوای اجتماعی جانبازان و برخی از اعضای خانواده، خاصه همسر و فرزندان آنان نیز افزوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
انزوای اجتماعی؛ جانبازان؛ جنگ تحمیلی؛ چالش هویتی؛ هویت جانبازی | ||
مراجع | ||
کتابنامه فارسی
10. تولایی، عباس. 1385. «متغیرهای مرتبط به خودکشی در جانبازان متوفی». طب نظامی. د8، ش2. 11. جانباز، دانشگاه تهران. دانشکده علوماجتماعی. 12. جنکینز، ریچارد. 1381. هویت اجتماعی، ترجمۀ تورج یاراحمدی. تهران: نشر شیرازه. 13. حاجیلو، نادر. 1388. «رابطۀ فعالیت اقتصادی اجتماعی و تأثیر آن بر مشکلات روحی و روانی جانبازان». طب نظامی. د11، ش2. 14. حقانی، حمید. 1386. پژوهشی بررسی کیفیت مراقبت ارائهشده به جانبازان قطع نخاع در منزل. 15. خوراسگانی، ربانی. 1368. جامعهشناسی جنگ. انتشارات فیروز. 16. رجائی، فرهنگ. 1373. «هویت و بحران هویت ایرانی». جامعۀ سالم. ش24. 17. رضایی اردستانی، محمدحسین. 1374. بررسی ارزشهای اجتماعی جانبازان. دانشگاه پیام نور. 18. سازمان برنامه و بودجه، 1369. گزارش نهایی برآورد خسارت جنگ تحمیلی. تهران: معاونت امور اقتصادی، دفتر کلان اقتصادی. سایت بنیاد شهید و امور ایثارگران انقلاب اسلامی. 19. سلیمی، حسین. 1381. ویژگیهای روانشناختیـاجتماعی جانبازان دارای وابستگی به مواد مخدر. کتابخانۀ علوم بهزیستی و توانبخشی. 20. شایان، فاطمه. 1386. «نگاه واقعگرایانه به مشکلات جانبازان». روزنامۀ رسالت. ش6280. 21. شیخاوندی، داور. 1378. «میزگرد وفاق اجتماعی و همبستگی ملی». فصلنامۀ مطالعات ملی. س1، ش1. 22. شیخاوندی، داور. 1380. ناسیونالیسم و هویت ایرانی. مرکز بازشناسی اسلام و ایران. 23. الطائی، علی. 1378. بحران هویت قومی در ایران. تهران: شادگان. 24. عراقیچیان، محمدرضا، بی تا. مناسبسازی بناهای اداری، درمانی و تجاری برای جانبازان و معلولین (مطالعۀ موردی شهر همدان). 25. علیپورنیا، اکبر. 1386. بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر نگرش جانبازان نسبتبه مواد مخدر در استان مازندران. بنیاد شهید و امور ایثارگران (معاونت پژوهش و ارتباطات فرهنگی). 26. علیزاده، محمدحسین. 1379. «بررسی چگونگی گذران اوقات فراغت جانبازان و معلولین (با تأکید بر نقش تربیت بدنی و ورزش)». نشریۀ حرکت. ش6. 27. عنبری، موسی و قاسم اویسی. 1388. طرح پژوهشی مطالعۀ اکتشافی دیدگاههای جانبازان انقلاب اسلامی نسبتبه خدمات ایثارگری. ادارۀ کل روابط عمومی و امور بینالملل بنیاد شهید انقلاب اسلامی . 28. عنبری، موسی. 1383. «اثرات جنگ بر ساختار خانواده های مهاجر جنگ تحمیلی». نشریۀ (علمیـترویجی) فرهنگ و اندیشه. س6. ش22-23. 29. عنبری، موسی. 1379. بررسی وضعیت آسیبدیدگان جنگ تحمیلی. تهران: جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران. 30. کاستلز، مانوئل. 1380. عصر اطلاعات؛ قدرت هویت، ترجمۀ حسن چاووشیان. ج2. تهران: طرح نو. 31. کاشی، عباس. 1387. کتاب راهنمای افراد مبتلا به آسیب نخاعی. انتشارات پژوهشکده مهندسی و علوم پژشکی جانبازان. 32. کبیری، افشار. 1389. بررسی تحولات تاریخی هویت ملی در ایران در هویت (3). تهران: پژوهشکدۀ تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام. 33. کشتیدار، محمد. 1374. تأثیر تمرینات هوازی بر منبع کنترل و میزان افسردگی جانبازان ضایعۀ نخاعی استان خراسان. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، تربیت مدرس. 34. کهنروز، حسن. 1373. بررسی موانع و مشکلات کاریابی و اشتغال بکار دانشجویان. 35. گستون، بوتول، بی تا. پولمولوژی جامعهشناسی جنگ. ترجمۀ فریدون سرمدی. 36. گلمحمدی، احمد. 1381. جهانیشدن فرهنگ و هویت. تهران: نشر نی. 37. گیدنز، آنتونی. 1371. جامعهشناسی. ترجمۀ منوچهر صبوری. تهران: نشر نی. 38. گیدنز، آنتونی. 1378. تجدد و تشخص. ترجمۀ ناصر موفقیان. تهران: نشر نی. 39. محسنی، ابراهیم، بی تا. بررسی نگرش جانبازان نسبتبه عملکرد بنیاد جانبازان. پایاننامۀ کارشناسیارشد دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران. 40. مصطفایی، رضا. 1361. جامعۀ جانبازان. پایاننامۀ کارشناسی دانشکدۀ علوم اجتماعی. 41. مهدیزاده و عنبرین. 1388. «بررسی رابطۀ میزان و نحوۀ استفاده از اینترنت و هویت فرهنگی جوانان». فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات. س5. ش17. 42. میرخانی، علیرضا. 1388. بررسی میزان رضایتمندی جانبازان از عملکرد بنیاد شهید. دانشگاه پیام نور. 43. میرزایی، نورعلی. 1382. بررسی عمدۀ مسائل اجتماعی جانبازان با تأکید بر مسئلۀ اشتغال. پایاننامۀ کارشناسیارشد دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات. 44. هادیبیگلو، اصغر. 1386. بررسی نیازها و منزلت اجتماعی جانبازان، سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران. (معاونت پژوهش و ارتباطات فرهنگی). 45. ولایی، سیدعباس. 1386. «پژوهشی با موضوع: کیفیت زندگی جانبازان شیمیایی 15 سال پس از مواجهه با گاز خردل». علوم رفتاری. س1. ش1. کتابنامه لاتین 46. Bruke j, Peter and Jan E. Stets, 2003. A Sociological Approach to Self and Identity. in Handbook of Self and Identity. Edited by Mark Leary and June Tangney, Guilford Press.
47. Tajfel, H. & Turner, J. C. 1986. The social identity theory of intergroup behaviour. In S. Worchel & W. G. Austin (Eds.), Psychology of intergroup relations, pp. 7–24. Chicago, IL: Nelson-Hall. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,389 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,177 |