تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,099,481 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,951 |
بسترسازی گفتمانی در سیاست فرهنگی پهلوی اول (1320-1304هجری شمسی) | ||
فصلنامه سیاست | ||
مقاله 4، دوره 45، شماره 4، اسفند 1394، صفحه 859-876 اصل مقاله (278.64 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpq.2015.55948 | ||
نویسندگان | ||
پروین دخت اوحدی* 1؛ کاظم حاجی رجبعلی2 | ||
1استادیار گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی | ||
2دانشجوی دکتری گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی | ||
چکیده | ||
بسترسازی گفتمانی در سیاست فرهنگی پهلوی اول، همان طرح موضوعات فکری، فضاسازیها و انجام مباحثات مربوط به آن، در دورة مذکور است که توسط رجال مؤثر فرهنگی- سیاسی عصر پهلوی اول و در فضای فکری جامعة ایران صورت گرفت. بسترسازی گفتمانی در این دوره، توجیه و کارکردی بیش از حد معمول داشت، زیرا دودمان پهلوی به شدت خود را نیازمند آن مییافت تا علاوه بر زمینهسازی در اذهان و افکار عمومی برای سهولت اقدامات مورد نظر خود، مشروعیت خود را نیز تضمین کند. پهلوی اول توانست رویکارآمدنش را در نزد روشنفکران آن عصر، ضرورتی اجتنابناپذیر و بهترین انتخاب ممکن بشناساند و گسترة وسیعی از آنها را به خدمت گیرد و مجموعاً بستری از تحولات فرهنگی را فراهم بیاورد. نویسندگان در این مقاله به اثبات این نکته پرداختهاند که این گفتمان در نسبتش با جریان روشنفکری یادشده، ماهیت معلول به علت دارد؛ یعنی، پهلوی اول از جهات متعدد مجری طرز تفکر خاصی از جریان روشنفکری آن روز بوده است. این نوشتار با تبیین دلایل این همراهی، تناقض فکری و مبنایی این گفتمان را علت ناکارآمدی و شکست آن سیاستها معرفی میکند؛ تناقضی که لازمة معنا و تحققِ تمدن و پیشرفت را سکولاریسم، و مقدمة اجتنابناپذیر عمران و آبادانی را دیکتاتوری معرفی میکرد. | ||
کلیدواژهها | ||
باستانگرایی؛ بسترسازی گفتمانی؛ پهلوی اول؛ دیکتاتوری؛ خرافه زدایی؛ سکولاریسم؛ مدرنیزاسیون؛ ناسیونالیسم | ||
مراجع | ||
1. آجودانی، ماشاءالله(1376)، مشروطه ایرانی، تهران: اختران. 2. آصف، محمدحسن(1384)، مبانی ایدئولوژیک حکومت در دوران پهلوی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی 3. ایرانی، احمد، نقدی بر اندیشههای کسروی(1380)، لس آنجلس: کانون فرهنگی جدایی حکومت و دین. 4. بولارد، سرریدر(1363)، شترها باید بروند، ترجمه حسین ابوترابیان، تهران: البرز 5. حکمت، علی اصغر(1353)، سی خاطره از عصر فرخنده پهلوی، تهران: وحید 6. _____________(1384)،سیدمحمد دبیرسیاقی (به اهتمام)، رهآموز حکمت یادداشتهای روزانه میرزا علی اصغرخان حکمت شیرازی، تهران: نشر حدیث امروز. 7. دولت آبادی، یحیی(1371)، حیات یحیی، تهران: عطار. 8. سامی، علی(بیتا)، نخستین دیدار اعلیحضرت رضاشاه کبیر از ویرانههای تخت جمشید، بیجا 9. سیاسی، علیاکبر(1386)، مجموعه خاطرات، تهران: نشر اختران. 10. صدیق اعلم،عیسی(1353)، یادگار عمر، خاطراتی از سرگذشت دکتر عیسی صدیق، تهران: انتشارات دهخدا 11. صفتگل، منصور(۱۳۸۷)، گروه آموزشی تاریخ دانشگاه،تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران 12. عاقلی، باقر(۱۳۸۰)، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، تهران: گفتار. 13. عاقلی، باقر(بی تا)، ذکاءالملک فروغی و شهریوربیست، تهران: علمی. 14. کسروی، احمد(1346)، تاریخ و درسهایش، بیجا: بینا. 15. ___________(1323)، دادگاه، بی جا: بینا. 16. ___________(1320)، دفاعیات دادگاه سرپاسمختاری، بیجا: بینا. 17. __________(1312)، قانون دادگری، بیجا: بینا. 18. کیهان، مسعود(بیتا)، جغرافیای اقتصادی و تجاری ایران، بینا 19. لنچافسکی، ژرژ(1352)، غرب و شوروی در ایران(سیسال رقابت 1948ــ1918(، ترجمه حورا یاوری، تهران: ابنسینا. 20. مددپور، محمد(1372)، سیر تفکر معاصر، تهران: انتشارات تربیت 21. هدایتی، جواد(1381)، تاریخچه پزشکی امروز ایران، تهران: دانشگاه علوم پزشکی. 22. همایونفر، فتحالله(1355)، مرد بزرگ تاریخ، تهران: فروغی. مقالات 1. انتخابی، نادر(1381)، برلنیها و مسأله تجدد در ایران، بخارا، شماره 25 ، مرداد. 3. تقیزاده، سیدحسن(1298)، کاوه(دوره جدید)، سال1، شماره 1. 4. ________(1324ق)، نطق مخالف در مجلس پنجم، روزنامه مجلس: ش16. 5. حکمت، علی اصغر،(1360)، یادنامه یکمین سال درگذشت، بیجا: بینا. 6. صدیق، عیسی(1357)،تجدید حیات ایران، در دوره رضاشاه کبیر، وحید، نیمه دوم فروردین1357، شماره230 7. ذاکریان، مهدی(1391)، تبیین بنیانهای نظری جمهوری پنجم فرانسه، مهرنامه، اردیبهشت، شماره ۲۱. 8. کاتوزیان، محمدعلی، «سیدحسن تقی زاده(سه زندگی در یک عمر)»، ایراننامه، سال 21 9. کاظمزاده، حسین(1302)، ایرانشهر، سال1، ش11. 10. ملایی توانی، علیرضا(1392)، کسروی و تأمل درباره رضاشاه، مطالعات تاریخ فرهنگی، سال پنجم، پاییز92، ش17. 11. هاشمی، فاطمه(1388)، نطقهای تاریخی احمدشاه و رضاشاه، پیام بهارستان، ش1. Cavaliero, R. E, (1996) “Cultural Diplomacy: The Diplomacy of Influence”, the Round Table.
Duran, Patrice. (1995). le savant et la Politique: Pour Une Approche Raisonnee de l`analyse Des Politiques Publiques, L, Annee Sociologique, n 40.
سایتها _ بیگدلی، علی، «روابط ایران و آلمان»، زمانه، شماره60، مرداد1390، http://www.zamane.info/1390/05 - رحمانی،تقی(1386)، http://sociology82.blogfa.com/post-138.aspx - ذکاوت، محمود، سایت برهان، http://borhan.ir/NSite/FullStory/News/?Id=7572 - کسری، نیلوفر؛ روابط سیاسی ایران با فرانسه و آمریکا در دوران پهلوی اول، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، WWW.IICHS.ORG - یارخی، حسینعلی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی،http://www.irdc.ir/FA/content/33295default.aspx Dialogue foundation making in 1st Pahlavi cultural policies | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,212 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,282 |