تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,101,505 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,208,150 |
اولویتبندی زیرحوضههای شهرستان گرگان برای کاربری کشاورزی دیم با استفاده از روشهای تصمیمگیری چندشاخصه (MADM) و GIS | ||
نشریه محیط زیست طبیعی | ||
مقاله 7، دوره 68، شماره 3، آبان 1394، صفحه 401-411 اصل مقاله (677.86 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jne.2015.55751 | ||
نویسندگان | ||
هادی رحیمی* 1؛ عبدالرسول سلمان ماهینی2؛ حمیدرضا کامیاب3 | ||
1کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
2دانشیار دانشکدۀ محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
3دانشجوی دکتری محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
چکیده | ||
در این پژوهش که با هدف اولویتبندی زیرحوضههای شهرستان گرگان برای کشاورزی دیم انجام شده است، پس از شناسایی و نرمالسازی شاخصها در محیط GIS اقدام به اولویتبندی زیرحوضهها شد. روشهای علمی استفادهشده در این پژوهش، ELECTRE، TOPSIS و SAW بود، که ازجمله روشهای تصمیمگیری چندشاخصهاند. از روش فرایند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) برای وزندهی به شاخصها در نرمافزار Expert Choice استفاده شد. ابتدا در قالب روشهای ELECTRE،TOPSIS،SAW و به کمک نرمافزار EXCEL، اولویتبندی زیرحوضهها انجام شد. هر کدام از روشها با توجه به رویکرد خود رتبهبندی متفاوتی ارائه دادند. در ادامه برای رفع تعارض بین نتایج سه روش، با استفاده از روش ادغام (Copeland) رتبهبندی انجام شد. با توجه به تفاوت رتبهبندیها در سه روش، با استفاده از تحلیلهای آماری (ضریب همبستگی اسپیرمن) رابطۀ معناداری بین روشهای اولویتبندی مشخص شد. همچنین ضریب همبستگی بین نتایج رتبهبندی بهدستآمده از روش ادغام و روشهای تصمیمگیری محاسبه شد. نتایج نشان داد که زیرحوضههای 3، 4، 5، 6 و 11 با توجه به سه روش یادشده در اولویت یک تا چهار با هم یکسان بودند و بیشترین توان برای کشاورزی دیم نسبت به باقی زیرحوضهها را داشتند. همچنین نتایج ضریب همبستگی نشانداد با توجه به دادههای استفادهشده، نتایج روش SAW در رتبۀ اول، روش ELECTRE در رتبۀ دوم و روش TOPSIS در رتبۀ سوم مطلوبیت اولویتبندی زیرحوضههای شهرستان گرگان برای کاربری کشاورزی دیم قرار دارند. با توجه به تجزیه و تحلیلهای انجامشده، بهترین اولویتبندی بین گزینهها برای کشاورزی دیم، استفاده از روش ادغام است. | ||
کلیدواژهها | ||
تصمیمگیری چندشاخصه؛ ضریب همبستگی اسپیرمن؛ Electre؛ TOPSIS؛ SAW؛ Copeland | ||
مراجع | ||
Ahmadpour, A., Akbarpour Shirazi, M., Razavi Amiri, Z. 2009. using Multi-Attribute Decision Making Models in stock selection (accepted medicinal corporation in exchange valuable card of Tehran. Journal of exchange valuable card, 5, 5-38p. (in Persian) Asayesh, h., 2003. Principles and methods of regional planning. Payam nour press. 30p. (in Persian) Asgharpour, M. J., 2011. Multi-criteria decision making. University of Tehran Press. 398p. (in Persian) Ataei, M., 2008. Selecting alumina-cement plant location by ELECTRE approach. International Journal of Engineering Science and Technology, Iran,19, 9, 55-63p. (in Persian) Baily, R.G., 2006. Ecosystem Geography. Translated: Mahini, A.S., Moje sabz Publications, Tehran. 301p. (in Persian) Chou, T., lin, W., lin, C., chou, W., haung, P., 2004. Application of the Prommethee technique to determine depression outlet location and flow direction in DEM. Journal of Hydrology, 287, 49-61p. Fathali, j., Mirjalali, F.S., 2009. Semnan Airport location using TOPSIS method and central location. Journal of Transportation Research, Tehran, 4, 341-350p. (in Persian) Hwang C.L., Yoon K.P., 1995. Multiple Attribute Decision Making: An Introduction’ Hwang, ching and sun, Yoon kwang, "Multiple Attribute Decision Making", Berlin: Springer varlag. London, Sage Publications. Kholghi, M., 2002. Application of MCDM in the priority sub-watershed approach to flood control. Journal of Natural resources of iran, 55, 4, 479-489. (in Persian) Lamy, F., Bolte, B., Santelmannm, M., Smith, C., 2001. Development and Evaluation of Multiple-objective Decision-making Methods for Watershed Management Planning. Journal of American Water Resources Association, 38, 517-529p. Lolachi, M., 2005. TOPSIS algorithm to select the best depot repair centers. M.S.C thesis, university of Elm o Sanat, Tehran. (in Persian) Makhdoum, M., Darvishsefat, A. A., Jafarzadeh, H., Makhdoum, A., 2011. Environmental Evaluation and Planning by Geographic Information System. University of Tehran Press. 304p. (in Persian) Malczewski, J., 2006. GIS and Multicriteria Decision Analysis. Translated by: Parhizkar, A., Gilandeh, A.G. Samt Publication, Tehran, 334p. (in Persian) Mirfakhredini, H., 2010. Identify and prioritize the factors affecting health care quality improvement techniques using multi-criteria decision-making (MADM) (Case Study: Yazd health centers). Journal of Health Management, Tehran, 43, 52-61p. (in Persian) Mirmohamadi, S.M., 2007. Land use planning and economic security concerns. Research Institute of Economy policy, Tehran, 276p. (in Persian) Momeni, M., 2006. New Topics in Operation Research. Publications university of Tehran. (in Persian) Momeni, M., Esmaelian, M., 2006. Application of multi-criteria decision-making (MCDM) process simulation uncertainty. Journal of Modares, 10, 4, 231-251p. (in Persian) Roy, B., 1991. The Outranking Approach and the Foundation of ELECTRE Methods. Theory and Decision, Paris,31, 49-73p. Saaty, T.L., 1995, Transport planning with multiple criteria: The analytic hierarchy process applications and progress review, J. Adv. Transp. 29,1, 81–126 p. Serafim, O., Gwo-Hshiung, T., 2004. Compromise solution by MCDM methods:Acomparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European Journal of Operational research, 156, 445-455p. Tille, M., Dumont, A.G., 2003. Methods of Multicriteria Decision Analysis Within the Road Projects like an Element of the Sustainability, 3 rd Swiss Transport Research Conference, March 19-21. Westerwelt, J. D., 2001. Simulation modelling for watershed management. Springer Veerlag N.Y, 191p. Zahedipour, H., Fatahi, M., mirdavoudi, H., 2005. Investigate the distribution and habitat characteristics of turpentine in Province Markazi. Journal of Forest and Poplar Research, 13, 1 9-14p. (in Persian) Zandi, j., Solaimani, K., Habibnezhad roshan, M., 2013. Priority areas of soil erosion control techniques using a multi-criteria evaluation and GIS. Geography and Development, 31, 93-106. (in Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,118 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,359 |