تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,101,691 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,208,283 |
بررسی تأثیر حاشیه بر غنا و فراوانی جامعۀ پرندگان در اثر طبیعی ملی خشکهداران | ||
نشریه محیط زیست طبیعی | ||
مقاله 3، دوره 68، شماره 3، آبان 1394، صفحه 353-361 اصل مقاله (496.63 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jne.2015.55747 | ||
نویسندگان | ||
مونا اسماعیل پور1؛ محمد کابلی* 2؛ محمود کرمی2؛ افشین علیزاده شعبانی2؛ آزیتا فراشی3 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
2گروه محیط زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
3گروه محیط زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
ایجاد حاشیه در زیستگاههای طبیعی ناشی از تکهتکه شدگی، یک تهدید جدی برای جمعیتهای حیاتوحش، بهویژه پرندگان، است. حاشیه سبب ایجاد شرایط متفاوتی نسبت به درون زیستگاهها شده است و بهطور مستقیم و غیرمستقیم در تعداد گونهها، فراوانی جمعیت آنها و ترکیب گونهها تأثیر میگذارد. بنابراین، مدیریت این دسته از مناطق نیازمند اقداماتی متفاوت خواهد بود. این مطالعه با هدف بررسی اثر حاشیه بر غنا و فراوانی پرندگان در جنگل اثر طبیعی ملی خشکهداران انجام گرفت. برای ثبت گونههای پرندگان و فراوانی آنها از روش سرشماری نقطهای با شعاع نامحدود استفاده شد. مشاهده و ثبت پرندگان در اواسط فصل بهار 1388 هر روز از طلوع خورشید حدود ساعت 5 صبح تا 9:30 صبح ادامه یافت و در شرایط آب و هوایی نامساعد و دید محدود متوقف شد. برای مطالعۀ پوشش گیاهی در هر پلات دایرهای 1000 مترمربعی (به شعاع 85/17 متر) در نظر گرفته شد. همچنین برای تعیین تفاوت یا عدم تفاوت معنادار در غنا و فراوانی گونههای پرنده در فواصل مختلف از حاشیه تا مرکز جنگل از تجزیۀ واریانس استفاده شد. بهمنظور بررسی ارتباط بین الگوی پراکنش جامعۀ پرندگان در این ناحیه با متغیرهای زیستگاهی روش تجزیۀ تشابهات کانونیک استفاده شد. نتایج نشان داد اختلاف معناداری در غنای گونهای و فراوانی پرندگان در فواصل مختلف از حاشیه تا مرکز جنگل وجود دارد و در حاشیه این مقادیر کمتر از مرکز است. از عوامل مؤثر بر تفاوت غنا و فراوانی پرندگان میزان تراکم درختان، تعداد درخت خشک سرپا، میزان پوشش بوتهای در زیر اشکوب، امنیت بیشتر و همچنین ماندابهای دائمی در بخشهای داخلی جنگل (ناشی از سرریز آب اراضی کشاورزی پیرامون و به تبع آن سستشدن ریشۀ درختان و دارافتادگی فراوان و وفور خشکهدارها) شناسایی شد. | ||
کلیدواژهها | ||
آشفتگی؛ اثر حاشیه؛ اثر طبیعی ملی خشکهداران؛ تکهتکه شدگی زیستگاه؛ غنای گونهای پرندگان؛ فراوانی پرندگان | ||
مراجع | ||
Atkinson, P. I. 2003. Edge effects and birds across karri forest (Eucalyptus diversicolor) clear-fell edges: a study of theory and conservation management. PhD thesis. Murdoch University, 475 p.
Baldi, S. 1996. Edge effects in tropical versus temperate forest Bird communities: three alternative Hypotheses for the explanation of differences. Acta zoologica academiae Scientiarum Hungaricae 42(3), 163-172.
Bibby, C. J., Burgess, N. d. Hill, D. A., Mustoe, S. 1992. Bird Census Techniques, Academic Press, London, 302 p.
Brand, L. A., George, T. L. 2001. Response of passerine birds to forest edge in coast redwood forest fragments. The Auk 118(3), 678-686.
Dawe, L., Goosem M. 2008. Noise Disturbance along high ways: Kuranda Range Road upgrade project, JCU/CSIRO Tropical Landscapes Joint Venture. Consultancy report prepared for Department of Main Roads June.
Deng, W.H., Gao, W. 2005. Edge effects on nesting success of cavity nesting birds in fragmented forest. Biological Conservation 126(3), 363-370.
Devely, P., A. Stouffer. 2001. Effects of Roads on movements by understory Birds in mixed- species Flicks in central Amazoni on Brazil. Conservation Biology 15(5), 1416-1422.
Gates, J. E., Giffen, N. R. 1991. Neotropical migrant birds and edge effects at a forest-stream ecotone. Wilson Journal of Ornithology 103 (2), 204–217.
Hoover, J. P., Tear, T. H., Baltz, M. E. 2006. Edge effects reduce the nesting success of Acadian Flycatchers in a moderately fragmented forest. Field Ornithology 77(4), 425-436.
Kilgo, J. C. 2005. Harvest-related edge effects on prey availability and foraging of hooded warblers in Bottomland hardwood forest. The Condor 107, 627-636.
Kroodsma, R. L. 1984. Effect of edge on breeding forest bird species. Wilson Journal of Ornithology 96(3), 426-436.
Laudensmayer, W. F., Shea, P. J., Valentine, B. E., Weatherspoon, C. P., Lisle, T. E. 2002. Proceeding of the Symposium on the Ecology and Management of dead wood in Western Forests. USDA Forest Service General Technical Report PSW-GRT-181. Pacific Southwest Research Station Albany, California, 949 p.
Laurance, W. F., Nascimento, H. M., Laurance, S. G., Andrade, A., Ewers, R. M., Harms, K. E. 2007. Habitat fragmentation variable edge effects and the landscape Divergence Hypothesis. Plos One 2(10), 1017.
Lee, P. F., Ding, T. S., Hsu, F. H., Geng, S. 2004. Breeding bird species richness in Taiwan: distribution on gradients of elevation,primary productivity and urbanization. Journal of Biogeography 31, 307–314.
Legendre, P., Legendre, L. 1998. Numerical ecology. Elsevier,Amsterdam, 839 p.
Marchetti, M. 2004. Monitoring and Indicators of Forest Biodiversiry in Europe-From Ideas to operationality, European Forest Institute, 526 p.
Martin, J. 1983. Impoverishment of island bird communities in a Finnish archipelago. Ornis Scandinavica 14, 66-77.
Martin, K., Eadie, J. M. 1999. Nest webs: a community-wide approach to the management and conservation of cavity-nesting forest birds. Forest Ecology and Management 115, 243-257.
Marvi Mohajer, M. R. 2006. Silviculture. Tehran University. 387 p. (in Persian).
Moran, P. A. P. 1950. Notes on continuous stochastic phenomena. Biometrika 37, 17-23.
Payam, H. 2008. Survy Fauna and flora of Khoshkedaran forest. MS thesis. Islamic Azad University, 100 p. (in Persian).
Pescador, A., Peris, S. 2007. Influence of roads on bird nest predation: An experimental study in the Iberian Peninsula. Landscape and Urban Planning 82, 66–71.
Saracco, J. F., Collazo, J. A. 1999. Predation on artificial nests along three edge types in a north Carolina bottomland hardwood forest, Wilson Journal of Ornithology 111(4), 541-549.
Taylor, P. J., Nuberg, I. k., Hatton, T. J. 1998. Enhanced transpiration in response to wind effects at the edge of a blue gum plantation. Tree Physiology 21, 403-408.
Wilkin, T. A., Garant, D., Gosler, A. G., Sheldon, B. C. 2007. Edge effects in the great tit: analysis of long–term Data with Gis techniques. Conservation Biology 21, 1207-1217.
Winter, M., Johnson, D. H., Faaborg, J. 2000. Evidence for edge effects on multiple levels in tall grass prairie. Condor 102, 256-266.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,921 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 936 |