پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,533 |
| تعداد مقالات | 70,519 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,134,193 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,240,397 |
واکاوی حدود و شاخصه‌های رئالیسم علمی در معرفت اجتماعی سید جمال‌الدین اسدآبادی | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 6، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 5، مهر 1392، صفحه 301-322 اصل مقاله (299.68 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2013.55730 | ||
| نویسندگان | ||
| ایمان عرفان منش* 1؛ غلام رضا جمشیدیها2 | ||
| 1دانشجوی دکتری تخصصی جامعه‌شناسی فرهنگی دانشگاه تهران | ||
| 2استاد دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| در پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد نظری روش‌شناسی بنیادین، روش تحقیق اسنادی و با نگرشی تفسیری و اکتشافی، محدوده و برخی از شاخصه‌های رئالیسم علمی مندرج در معرفت اجتماعی سید جمال‌الدین اسدآبادی شناسایی شده است. سید جمال‌الدین با استفاده از بینش هرمنوتیکی و بر اساس مفاهیم قرآنی از جمله عقل، علم و جهاد تلاش کرده است ظرفیت معرفت دینی را در جهان مدرن آشکار کند. قرین بودن علم و دین یکی از اصول معرفت‌شناختی اوست. به اعتقاد سید جمال‌الدین، ضرورت کاربردی‌سازی علوم اسلامی و توجه مسلمانان به سایر روش‌های علمی از جمله روش‌های مکتب اثباتی می‌تواند در تقویت بُعد معرفتی و علمی کشورهای اسلامی و در نتیجه، احیای مجدد تمدن اسلامی سهم مهمی داشته باشد. به نظر می‌رسد در پرتو منطق روش‌شناختی و معرفت‌شناختی سید جمال‌الدین، نوعی توصیه به مؤلفه‌های پارادایمی رئالیسم علمی می‌تواند در به‌کارگیری معرفت دینی و قرآنی در کنار سایر روش‌های علمی و تجربی مدرن سودمند باشد. همچنین از جمله ویژگی‌های عملی معرفت اجتماعی سید جمال‌الدین، روحیۀ عمل‌گرایی و پراکسیس (عقیده و جهاد) است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سید جمال‌الدین اسدآبادی؛ رئالیسم علمی؛ هرمنوتیک؛ مکتب اثباتی؛ علم؛ جهاد؛ تمدن اسلامی؛ پراکسیس | ||
| مراجع | ||
|
اسدآبادی، سید جمال‌الدین (1379)، مجموعۀ رسائل و مقالات، به‌کوشش سید هادی خسروشاهی، تهران و قم: کلبۀ شروق. الگار، حامد (1369)، دین و دولت در ایران، ترجمۀ ابوالقاسم سری، تهران: توس. بهادر هندی، سید احمدخان (1343)، تفسیر القرآن و هو الهدی و الفرقان، ترجمۀ محمد تقی فخر داعی گیلانی، تهران: آفتاب. بهنام، جمشید (1375)، ایرانیان و اندیشۀ تجدد، تهران: فرزان. پارسانیا، حمید (1380)، عرفان و سیاست، تهران: مرکز آموزش و پژوهش سازمان تبلیغات اسلامی. پارسانیا، حمید (1392)، نظریه و فرهنگ: روش‌شناسی بنیادین تکوین نظریه‌های علمی، راهبرد فرهنگ، شمارۀ 23، 28-7. پارسانیا، حمید و عرفان‌منش، ایمان (1391)، روش‌شناسی بنیادین معرفت اجتماعی سید قطب، نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، شمارۀ 2، 109-75. حائری، عبدالهادی (1368)، ایران و جهان اسلام، مشهد: آستان قدس رضوی. خمینی[امام]، روح اله (1378)، صحیفۀ نور، جلد 5، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). درخشه، جلال (1390)، بازسازی اندیشۀ دینی در ایران معاصر و تأثیر آن بر بازیابی تمدن اسلامی، فصل‌نامۀ سیاست، شمارۀ 3، 109-93. رضاداد، علیه (1388)، روش‌های نوین در عرصۀ تفسیر قرآن کریم، پژوهش دینی، شمارۀ 19، 116-103. رئیس‌کرمی، سید علی (1382)، شیخ محمد عبده و همبستگی جهان اسلام، زاهدان: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور اهل سنت سیستان و بلوچستان. شیخ نوری، محمد امیر (1386)، فراز و فرود اصلاحات در عصر امیرکبیر، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. ظریفیان، غلام‌رضا و تقوی سنگدهی، سیده لیلا (1389)، بررسی تطبیقی آرای سید جمال‌الدین اسد آبادی و حسن حنفی دربارۀ غرب، جستارهای تاریخی، شمارۀ 1، 57-72. علی‌خانی، علی‌اکبر و همکاران (1384)، اندیشۀ سیاسی در جهان اسلام از فروپاشی خلافت عثمانی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگ و مطالعات اجتماعی. فوران، جان (1383)، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمة احمد تدین، تهران: رسا. قاضی‌زاده، کاظم و ناظمی، روح‌الله (1388)، مبانی و شاخصه‌های تفسیر اجتماعی قرآن کریم، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، شمارۀ 1، 23-5. مجتهدی، کریم (1384)، سید جمال‌الدین اسد آبادی و تفکر جدید، تهران: تاریخ ایران. مدکور، ابراهیم (1368)، فارابی، ترجمۀ علی محمد کاردان، در: تاریخ فلسفه در اسلام، جلد1، به‌کوشش م. م. شریف، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. مطهری، مرتضی (1387)، مجموعه آثار، جلدهای 2، 14، 16، 17، 21 و 24، قم: صدرا. نقوی، علی‌محمد (1377)، جامعه شناسی غرب‌گرایی، جلد 1، تهران: امیرکبیر. ولایتی، علی‌اکبر (1384)، پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، جلد 4، تهران: مرکز اسناد و خدمات پژوهشی وزارت امور خارجه.
Adam, Abba Idris. (2014), Islamic Civilization in The Face of Modernity: The Case of Jamal Al-Din Al-Afghani and Muhammad Abduh, Proceeding of the Social Sciences Research(ICSSR), 594-599. Bailey, K. D. (1994), Methods of Social Research,New York: The Free Press.
Bhaskar, R. (1975), A Realist Theory of Science, Hassocks: Harvester.
Bhaskar, R. (1979), The Possibility of Naturalism: A Philosophical Critique of the Contemporary Human Sciences, Brighton: Harvester.
Bhaskar, R. (1983), Dialectical Materialism and Human Emancipation, London: New Left Books.
Bhaskar, R. (1986), Scientific Realism and Human Emancipation, London: Verso.
Blaikie, N. (2007), Approaches to Social Enquiry: Advancing Knowledge, U.K: Polity Press.
Collier, A. (1994), Critical Realism: An Introduction to Boy Bhaskar’s Philosophy, London: Verso.
Daymon, C. & Holloway, I. (2005), Qualitative Research Methods in Public Relations and Marketing Communications, London & U.S. : Routledge.
Harre, R. & Secord, R. F. (1972), The Explanation of Social Behavior, Oxford: Basil Blackwell.
Keat, R. & Urry, J. (1975), Social Theory as Science, London: Routledge & Kegan Paul.
McCulloch, G. (2005),Documentary Research in Education, History and the Social Sciences, London and New York: RoutledgeFalmer.
Unsar, Seda. (2011), On Jamal Ad-Dın Al-Afghanı And The 19th Century Islamıc Polıtıcal Thought, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 79-96. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,037 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 901 |
||