سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات162
تعداد شماره‌ها6,623
تعداد مقالات71,544
تعداد مشاهده مقاله126,896,473
تعداد دریافت فایل اصل مقاله99,944,336
فائز, قاسم, صادقی, عماد. (1394). بررسی مکی یا مدنی بودن سورۀ عادیات (با تأکید بر فضای نزول سوره). , 2(1), 37-60.
قاسم فائز; عماد صادقی. "بررسی مکی یا مدنی بودن سورۀ عادیات (با تأکید بر فضای نزول سوره)". , 2, 1, 1394, 37-60.
فائز, قاسم, صادقی, عماد. (1394). 'بررسی مکی یا مدنی بودن سورۀ عادیات (با تأکید بر فضای نزول سوره)', , 2(1), pp. 37-60.
فائز, قاسم, صادقی, عماد. بررسی مکی یا مدنی بودن سورۀ عادیات (با تأکید بر فضای نزول سوره). , 1394; 2(1): 37-60.

بررسی مکی یا مدنی بودن سورۀ عادیات (با تأکید بر فضای نزول سوره)

پژوهشنامه تفسیر کلامی قرآن
مقاله 3، دوره 2، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 37-60    اصل مقاله (556.91 K)
نوع مقاله: پژوهشی
نویسندگان
قاسم فائز1؛ عماد صادقی* 2
1دانشیار دانشگاه تهران؛ گروه علوم قرآن و حدیث
2دانشجوی دکتری رشتۀ تفسیر تطبیقی؛ دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
چکیده
سورۀ عادیات یکی از سوره‏های اختلافی از نظر مکی و مدنی بودن است که اگر مکان نزول سوره تعیین شود، در تفسیر و شناخت بهتر آن نقش به‏سزایی دارد. برخی از مفسران به دلیل سوگندهای ابتدایی در خصوص اسبان جنگی، آن را مربوط به جهاد دانسته­اند که در مدینه واجب شده­ است. همچنین روایاتی که نزول سوره را بعد از غزوة ذات­السلاسل دانسته، آن را مدنی می‏داند. اما با دقت در سبک سوره که به روش سوره‏های مکی نازل شده و روایات صحیح در خصوص مکی بودن آن، مشخص می­شود این سوره مکی است و آیات ابتدایی سوره که در خصوص جنگ است، ربطی به جهاد ندارد تا دلیل مدنی بودن آن باشد. همچنین دلیل دیگر بر مکی بودن سوره، بحث محتوایی آن است که در آن سخن از معاد و قیامت مطرح شده که خود از ویژگی‏های سوره‏های مکی است و در نقلی موثق از امام علی(ع) آمده است که عادیات وصفی برای شتران در حج است. حال اگر عادیات به معنای اسب هم باشد، باز به معنای اسب جنگی است که با اسب جهادی متفاوت است؛ زیرا اسب جنگی در فرهنگ جاهلیت در بین اهل مکه جایگاهی ویژه داشته است.
کلیدواژه‌ها
اسب جنگی؛ اسب جهادی؛ سورة عادیات؛ شأن نزول؛ مکی و مدنی
مراجع
  1. قرآن کریم، ترجمه فولادوند.
  2. ابن‏حجر عسقلانی، أبوالفضل أحمد بن علی (1326ق)، تهذیب التهذیب، هند: مطبعة دائرةالمعارف النظامیة.
  3. ابن‏جزى غرناطى، محمد بن احمد (1416ق)، کتاب التسهیل لعلوم التنزیل‏، تحقیق عبدالله خالدى،‏ بیروت: شرکت دار الارقم بن ابى الارقم.‏
  4. ابن‏جوزى ابوالفرج، عبدالرحمان بن على (1422ق)، ‏زاد المسیر فى علم التفسیر، تحقیق عبدالرزاق المهدی‏، بیروت: دارالکتاب العربی.‏
  5. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1422ق)، فنون الافنان فی عجائب علوم القرآن، بیروت: مؤسسه الکتب الثقافیه.
  6. ابن‏ضریس، ابوعبدالله محمد بن ایوب بحلی (1408ق)، فضائل القرآن و ما انزل من القرآن بمکه و ما انزل بالمدینه، دمشق: دار الفکر.
  7. ابن‏عاشور، محمد بن طاهر (بی‏تا)، التحریر و التنویر، بی‏جا: بی‏نا.
  8. ابن‏عطیه اندلسی، عبدالحق بن غالب (1422ق)، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  9. ابن‏کثیر دمشقى، اسماعیل بن عمرو (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق محمد حسین شمس‏الدین‏، بیروت: دارالکتب العلمیة منشورات محمدعلى بیضون.‏
  10.  ابن‏منظور الافریقى المصرى، ابوالفضل جمال‏الدین محمد بن مکرم (1405ق)، لسان العرب، قم: أدب الحوزة.

11. ابن‏الندیم البغدادی، أبوالفرج محمد بن ابى یعقوب اسحق (بی‏تا)، فهرست ابن الندیم،تحقیق رضا تجدد، مصر: شهید على پاشا.

  1. ابن‏واضح یعقوبی، أحمد بن أبی یعقوب بن جعفر بن وهب (بی‏تا)، تاریخ الیعقوبی، بیروت: دار صادر. 
  2. بغدادی، علاءالدین علی بن محمد (1415)، لباب التأویل فی معانی التأویل (تفسیر خازن)، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  3. بلخی، مقاتل بن سلیمان (1423ق)، تفسیر مقاتل بن سلیمان، به‏کوشش: شحاته، بیروت: دار احیاء التراث العربیه.
  4. بیهقی، احمد بن حسین (1405ق)، دلائل النبوة، تعلیق عبدالمعطی قلعجی، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  5. بنت الشاطی، عایشه (بی‏تا)، التفسیر البیانی للقرآن الکریم، قاهره: دارالمعارف، چاپ هفتم.
  6. ثعالبی، عبدالرحمان بن محمد (1418ق)، جواهر الحسان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  7. ثعلبی نیشابوری، احمد بن ابراهیم (1422ق)، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  8. جفری، آرتور (1392)، مقدمتان فی علوم القرآن، قاهره: مکتبة الخانجی.
  9. حسین احمد، عبدالرزاق (1420)، المکی و المدنی فی القرآن الکریم، قاهره: دار ابن‏عفان.
  10. حسینی استرآبادی، سید شرف‏الدین علی (1409ق)، تأویل الآیات الظاهره، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  11. حلی، حسن بن یوسف بن علی (1381ق)، خلاصۀ الاقوال، نجف: مطبعۀ الحیدریۀ.
  12. حنبلی دمشقی، سراج‏الدین (1419ق)، اللباب فی علوم الکتاب، تحقیق شیخ عادل احمد عبد الموجود و الشیخ علی محمد معوض، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  13. دروزة، محمد عزت (1383ق)، التفسیر الحدیث،‏ قاهره: دار إحیاء الکتب العربیة.‏ ‏
  14. دمشقی، ابن‏کثیر اسماعیل بن عمرو (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتب العلمیه.

26. ذهبی، شمس‏الدین أبوعبدالله محمد بن أحمد (1402ق)، میزان الإعتدال فی نقد الرجال، بیروت: دارالمعرفۀ للطباعۀ و النشر.

27. رازی، ابوالفتوح حسین بن علی (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد: بنیاد پژوهش‏های اسلامی آستان قدس رضوی.

28. رازی، فخرالدین ابوعبدالله محمد بن عمر (1420ق)، مفاتیح الغیب (تفسیر کبیر)، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

  1. زحیلى، وهبة بن مصطفى (1422ق)، التفسیر الوسیط، دمشق: دارالفکر.‏
  2. ــــــــــــــــــــــ (1418ق)، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج، بیروت: دارالفکر المعاصر.
  3. زرقانى، محمد عبد العظیم (بى‏تا)، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ‏بى‏جا: دار احیاء التراث العربى.
  4. زرکلی، خیرالدین بن محمود (2002م)، الأعلام، دمشق: دارالعلم للملایین.
  5. زمخشرى، محمود (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: ‏دارالکتاب العربی.
  6. زهری، محمد بن مسلم (1411ق)، الناسخ و المنسوخ و تنزیل القرآن بمکة و المدینة، به‏کوشش حاتم صالح ضامن، بغداد: وزارت آموزش عالی.
  7. سبحانی، جعفر (1364)، فروغ ابدیت، قم: دانش اسلامی.
  8. سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد (بی‏‏‏‏‏تا)، بحر العلوم، بی‏جا: بی‏نا.
  9. سمعانی، منصور بن محمّد (1418ق)، التفسیرالقرآن، تحقیق یاسر بن ابراهیم، سعودیه: دارالوطن.
  10. سیوطى، جلال‏الدین (1404ق‏)، الدر المنثور فى تفسیر المأثور، قم:‏ کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى‏.
  11. ـــــــــــــــــــ.( 1421ق)، الإتقان فی علوم القرآن‏،بیروت‏: دار الکتاب العربى.
  12. شاطبی، ابراهیم بن موسی (بی‏تا)، الموافقات فی اصول الفقه، به‏کوشش عبدالله دراز، بیروت: دارالمعرفة.
  13. شبستری، عبدالحسین (1418ق)، الفایق فی رواة واصحاب الامام الصادق علیه السلام، قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین لقم.
  14. شوکانی، محمد بن علی (1414ق)، فتح القدیر، دمشق: دار ابن کثیر.
  15. شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (1376)، مفاتیح الاسرار و مصابیح الابرار، تحقیق محمدعلی آذرشب، تهران: دفتر نشر میراث مکتوب.
  16. صبحى، صالح ‏(1372)، مباحث فی علوم القرآن‏، قم‏: منشورات الرضى.
  17. طباطبایى، سید محمد حسین‏، (1417)،المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  18. طبرسی، فضل بن حسن (1372)، مجمع البیان فی علوم القرآن، تهران: ناصر خسرو.
  19. طبری، ابوجعفر محمد بن جریر (1420ق)، جامع البیان عن تاویل القرآن،قم: دارالفکر.
  20. طوسی، محمد بن حسن(بی‏تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث.
  21. قرطبی، محمد بن احمد (1384)، الجامع لاحکام القرآن، قاهره: دارالکتب المصریه.
  22. ماتریدی، محمد بن محمد (1426ق)، تفسیر الماتریدی، بیروت: دارالکتب العلمیۀ.
  23. ماوردی، علی بن محمد (بی‏تا)، النکت والعیون،بیروت: دارالکتب العلمیه.
  24. مجلسی، محمدباقر (بی‏تا)، بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، تهران: موسسه الوفاء.
  25. مظهری، محمد ثناء‏الله (1412ق)، تفسیر المظهری، پاکستان: مکتب رشدیه.
  26. معرفت، محمدهادى (1415ق)، التمهید فی علوم القرآن،‏ قم‏: مؤسسة النشر الاسلامى‏.
  27. مکارم شیرازی، ناصر (1386)، سوگندهای پربار قرآن، قم: مدرسۀ الامام علی بن ابی طالب(ع).
  28. نمازی شاهرودی، علی بن محمد (1364)، مستدرک سفینه البحار، بی‏جا: موسسه النشر الاسلامی.
  29. نیشابوری، محمود بن ابوالحسن (1415ق)، ایجاز البیان عن معانی القرآن، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  30. واحدی نیشابوری، ابوالحسن (1412ق)، اسباب النزول القرآن، بی‏جا: دارالاصلاح.

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,837
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,030





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب