![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,694,278 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,923,685 |
تحلیل الگوی شکل پایدار شهر کرمانشاه با استفاده از روشهای کمی | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
مقاله 9، دوره 48، شماره 2، تیر 1395، صفحه 333-348 اصل مقاله (1.03 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2016.55179 | ||
نویسنده | ||
مصطفی شاهینی فر* | ||
استادیار دانشگاه پیامنور تهران | ||
چکیده | ||
رشد سریع و گسترش افقی شهرها در دهههای اخیر، همۀ کشورهای جهان را با چالشهای جدی روبهرو ساخته است. مسائل مربوط به این پدیده، نهتنها بر سیاستهای شهرسازی تأثیر وسیعی گذاشته، بلکه تبعات آن در تشدید ناپایداری مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، مدیریتی و زیستمحیطی جوامع نقش اساسی داشته است. این پژوهش، به ارزیابی الگوی شکل کالبدی شهر کرمانشاه میپردازد و به این پرسش پاسخ میدهد که آیا الگوی رشد شهری آن در راستای پایداری است. برای پاسخ به این پرسش، ضمن بررسی ادبیات موجود در زمینههای رشد پراکنش شهری و همچنین الگوی رشد فشردة شهری، روش توصیفی- تبیینی بهکار گرفته شد. برای تحلیل دادهها و تعیین درجة تجمع جمعیت و اشتغال یا نسبت فشردگی و پراکنش براساس همبستگی فضایی، از ضرایب موران و گری و برای تشخیص توزیع نامتعادل، از ضرایب جینی و آنتروپی نسبی شانون استفاده شد. از مدل هلدرن نیز برای اندازهگیری رشد بیقوارة شهری استفاده شد. مطابق یافتهها، الگوی رشد شهری کرمانشاه تا حدودی پراکنده است و نابرابری و نبود تعادل در توزیع جمعیت در نواحی شهری آن مشهود است. نتایج نشان داد الگوی رشد شهر به الگوی تصادفی نزدیکتر و متمایل به پراکنش است. همچنین محاسبات انجامشده از طریق مدل هلدرن نشان میدهد 45 درصد از رشد فیزیکی شهر، درنتیجة رشد افقی (اسپرال) بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
الگوی پراکنش؛ توسعة پایدار شهری؛ شهر فشرده؛ فرم شهری؛ کرمانشاه | ||
مراجع | ||
شکری فیروزجاه، پری، 1390، تأثیرپراکنشفضاییکاربریهایشهریتبریزبرآلودگیهوا، مجلۀ پژوهشهای بومشناسی شهری، دورة دوم، شمارة 3، صص 75- 82. رهنما، محمدرحیم و غلامرضا عباسزاده، 1387، اصول، مبانی و مدلهای سنجش فرم کالبدی شهر، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد. مرکز آمار ایران، 1385، سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان کرمانشاه. مهندسین مشاور طرح و آمایش، 1378، طرح تجدیدنظر طرح جامع شهر کرمانشاه. تقوایی، مسعود و محمدحسین سرایی، 1383، گسترش افقی شهرها و ظرفیتهای موجود زمین (مورد: شهر یزد)، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، دورة نوزدهم، شمارة 73، صص 187- 210. سیفالدینی، فرانک و دیگران، 1391، تبیینپراکنشوفشردگیفرمشهریدرآملبارویکردفرمشهریپایدار، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دورة چهلوچهارم، شمارة 80، صص 155- 176. عزیزی، محمدمهدی، 1382، تراکم در شهرسازی، اصول و معیارهای تعیین تراکم شهری، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. ابراهیمزاده آسمین، حسن، ابراهیمزاده، عیسی و محمدعلی حبیبی، 1389، تحلیلی بر عوامل گسترش فیزیکی و رشد اسپرال شهر طبس پس از زلزله با استفاده از مدل آنتروپی هلدرون، مجلة جغرافیا و توسعه، دورة هشتم، شمارة 19، صص 25- 46. قرخلو، مهدی و سعید زنگنه شهرکی، 1388، شناخت الگوی رشد کالبدی- فضایی شهر با استفاده از مدلهای کمی (مطالعة موردی:شهر تهران)، مجلة جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال بیستم، شمارة 2، صص 19- 40. قربانی، رسول و سمیه نوشاد، 1387، راهبرد رشد هوشمند در توسعة شهری، اصول و راهکارها، مجلة جغرافیا و توسعه، شمارة 12، صص 163- 180. حکمتنیا، حسن و میرنجف موسوی، 1385، کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامهریزی شهری و ناحیهای، انتشارات علم نوین، یزد. پورمحمدی، محمدرضا و محمد جام کسری 1390، تحلیلی بر الگوی توسعۀ ناموزون تبریز، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، سال بیستوپنجم، شمارة 100، صص 31- 54. لی، جی و دیوید وانگ، 1381، تجزیه و تحلیل آماری با Arc View GIS، ترجمة محمدرضا حسیننژاد و فریدون قدیمی عروس محله، انتشارات مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.
Azizi, M. M., 2003, Density in Urban Planning, University of Tehran Press, Tehran. (In Persian)
Ebrahimzadeh Asemin, H., Ebrahimzadeh, I. and Habibi, M. A., 2010, An Analysis of Physical Expansion and Growth Factors Sprawl Tabas Earthquake after using Holdern Entropy, Environment and Development, Vol. 8, No. 19, PP. 25-46. (In Persian)
Frey, H., 1999, Designing the City, Towards a More Sustainable Form, E & FN Spon.
Gharakhlou, M. and Zangeneh Shahraki, S., 2009, The Identifying Spatial Growth Pattern of Cities with Regard to Quantities Models: Tehran, Journal of Geography and Environmental Planning, Vol. 20, No. 34, PP. 19-40. (In Persian)
Ghorbani, R., and Nooshad, S., 2008, Smart Growth Strategies in Urban Development Principles and Practices, Journal of Geography and Development, Vol. 6, No. 12, PP. 163-180. (In Persian)
Glaster, G. h., Aanson, R., Ratcliff, M. and Wolman, H., 2001, Wrestling Sprawl to the Ground: Defining and Measuring an Elusive Concept, Housing policy Debate, Vol. 16, Issue 4, PP. 687-698.
Hekmatnia, H. and Mousavi, M., 2006, Model Application in Geography With Emphasis on Urban and Regional Planning, Elme Novine Publications, Yazd. (In Persian)
Hess, G. R., 2001, Just What is Sprawl, Anyway, www4.ncsu/grhess
Holden, E., 2004, Ecological Footprint and Sustainable Urban Form, Journal of Housing and the Built Environment, N.19, PP. 91-109. Kluwer Academic Publishers, Printed in the Netherlands.
Kidokoro, Tetsue, et al., 2008, Sustainable City Regions: Space, Place and Governance, Springer.com.
Lee, J., and David W. S. Wong, 2002, Statistical Analysis by Arc View GIS, Translated by: Hosseinnejad, M. R. and Ghadimi, F., Iran University of Science and Technology Press, Tehran. (In Persian)
Litman, T., 2005, Evaluating Criticism of Smart Growth, Victoria Transport policy Institute, http://www.vtpi.org
Parfrey, Eric., 2002, Stop Sprawl, Sierra Club, www.sierra club.org
Pourmohammadi, M. and Jamekasra, M., 2011, An Analysis of the Patterns of Uneven Development, Tabriz, Geographical Research Quarterly, Vol. 25, No.100, PP. 31-54. (In Persian)
Rahnama, M. R. and Abbaszadeh, G. H., 2008, Fundamental and Model of Urban Form Measuring, Jihad Daneshgahi Mashhad Publication, Mashhad. (In Persian)
Seifoddini, F., et al, 2012, Explanation and Dispersion and Compactness of Urban Form in Amol City, Considering Sustainable Urban Form, Human Geography Research quarterly, Vol. 44, No. 80, PP. 155-176. (In Persian)
Shokri Firouzjah, Pari, 2011, Effect of Spatial Dispersion of Urban Land use of Tabriz on the Air Pollution, Journal of Urban Ecological Researches, Vol. 2, No. 3, Spring & Summer 2011, PP. 75-82. (In Persian)
Taghvaei, M. and Saraei, M. H., 2004, The Horizontal Expansion of Cities and the Capacity of the Land (Case study: Yazd City), Geographical Research Quarterly, Vol. 19, No.73, PP. 187-210. (In Persian)
Wassmer, R.W., 2002, Influences of the Fiscalization of Land Use and Urban-Growth, Journal of the American planning Association, Vol. 55, PP. 23-37.
Wassmer, R. W., 2002, Influences of the Fiscalization of Land Use and Urban-Growth Boundaies, www.csus.edu/ indiv/w/wassmerr/sprawl.html.
www.kermanshahcity.ir.
Zhang, T., 2000, Land Market Forces and Government’s Role in Sprawl, Cities, Vol. 17, No. 2, PP. 123-135. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,371 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,236 |