تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,113,345 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,217,207 |
شناخت مهمترین تغییر در مؤلفههای کمّی و کیفی پوشش گیاهی بر اثر قرق مراتع دشت کالپوش با استفاده از آنالیز چندمتغیره | ||
نشریه علمی - پژوهشی مرتع و آبخیزداری | ||
مقاله 11، دوره 68، شماره 2، شهریور 1394، صفحه 371-383 اصل مقاله (737.8 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrwm.2015.54936 | ||
نویسندگان | ||
سیده زهره میردیلمی* 1؛ اسماعیل شیدایی کرکج2؛ موسی اکبرلو3 | ||
1شناخت مهمترین تغییر در مؤلفههای کمّی و کیفی پوشش گیاهی بر اثر قرق مراتع دشت کالپوش با استفاده از آنالیز چندمتغیره | ||
2دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
3دانشیار گروه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
چکیده | ||
با توجه به اهمیت تغییرات پوشش گیاهی و آگاهی از روند تخریب یا بهبود آن در برنامهریزی و اعمال مدیریت صحیح بهرهبرداری از اراضی، این مطالعه به منظور بررسی اثر چرا بر مؤلفههای کمّی و کیفی پوشش گیاهی (شامل شکلِ زیستی، فرم رویشی، کلاس خوشخوراکی، خانوادههای گیاهی، و تنوع گونهای) و شناخت مهمترین آنها از لحاظ تغییرپذیری در دو منطقة قرق و چراشده در دشت کالپوش واقع در استان گلستان انجام گرفته است. بدین منظور، در هر دو منطقه با استفاده از 78 پلات یک مترمربعی به روش سیستماتیک- تصادفی نمونهبرداری شد. برای مقایسة مؤلفههای کمّی و کیفی پوشش گیاهی در دو منطقة قرق و چرا از آزمون تی- استیودنت و برای تعیین تغییرپذیرترین مؤلفهها در اثر اعمال مدیریتهای چرایی از تجزیة مؤلفههای اصلی (PCA) با استفاده از نرمافزار SPSS بهرهگیری شد. بر اساس مطالعة پوشش گیاهی در منطقه، 13 گونه به خانوادة Asteraceae و 10 گونه به خانوادة Poaceae تعلق دارد و نیز 69 گونة علفی، 13 گونة گراس، و 5 گونة بوتهای و درختچهای وجود دارد. نتایج آزمون تی- استیودنت نشاندهندة افزایش تراکم نسبی تروفیت، گیاهان کلاس I و کاهش کریپتوفیت، کلاس خوشخوراکی III در سایت قرق نسبت به سایت چراشده است. همچنین، نتایج حاکی از آن است که چرا سبب افزایش تاج پوشش نسبی بوته و کامفیت و کاهش فورب و تروفیت در منطقه شده است. مقایسة تراکم و تاج پوشش نسبی گونههای گیاهی در منطقة قرق و چراشده حاکی از اثرگذاری نسبتاً خوب حفاظت در ترمیم و بهبود ترکیب، افزایش تراکم، و تنوع گونهای است. نتایج تجزیة مؤلفههای اصلی نیز نشان داد که از بین مؤلفههای مختلف بیشترین تغییر بر اثر قرق در محور اصلی اول مربوط به فورب، همی کریپتوفیت، تروفیت، و خانوادههای گیاهی Appiacea و Brassicacea در جهت مثبت و میزان بوتهها در جهت منفی بوده است. در مؤلفة دوم خانوادههای گیاهی Asteracea و Papaveracea نیز بیشترین تغییر افزایشی را به خود اختصاص دادند. | ||
کلیدواژهها | ||
پوشش تاجی؛ تجزیة مؤلفههای اصلی؛ ترکیب؛ چرا؛ خوشخوراکی؛ قرق | ||
مراجع | ||
[1] Amiri, F. and Bassiri, M. (2008). Comparision of some soil properties and vegetation characteristic in grazed and ungrazed range site, Journal of Rangeland, 2(3), 237-253.
[2] Asadian, GH., Akbarzadeh, M. and Sadeghimanesh, M.R. (2009). The effects of the Exclosure on the improvement of the range lands in Hamedan province, Iranian journal of Range and Desert Research, 16(3), 343-352.
[3] Campos, A.C., Oleschko, L.K., Etchevers, J.B. and Hidalgo, C.M. (2007). Exploring the effect of changes in land use on soil quality on the eastern slope of the Cofre de Perote Volcano (Mexico), Forest Ecology and Management, 248, 174-182.
[4] Carmel, Y. and Kadmon, R. (1999). Effects of grazing and topography on long-term vegetation changes in a Mediterranean ecosystem in Israel, Journal of Plant Ecology, 145, 243-254.
[5] Chamani, A. (1993). Investigating the species diversity and richness in Mirzabailoo plain and southern Almeh mountain (Golestan national park), MSc. Dissertation, Range management, Gorgan University, 92P.
[6] Dianati Tilaki, GH.A. and Mirjalili, A.B. (2007). Investigation on palatability of rangeland plants in Yazd region, Journal of Pajouhesh and Sazandegi, 76, 69-73.
[7] Ejtehadi, H., Zahedipour, H. and Sephry, A. (1999). Describtion Beta diversity using ordintation and classification methods in three sites with different grazing intensity in Moote plain, Proceeding of 8th Conference in Biology Iran, Razi University, Kermanshah, Iran.
[8] Eteraf, H. and Telvari, A. (2005). Effects of animal grazing on some physical characteristics of loose soil in Maravetapeh rangelands, Golestan, Iran, Journal of Pajouhesh and Sazandegi, 66, 8-13.
[9] Feizi, M.J., Farzadmehr, J., Zare Chahouki, M.A. and Hosseinalizadeh, M. (2009). Plant Cover of Artemisia sieberi under two management policies, Seasonal and Continuous Grazing Case study: Rangeland of Kabotar koh in Razavi Khorasan, Northern east Iran, Journal of Rangeland, 3(4), 571-589.
[10] Firinioglu, H.K., Seefeldt, S.S. and Sahin, B. (2007). The Effects of long-term grazing exclosures on range plants in the central Anatolian region of Turkey, Journal of Environment Management, 39, 326-337.
[11] Gharedaghi, H. and Jalili, A. (1999). Comparison and influences of grazing and exclosure on plant composion in the steppic rangeland Rudshur Saveh, Mrkazi province, Iranian Journal of Forest and Range, 43(2), 28-34.
[12] Hayek, L.A.C., Buzas, M.A. and Osterman, L.E. (2007). Community Structure of Foraminiferal Communities within Temporal Biozones from the Western Arctic Ocean, Journal of Foraminiferal Research, 37(1), 33-40.
[13] Heidarian Aghakhani, M., Naghipour Borj, A.A. and Tavakoli, H. (2010). The Effects of grazing intensity on vegetation and soil in Sisab rangelands, Bojnord, Iran, Iranian journal of Range and Desert Research, 17(2), 243-255.
[14] Hoseini, S.A.H. (1995). Investigation plant associations of Mirzabailoo plain and Almeh of Golestan national prk, MSc. Dissertation, Range management, Tarbiat Modarres University, 100P.
[15] Jafari, M., Ebrahimi, M., Azarnivand, H. and Madahi, A. (2009). The effects of rangeland restoration treatments on some aspects of soil and vegetation parameters (Case study: Sirjan rangelands), Journal of Rangeland, 3(3), 371-384.
[16] Javadi, S.A., Jafari, M., Azarnivand, H. and Zahedi Amiri, Gh. (2004). Investigation of grazing effects on plant composition and diversity of Lar rangeland, The 3th National Congress on Range and Range Management of Iran, Tehran, Iran, pp. 702-707.
[17] Karimi, G., Mozafari, S. and Nikbakht, M. (2009). Effect of range and livestock management on vegetation of Margon station in Kohkiloyeh and Boyerahmad province, Iran, Iranian journal of Range and Desert Research, 16(3), 353-361.
[18] Khatir Namani, J. (2007). The study of vegetation changes of grazed and ungrazed in Chut rangelands, Iranian Journal of Range and Desert Research, 14(1), 88-96.
[19] Kohandel, A., Arzani, H. and Hosseini Tavassol, M. (2011). Effect of grazing intensity on soil and vegetation characteristics using Principal components Analysis, Iranian Journal of Range and Desert Research, 17(4), 518-526.
[20] Mesdaghi, M. (2003). Management of Iran’s rangelands, Imam Reza University Press, 4th, 333P.
[21] Mesdaghi, M. (2005). Plant ecology, Jihad Daneshgahi of MashHad Press, 187P.
[22] Mirdeilami, Z. and Sepehri, A. (2011). The comparing of plot size in estimating the quantitative characteristics of species in enclosure and non enclosure rangelands of Calpush plain, Watershed Management Research (Pajouhesh & Sazandegi), 91, 38-44.
[23] Moeenpour, N. (2008). The Study of enclosure effecting on vegetation of Calpush rangelands. MSc. Dissertation, Range management, Gorgan University, 80P.
[24] Mofidi, M., Jafari, M., Tavili, A., Rashtbari, M. and Alijanpour, A. (2013). Grazing exclusion effect on soil and vegetation properties in Imam Kandi rangelands, Iran, Arid Land Research and Management, 27(1), 32-40.
[25] Moghadam, M.R. (2007). Ecology of terrestrial plants, University of Tehran Press, 701P.
[26] O’Connor, T.G. (1995). Trasformation of savanna grassland by drought and grazing, Africa Journal of Range and Forage Science, 12(2), 53-60.
[27] Raziei, T. and Azizi, Gh. (2007). A precipitation-based regionalization in western iran using principal component analysis and cluster analysis, Iran-Water Resources Research, 3(2), 62-65.
[28] Wienhold, B.J., Hendrickson, J.R. and Karn, J.F. (2001). Pasture management influences on soil properties in the Northern Great Plains, Journal of Soil and Water Conditions, 56(1), 27-31. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,994 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,033 |