![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,579 |
تعداد مقالات | 71,071 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,680,234 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,910,833 |
ارزیابی آسیبپذیری کاربری آموزشی با رویکرد پدافند غیرعامل شهری دربرابر زلزله (مطالعۀ موردی: منطقۀ 6 تهران) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
مقاله 128، دوره 49، شماره 2، تیر 1396، صفحه 243-258 اصل مقاله (1.96 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2017.54863 | ||
نویسندگان | ||
ابوالفضل مشکینی* 1؛ مرتضی شعبانی2؛ عبدالحمید نشاط2 | ||
1استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تربیتمدرس | ||
2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تربیتمدرس | ||
چکیده | ||
امروزه یکی از اصول ضروری ایمنسازی فضاهای شهری، توجه به عملیاتیکردن الزامات پدافند غیرعامل شهری بهمنظور کاهش آسیبپذیری و ایمنسازی آنهاست. کاربریهای آموزشی، یکی از کاربریهای عمومی در نظام کاربری اراضی شهری است که مدیریت ایمنی و توجه به الزامات پدافندی آن، بهدلیل تولید سفر بالا و تراکم جمعیتی در ساعات مشخص و گاهی دائم، بسیار حائز اهمیت است. پژوهش حاضر، در زمینۀ ارزیابی آسیبپذیری کاربریهای آموزشی دربرابر زلزله با رویکرد پدافند غیرعامل شهری در منطقة 6 تهران است که در قالب مطالعات فضایی- مکانی و با اجرای مدل تحلیلی در سه گام انجام شد. ابتدا شناسایی و دستهبندی اصول و الزامات پدافند غیرعامل در سه گروه پارامترهای جمعیتی، سازهای و مکانی صورت گرفت و با استفاده از ابزار پرسشنامه و نظرسنجی کارشناسی، اولویتهای اصول پدافند غیرعامل در ارتباط با فضاهای آموزشی مشخص شد. در ادامه، بر پایة فرایند تحلیل شبکهای، تعیین وزن هریک از معیارها انجام گرفت. وزن حاصل از مدل ANP، در محیط نرمافزار ArcGIS بر لایههای مکانی منطقه اعمال شد. نتایج اجرای مدل نشان داد که از نظر شاخصهای سازهای، بیش از 55 درصد واحدهای آموزشی منطقه، در گروه سازههایی با میزان آسیبپذیری زیاد قرار میگیرند و از نظر شاخصهای جمعیتی، در 60 درصد واحدهای آموزشی درصورت وقوع زلزله میزان آسیبپذیری زیاد است. از لحاظ شاخصهای مکانی، بیش از 75 درصد فضاهای آموزشی، با چند نوع کاربری ناسازگار همجوار هستند و بیشترین آسیبپذیری را دارند. بهطورکلی، نتایج حاصل از رویهمگذاری لایهها نشان داد بیش از 67 درصد واحدهای آموزشی محدوده در پهنههای آسیبپذیر واقع شدهاند و میزان آسیبپذیری واحدهای آموزشی در این پهنهها بسیار بالاست. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیبپذیری؛ پدافند غیرعامل؛ کاربری آموزشی؛ فرایند تحلیل شبکهای (ANP)؛ منطقة 6 تهران | ||
مراجع | ||
امینی، الهام، حبیب، فرح و غلامحسین مجتهدزاده، 1389، برنامهریزی کاربری زمین و چگونگی تأثیر آن در کاهش آسیبپذیری شهر دربرابر زلزله، فصلنامۀ علوم و تکنولوژی محیطزیست، دورۀ دوازدهم، شمارۀ 3، صص 161- 174.
امینزاده، بهناز، داعینژاد، فرامرز و سید بهشید حسینی، 1385، اصول و رهنمودهای طراحی و تجهیز فضای باز مجموعههای مسکونی بهمنظور پدافند غیرعامل، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، تهران.
بمانیان، محمدرضا، رفیعیان، محمدمهدی، خالصی، مجتبی و رضا بمانیان، 1392، کاهش خطرپذیری شهر از بلایای طبیعی (زلزله) از طریق برنامهریزی کاربری زمین، مجلۀ علمی- پژوهشی مدیریت بحران، سال اول، شمارۀ 2، صص 5- 15.
داداشپور، هاشم، خدابخش، حمیدرضا و مجتبی رفیعیان، 1391، تحلیل فضایی و مکانیابی مراکز اسکان موقت با استفاده از تلفیق فرایند تحلیل شبکهای (ANP) و سامانة اطلاعات جغرافیایی (GIS)، مجلة جغرافیا و مخاطرات محیطی، شمارة 1، صص 111- 131.
حمیدی، حمیده، 1384، نقش برنامهریزی و طراحی شهری در کاهش خطرات و مدیریت بحران ، دومین کنفرانس زلزلهشناسی و مهندسی زلزله، تهران و مؤسسۀ بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله.
حسینی، زهرا، علوی، اکبر، حسنزاده، رضا و مژگان دهقانی، 1393، تحلیلی بر آسیبپذیری لرزهای و شبیهسازی آن در مدیریت بحران، مطالعۀ موردی: ناحیۀ 13 شهر کرمان، مجلۀ تحقیقات جغرافیایی، دورۀ 29، شمارۀ 115، صص 147- 163.
موحدینیا، جعفر، 1386، اصول پدافند غیرعامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران.
پریزادی، طاهر، حسینی امینی، حسن و مهدی شهریاری، 1389، بررسی و تحلیل تمهیدات پدافند غیرعامل در شهر سقز در رویکردی تحلیلی، نشریۀ مدیریت شهری، سال هشتم، شمارۀ 26، صص 191- 206.
تقوایی، مسعود و حمیدرضا رخشانینسب، 1389، تحلیل و ارزیابی مکانگزینی فضاهای آموزشی شهر اصفهان، فصلنامة علمی- پژوهشی برنامهریزی فضایی، دورة چهاردهم، شمارة 3، صص 73- 96.
زبردست، اسفندیار، 1390، کاربرد فرایند تحلیل شبکهای (ANP) در برنامهریزی شهری و منطقهای، نشریة هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دورة دوم، شمارة 41، صص 79- 90. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,057 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,316 |