تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,495,799 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,757,673 |
اثر تنش کمآبی بر عملکرد،کارایی مصرف آب و شاخص برداشت ارقام کنجد (Sesamum indicum L.) | ||
به نژادی گیاهان زراعی و باغی | ||
مقاله 6، دوره 2، شماره 2، مهر 1393، صفحه 171-183 اصل مقاله (682.02 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
یاور درگاهی1؛ علی اصغری* 2؛ علی رسول زاده3؛ خدیجه آقایی فرد4؛ مریم احمدیان5 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران | ||
2دانشیار رشتۀ اصلاح نباتات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران | ||
3دانشیار رشتۀ علوم آب، گروه علوم آب، دانشکدۀ فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران | ||
4دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران | ||
5کارشناس ارشد علوم گیاهی، دانشگاه تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
بهمنظور بررسی اثر تنش کمآبی بر عملکرد، کارایی مصرف آب و شاخص برداشت ارقام کنجد، آزمایشی بهصورت طرح کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار، در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی پارسآباد، در سال زراعی 1387ـ 1388 اجرا شد. در این آزمایش، آبیاری بهمنزلۀ عامل اصلی در 3 سطح (50، 75 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و 10 رقم کنجد بهمنزلۀ عامل فرعی بررسی شد. برای محاسبۀ مقدار و زمان آبیاری در رژیمهای آبیاری مطالعهشده (تعیین نیاز آبی گیاه)، از نرمافزار CROPWAT-4 استفاده شد. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد که بین ارقام و رژیمهای آبیاری از نظر عملکرد دانه و بیولوژیکی، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب برای عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی اختلاف معنادار وجود داشت. اثر متقابل آبیاری در رقم در صفات کارایی مصرف آب برای عملکرد دانه و شاخص برداشت معنادار بود. عملکرد دانه و بیولوژیکی کاهش و شاخص برداشت و کارایی مصرف آب، در شرایط تنش کمآبی افزایش یافت. در تیمار آبیاری با میزان 50 درصد نیاز آبی، مقدار شاخص برداشت، کارایی مصرف آب برای عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی بیشتر از دو تیمار دیگر بود. ارقام ’کرج 1‘،’اولتان‘ و ’IS‘ بیشترین و رقم ’هندی 14‘ کمترین مقدار عملکرد بیولوژیکی، کارایی مصرف آب برای عملکرد دانه و بیولوژیکی را داشتند. بنابراین، ارقام ’کرج 1‘، ’اولتان‘ و’IS‘ بهدلیل داشتن کارایی مصرف آب و عملکرد بالا قابلیت کشت در مناطق کمآب را داشتند. | ||
کلیدواژهها | ||
خشکی؛ کراپوات؛ کنجد؛ گیاهان روغنی؛ نیاز آبی | ||
مراجع | ||
1.اسکندری حا، زهتاب سلماسی س و قاسمی گلعذانی ک (1389) «ارزیابی کارایی مصرف آب و عملکرد دانۀ ارقام کنجد در شرایط آبیاری متفاوت به عنوان کشت دوم». دانش کشاورزی پایدار. 2(20): 39ـ 51. 2.درگاهی ی، اصغری ع، شکرپور م و رسولزاده ع (1391) «اثر تنش کمآبی بر خصوصیات مورفولوژیک ریشه در ارقام کنجد». تولید گیاهان زراعی. 5(4): 151ـ 172. 3. درگاهی ی، اصغری ع، شکرپور م، رسولزاده ع، عشقی اغ و شیری مر (1390) «ارزیابی تحمل تنش کمآبی در ارقام کنجد براساس شاخصهای تحمل». دانش کشاورزی و تولید پایدار. 21(3): 119ـ 133. 4.شکوهفر عر و یعقوبینژاد س (1391) «اثر تنش خشکی بر اجزای عملکرد ارقام مختلف کنجد». زراعت و اصلاح نباتات. 8(4): 19ـ 29. 5. کارگر سمع، قنادها مر، بزرگیپور ر، خواجه احمد عطاری اع و بابایی حر (1383) «ارزیابی شاخصهای تحمل به تنش خشکی در تعدادی از ژنوتیپهای سویا در شرایط آبیاری محدود». علوم کشاورزی ایران. 35(1): 129ـ 142. 6.گلستانی م و پاکنیت ح (1386) «ارزیابی شاخصهای تحمل به خشکی در لاینهای کنجد». علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 11(41): 141ـ 150. 7.مجد نصیری ب، کریمی م و نورمحمدی ق (1381) «اثر فصل کاشت و تراکم بوته بر کارایی مصرف آب در ارقام و لاینهای مختلف گلرنگ (CarthamustinctoriousL.)». علوم زراعی ایران. 4(4): 235ـ 245. 8.مقنیباشی م و رزمجو ج (1391) «تأثیر تیمارکردن بذر با پلیاتیلن گلایکول و رژیمهای آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و روغن دانۀ کنجد». پژوهشهای زراعی ایران. 10(1): 91ـ 99. 9.مهرابی ز و احسانزاده پ (1390) «بررسی خصوصیات فیزیولوژیک و عملکرد چهار رقم کنجد (Sesamumindicum L.) تحت رژیمهای رطوبتی خاک». بهزراعی کشاورزی. 13(2): 75ـ 88. 10.Eskandari H, ZehtabSalmasi S, Ghassemi-Golezani K andGharineh MH (2009) Effects of water limitation on grain and oil yields of sesame cultivars. Journalof Food, Agriculture and Environment. 7(2): 339-342.
11.Garside AL, Lawn RJ, Muchow RC andByth DE (1992) Irrigation management of soybean (Glycine max L.) in a semi-arid tropical environment. II. Effect of irrigation frequency on soil and plant water status and crop water use. Australian Journal of Agricultural Research. 43(5): 1019-1032.
12.Heidari M, Galavi M andHassani M (2011) Effect of sulfur and iron fertilizers on yield, yield components and nutrient uptake in Sesame (Sesamumindicum L.) under water stress. African Journal of Biotechnology. 10(44): 8816-8822. 13.Jacob H and Clarke G (2002) Methods of Soil Analysis. Soil Science Society of America, Inc, Madison, Wisconsin, USA, 1692 p.
14.Jaleel CA, Manivannan P, Wahid A, Faroog M, Al-Juburi HJ, Somasundaram R andPanneerselvam R (2009) Drought stress in plants: A review on morphological characteristics and pigments composition. International Journal of Agriculture and Biology. 11(1): 100-105.
15.Kassab OM, Mehanna HM andAboelill A (2012) Drought impact on growth and yield of some sesame varieties. Applied Sciences Research. 8(8): 4544-4551.
16.Pandy RK, Herrera WAT, Villegas ANand Pendleton JW (1984) Drought response of legumes under irrigation gradient. Agronomy. 76: 557-560.
17.Pouresmaiel HA, Saberi MH andFanaei HR (2013) Evaluation of terminal drought stress tolerance of SesamumIndicum L. genotypes under the Sistan region conditions. International Journal of Science and Engineering Investigations. 2: 58-61. 18.Richard GA, Pereira L, Raes D and Smith M (1998) Crop evapotranspiration guidelines for computing crop water requirements. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy, 304 p.
19.Saeidi A, Tohidi-Nejad E, Ebrahimi F, Mohammadi-Nejad G andShirzadi MH (2012) Investigation of water stress on yield and some yield components of Sesame genotypes (SesamumindicumL.) in Jiroft region. Journal of Applied Sciences Research. 8(1): 243-246.
20.Schaap MG, Leij FJ and Van Genuchten MTH (2001) ROSETTA: A computer program for estimating soil hydraulic parameters with hierarchical pedotransfer functions. Hydrology. 251: 163-176.
21.Spaeth SC, Randau HC, Sinclair TR andVendeland JS (1984) Stability of soybean harvest index. Agronomy. 76: 482-486.
22.Xia S, Guirui Y, Yunfen L, Xiaomin S, Yaoming L andXuefa W (2006) Seasonal variations and environmental control of water use efficiency in subtropical plantation. China Earth Science. 49: 119-126.
23.Yu GR, Wang QF andZhung J (2004) Modeling the water use efficiency of soybean and maize plants under environmental stresses: Application of a synthetic model of photosynthesis-transpiration based on stomatal behavior. Journal of Plant Physiology. 161: 303-318. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,860 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,206 |