تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,277 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,250 |
ارتباط فرهنگ فقر و آسیبگرایی زنان حاشیهنشین شهری (مورد مطالعه: منطقۀ دیزج شهر همدان) | ||
توسعه محلی (روستائی-شهری) | ||
مقاله 4، دوره 6، شماره 2، مهر 1393، صفحه 209-232 اصل مقاله (583.86 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی : پژوهش دانشگاهی از گرنت (نام دانشگاه، معاونت یا مؤسسه پژوهشی دانشگاهی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2014.54321 | ||
نویسندگان | ||
موسی عنبری1؛ سارا بقایی* 2 | ||
1دانشیار گروه مطالعات توسعۀ اجتماعی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2کارشناس ارشد توسعۀ اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در ادبیات آسیبشناسی اجتماعی، یکی از مؤلفههای بدیهی رفتارهای انحرافی، کمبودهای مادی و ضعف اقتصادی است. به همین میزان نقش عوامل غیرمادی و فرهنگی، فرعی انگاشته شده است. در این پژوهش ارتباط مهمترین مؤلفههای "فرهنگ فقر" (نظریهای پذیرفتهشده در ادبیات توسعه) با میزان آسیبگرایی زنان حاشیهنشین شهری بررسی میشود. جامعۀ آماری پژوهش با ویژگیهایی که اسکار لوئیس برای پیدایی و رشد فرهنگ فقر بر میشمرد مطابقت دارد. نمونۀ تحقیق 383 نفر از زنان مبتلا و مبرا از آسیباند که با استفاده از پرسشنامه، اطلاعات مربوط به ایشان جمعآوری شده است. در بررسی انواع آسیبها؛ "اعتیاد"، "خودکشی"، "دزدی" و "تنفروشی" به ترتیب اولویت، بیشترین فراوانی را در منطقۀ مورد پژوهش دارند. یافتهها نشان میدهد برخی از صفات غالب فرهنگ فقر، در خانوادههای افراد آسیبدیده وجود دارد. نگرشها و رفتارهای موسوم به فرهنگ فقر اعم از بیانضباطی، بیتعهدی و جمعگریزی، مقوّم و ترغیبکنندۀ زنان مورد بررسی به سوی آسیبهای خاص است. افراد مبتلا (زنان آسیبدیده) نسبت به افراد مبرا (زنان فاقد آسیب) بیشتر گرفتار فرهنگ و باورهای فقرگرایانهاند. به بیانی روشنتر، فقر از طریق مؤلفههای فرهنگی شامل نابسامانی اقتصادی، بیتفاوتی اجتماعی، نابسامانی خانوادگی و ناامیدی، به ایجاد و افزایش آسیب در نمونۀ مورد مطالعه منجر شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیبهای اجتماعی؛ حاشیه نشینی؛ زنان؛ فرهنگ فقر؛ همدان | ||
مراجع | ||
ازکیا، مصطفی (1381). فقر، آسیبپذیری و توسعه (مطالعۀ موردی منطقۀ روستایی گرمسار). نامۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 20. افخم حکیمی، سودابه (1354). فرهنگ فقر. پایاننامۀ کارشناسی ارشد تعاون. سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (1386). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. چاپ چهاردهم، تهران، نشر آگه. شادیطلب، ژاله و گرایینژاد، علیرضا (1383). فقر زنان سرپرست خانوار. فصلنامۀ زن در توسعه و سیاست، شمارۀ 8. شادی طلب، ژاله؛ وهابی، معصومه؛ ورمزیار، حسن (1384). فقر درآمدی تنها یک جنبه از فقر زنان سرپرست خانوار. فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 17. شکوری، علی؛ رفعتجاه، مریم؛ جعفری، معصومه (1386). مؤلفههای توانمندی زنان و تبیین عوامل مؤثر بر آنها. فصلنامۀ پژوهش زنان، سال پنجم، شمارۀ 1. طالب، مهدی؛ فیروزآبادی، سیداحمد و پیری، صدیقه (1390). مسئلهشناسی فقر از دیدگاه زنان و دختران روستایی (مطالعۀ موردی روستای گنبد پیر محمد از توابع شهرستان ملکشاهی استان ایلام). فصلنامۀ پژوهش زنان، سال نهم، شمارۀ 2. علیزاده گرجی، آزاده (1386).بررسی عوامل جمعیتی و اجتماعی مؤثر بر فقر مادی با رویکرد جنسیتی (فقر و جنسیت). پایاننامۀ کارشناسی ارشد جمعیت شناسی. عنبری، موسی (1389). بررسی تحولات کیفیت زندگی در ایران 1385-1365. مجلۀ توسعۀ روستایی، دانشگاه تهران، دورۀ دوم، شمارۀ اول. فاضلی، نعمتالله(1385). نشست "بررسی فرهنگ فقر" در گروه سیاست اجتماعی انجمن جامعهشناسی. فیروزآبادی، سیداحمد (1389). وضعیت طرد اجتماعی زنان فقیر روستایی. مجلۀ بررسی مسائل اجتماعی ایران، دورۀ اول، شمارۀ 1. لوئیس، اسکار (1364). پدرو مارتینز. ترجمۀ: حشمتالله کامرانی. چ اول، تهران، نشر ایران یاد. لوئیس، اسکار (1974). فرزندان سانچز. ترجمۀ: حشمتالله کامرانی. چ اول، تهران، هرمس. لوئیس، اسکار (1353). فرهنگ فقر. ترجمۀ: مهدی ثریا. نامۀ علوم اجتماعی، دورۀ 1، شمارۀ 4،137-124. لوئیس، اسکار (1365). فرهنگ فقر. ترجمۀ: رجبعلی حاسبی. نشر نوبل تبریز. محمدی، محمدعلی (1389-1388).طرح: فراتحلیل پژوهشهای انجامشده در حوزۀ فقر. گروه پژوهشی رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی شهید بهشتی. Oscar، lewis (1974). the children of sanchez -autobiography of Mexican family,penguin books. Encyclopedia of sociology. http://vista.ir/article/229449 (مقالۀ بی پناهی زنان در برابر آسیبهای اجتماعی)
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,883 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,949 |