تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,104,242 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,210,239 |
تبیین رابطه عدالت با سیاست در اندیشه علامه شهید سیدمحمدباقر صدر | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
مقاله 7، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 4، فروردین 1392، صفحه 131-159 اصل مقاله (327.25 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2013.54252 | ||
نویسنده | ||
محمد حسین جمشیدی | ||
استادیار دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
تواناترین جایگاه تحقق عدالت بهعنوان آرمان والای انسان بر روی زمین، سیاست و نظام سیاسی است. اهمیت این موضوع تا حدی است که تحقق عدالت در ابعاد گوناگون، در سایه سیاست عدل و توسط حکمرانان آن میسر میگردد. در میان متفکران مسلمان، علامه شهید صدر با نبوغ، موشکافی و اشراف بر بسیاری از نظریههای جدید، به ارتباط عمیق عدالت با سیاست بهویژه در بعد تحقق معتقد است و بررسی نظریه وی میتواند روشنگر راه برای تحقق عدالت در جامعه باشد. از این رو، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که شهید صدر چه رابطهای را میان عدالت و سیاست و نظام سیاسی ترسیم کرده است؟ در این بررسی، با روش منطق درونی برای کشف و تبیین رابطه مذکور در دیدگاه وی با اتکاء بر توحید و فطرت انسانی تلاش شده است. به اعتقاد صدر، مهمترین بعد جانشینی انسان در زمین، سیاست یا مسئولیت سرنوشت جمعی خویش است که در سایه آن، تحقق و استمرار عدالت معنا مییابد. عدالت توسط نظام سیاسی حقیقی و از طریق اصولی مانند قانون عادلانه، اجرا، نظارت، مشارکت عمومی، تکافل عمومی، ضمان اجتماعی و توازن اجتماعی تحقق مییابد. | ||
کلیدواژهها | ||
سید محمد باقر صدر؛ سیاست؛ عدالت؛ منطقه فراغ قانونی؛ تکافل عمومی؛ توازن اجتماعی | ||
مراجع | ||
- قرآن کریم (باترجمه آزاد آیات) - اسپریگنز، توماس (1370)، فهم نظریههای سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، تهران: آگاه. - افلاطون (1368)، جمهور، ترجمه فؤاد روحانی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - امام علی (ع) (1419)، نهجالبلاغه، تألیف سید رضی، حققه و ضبط نصه سید جعفر حسینی، قم: دارالثقلین. - باهنر، محمد جواد (1361)، جهانبینی اسلامی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - جرحانی، میر سید شریف (1377)، تعریفات، ترجمه سید عرب و سیما نوربخش، تهران: فرزان. - جعفری، محمد تقی (1358)، ترجمه و شرح نهجالبلاغه، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - جمشیدی، محمد حسین (1377)، اندیشه سیاسی شهید رابع امام سید محمد باقرصدر، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی. - _______ (1380)، نظریه عدالت از دیدگاه ابونصر فارابی، امام خمینی و شهید صدر، تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی. - حسینی بهشتی، سید محد حسین (1378)، حق و باطل از دیدگاه قران، تهیه و تنظیم بنیاد نشر آثار و اندیشههای شهید آیت االه بهشتی، تهران: بقعه. - خمینی (امام)، سید روح الله (1376)، شرح چهل حدیث، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ 16. - دوانی، جلالالدین محمد، رساله عدالت نامه، نسخه خطی شماره 5180، کتابخانه مجلس. - سیدباقری، سیدکاظم (به کوشش) (1393)، عدالت سیاسی، تهران: سازمان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. - شریعت، فرشاد (به اهتمام) (1387)، عدالت و سیاست، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). - شکوری، ابوالفضل (1384)، فلسفه سیاسی ابنسینا، قم: عقل سرخ. - صدر، سید محمد باقر (بی تا)، الاسلام یقود الحیاه، طهران: وزاره الارشاد اسلامی، الف. - _______ (1399 ه/ 1979 م.)، اقتصادنا، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، الطبع الحادیه لالعشر. - ________ (1360)، اقتصاد ما، ترجمه محمد مهدی فولادوند، تهران: بنیاد علوم اسلامی. - _______ (بی تا)، اقتصاد برتر، ترجمه علی اکبر سیبویه، تهران: دفتر نشر میثم، ق. - _______ (بی تا)، انسان مسئول و تاریخ ساز از دیدگاه قرآن، ترجمه محمد مهدی، تهران: بنیاد قرآن، ن. - _______ (1403)، بحوث الاسلامیه و مواضع اخری، بیروت: دار الزهراء، الطبعه الثالثه. - ______ (بی تا)، تفسیر موضوعی سنتهای تاریخ در قران، ترجمه: جمال موسوی، قم: انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین قم، ت. - ________ (1399)، خلافه الانسان و شهاده الانبیاء، طهران: جهاد البناء. - _______ (1987م.)، رسالتنا، تهران: نشر التوحید الطبعه الثالثه. - _______ (بی تا)، رسالت ما، ترجمه: محمد تقی رهبر، تهران: انتشارات روزبه، ر. - _______ (1399)، صوره عن الاقتصاد المجتمع الاسلامی، طهران:جهاد البناء. - _______ (1981 م /1401ه)، الفتاوی الواضحه، الجزء الاول، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، الطبعه السابعه. - _______ (بیتا)، فدک فیالتاریخ، تحقیق عبدالجبار شراره، بیروت: مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، ف. - _______ (1360)، فدک در تاریخ، ترجمه محمود عابدی، تهران: روزبه. - _______ (1408هـ)، فلسفتنا، قم: مجمع الشهید الصدر العلمی و الثافی، الطبعه الثانیه. - _______ (1410 ه)، المجموعه الکامله المولفات سید محد باقر صدر، المجلد الحادی عشر، (یحتوی علی فدک، اهل البیت....) بیروت: دار الکتب للمطبوعات. - _______ (1981 م/ 1401 ه)، المدرسه الاسلامیه، تهران: دارالکتاب الایرانی للطباعه و النشر و التوزیع. - _______ (1362)، مدرسه اسلامی، ترجمه کاظمی خلخانی، تهران: مؤسسه مطبوعاتی عطایی. - _______ (بی تا)، المدرسه القرانیه، بیروت: دار المتعارف للمطبوعات. - ______ (1356)، مقدمهای بر بیبنش اجتماعی اسلام، ترجمه کریم جعفری، تهران: حکمت. - _______ (1399هـ)، منابع القدره فی الدوله الاسلامیه، طهران: جهاد البناء. - _______ (1410/1990 م.)، منهاج الصالحین، (شرح و تعلیق)، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات. - _______ (بی تا)، نهادهای اقتصادی اسلام، ترجمه غلامرضا بیات و فخر الدین شوشتری، تهران: بدر، ن. - _______ (1359)، همراه با تحول اجتهاد، ترجمه اکبر نبوت، تهران: روزبه، هـ. - العاملی، ابوزید (2007م.)، محمدباقرالصدر السیره والمسیره فی حقائق ووثائق، بیروت، مؤسسه دارالمعارف للمطبوعات، 5ج. - علیخانی، علی اکبر و همکاران (1388)، نظام سیاسی عدالت در اسلام، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. - عیوضی، محمدرحیم (1388)، عدالت، حکومت و مردم در اندیشه سیاسی اسلام در نظام سیاسی عدالت در اسلام، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. - فابر، سسیل (1390)، عدالت در جهان متحول، ترجمه رستم فلاح، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). - لنگرودی، محمد جعفر (1378)، مبسوط، در ترمینولوژی حقوق، تهران، کتابخانه گنج دانش، 5ج. - مطهری، مرتضی (1358)، پیرامون انقلاب اسلامی، تهران: صدرا. - ________ (1368)، بیست گفتار، تهران: صدرا. - _______ (1379)، بررسی مبانی اقتصادی اسلام، تهران: صدرا. - _______ (1398)، عدل اللهی، تهران: انتشارات اسلامی. - مولوی، جلال الدین محمد (1390)، مثنوی معنوی، به تصحیح رینولد نیکلسون، تهران: انتشارات هرمس، چاپ پنجم. - وبر، ماکس(1371)، اخلاق پروتستان و روح سرمایه داری، ترجمه عبدالمعبود انصاری، تهران: سمت. - Campbell, Tom. (2001), Justice, London: Macmillan press Ltd, Second ed.
- Kaplan, Abraham. (1964), The Conduct of Inquiry, San Francisco: Chandler.
- Rawls, John. (1979), A Theory of Justice, oxford: Oxford university press.
- Tolmin, Stephen. (1972), Human Understanding, N.J.: Princeton. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,157 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,377 |