پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,994,742 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,665,085 |
ارزیابی مخاطرات آلودگی شیمیایی آب کارستی غار قوری‌قلعه | ||
| مدیریت مخاطرات محیطی | ||
| مقاله 7، دوره 2، شماره 1، خرداد 1394، صفحه 85-104 اصل مقاله (908.46 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی کاربردی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhsci.2015.53923 | ||
| نویسندگان | ||
| سعید خضری* 1؛ مهوش مروتی2 | ||
| 1دانشیار دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه کردستان؛ سنندج، ایران | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد مخاطرات محیطی دانشگاه | ||
| چکیده | ||
| مطالعة کیفیت آبهای زیرزمینی مناطق کارستی اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش، آلودگی شیمیایی آبهای کارستی غار قوری‌قلعه ارزیابی و سعی شد از طریق آزمایش و نمونه‌برداری‌های اصولی، نتایج آلودگی‌ها مشخص و تحلیل شده و از طریق بازدیدهای میدانی و مصاحبه با کارشناسان مرتبط، نقش عوامل دخیل در آلودگی آب غار شناسایی شود. نمونه‌برداری از آب مدخل غار و بخش انتهایی آن طی دورۀ شش‌ماهه صورت گرفت و غلظت فلزات سنگین و کاتیون‌های اصلی در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. هدایت الکتریکی (EC)، اسیدیته یا قلیایی بودن (Ph)، نرخ مصرف اکسیژن در داخل آب توسط ارگانیسم‌ها (BOD) و نیترات (No3) نیز سنجیده شد. آرسنیک و سرب به روش جذب اتمی؛ آهن، منیزیم و منگنز به روش شعلهای؛ و لیتیوم، سدیم، کلسیم و پتاسیم به روش فتومتری اندازه‌گیری شد. Ph با Phمتر، EC با ECمتر،BOD با BODمتر و نیترات به روش یون کروماتوگرافی IC سنجیده شده و نتایج آزمایشگاهی غلظتها با معیارهای استاندارد آب آشامیدنی مقایسه شد. براساس نتایج، غلظت برخی عناصر آب غار مانند آرسنیک و سرب از حد مجاز آب آشامیدنی بیشتر است و مخاطره‌ای جدی برای سلامت انسان محسوب می‌شود. براساس ارزیابی‌ها، منشأ این نوع آلودگی‌ها عامل زمینشناسی و وجود رگههای معدنی در منطقه، سوخت ناشی از کوره‌های آهک‌پزی و فاضلابها تشخیص داده شد. دلیل غلظت زیاد عناصر آهن، منگنز و منیزیم، عبور آب از خاک‌ها و سنگ‌های سطح زمین و نفوذ آن به درون غار است. عناصر اخیر سبب تغییر رنگ، کدورت و طعم آب غار شدهاند. میزان BOD زیاد است که دلیل آن عملکرد فاضلابها و ریختن مواد زاید بازدیدکنندگان غار در داخل آب غار تشخیص داده شد. براساس داده‌های به‌دست‌آمده از نتایج آزمایشگاهی، رابطه‌ای با تأخیر یک‌ماهه بین حداکثر زمان بارندگی ماهیانه و بیشترین مقدار عناصر پتاسیم، منگنز، نیترات و سدیم وجود دارد. یک ماه پس از نزول حداکثر بارش یعنی در فروردین، عناصر مذکور به بیشترین مقدار خود می‌رسند. این زمان تأخیری برای بروز حداکثر مقدار سرب دو ماه، و برای حداکثر مقدار لیتیوم و کلسیم سه ماه نسبت به حداکثر بارش است. بر پایة حداقل بارش دوره، تنها مقدار حداقل سرب تابع رواناب حاصل از بارندگی است و رابطه‌ای بین حداقل‌های ثبت‌شدة عناصر دیگر با حداقل بارندگی دورۀ زمانی دیده نمی‌شود. با توجه به موارد بالا، نظارت مستمر و دقیق بر غار، استفاده از استانداردها و تجارب بین‌المللی در مدیریت آن، ارتقای سطح آگاهی عمومی بازدیدکنندگان و محدود کردن تعداد آنها، خارج کردن مواد زاید و تأسیسات آلوده‌کنندة محیط غار و رفع مخاطرات طبیعی و انسانی سطح بیرونی حوضۀ آبگیر غار جزو اقدامات الزامی به‌منظور رفع مخاطرات تهدیدکنندۀ آب کارستی غار قوری‌قلعه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آب کارست؛ آلودگی؛ تجزیۀ شیمیایی؛ غار قوری‌قلعه؛ مخاطره | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of Chemical Pollution Hazards of karstic water in Qouri-Qalae Cave | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saeed Khezri1؛ Mahwash Mrowati2 | ||
| 1. Associate Professor of Natural Resources Faculty, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran | ||
| 2Post graduate Student of Environmental Hazards, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The Study of quality groundwater in karstic areas are great important. In this research, the hazards of karstic water chemical pollution in Qouri-Qalae cave are assessed. Rigorous tests have been conducted using samples, field works and interview with professionals to identify the role of human and natural factors contributing to the pollution of water in the cave. Samples have been taken from the cave entrance and end part of the cave during the six-month period. And the density of heavy metals and major cations have been measured in the laboratory. Apart from these, electrical conductivity, acidity or alkalinity, rate of oxygen consumption by organisms in water and nitrate has also been measured. In tests, arsenic and lead have been measured by atomic absorption spectrometry, Iron, magnesium and manganese by flame and lithium, sodium, calcium and potassium by Photometry methods. PH with PH meters, EC with EC meters, BOD with BOD meters have been measured and nitrate by ion chromatography IC. Drinking water density obtained from the laboratory results were compared with standard criteria. Based on the results, the density of some elements such as lead and arsenic within the water is higher than the permissible limit of drinking water. This is a serious risk to human health. Also the results show that the origin of this type of pollution is in relation to geological factor of mineral streaks, fuel emission of lime kilns and sewages. High density of iron, magnesium and manganese is in relation to the water crossing on the soils and rocks and then penetrating into the cave. Recent elements changed the color, turbidity and flavor of water. The high BOD can be linked to the sewage and waste by visitors. Considering the above points, the following actions are required for elimination of risks threatening groundwater of Qouri-Qalae cave: continuous monitoring, use of international standards and practices in management, increasing public awareness of visitors and limiting their number, removal of waste and polluting elements inside and outside of the cave particularly across the catchment area of the cave. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| chemical analysis, Karst water, Hazard, Pollution, Qouri-Qalae cave | ||
| مراجع | ||
|
[1]. توسلی، عباس (1٣٩٠). عوامل مخرب اکوسیستم‌های کارستی، فصلنامة کوه، شمارة ٦، تابستان ١٣٩٠: 36. [2]. خدائی، کمال؛ شهسواری، علی‌اکبر؛ اعتباری، بهروز؛ 1385. ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان دشت جوین به روشهای GODS و DRASTIC، فصلنامۀ زمینشناسی ایران، سال دوم، شمارۀ چهارم، بهار 1385: 87-73. [3]. عبدالقادری بوکانی، نازنین؛ حجت، سیدعلی؛ آل شیخ، علی‌اصغر (1387). مدلسازی آلودگی آبهای زیرزمینی از طریق آنالیزهای زمین آماری (مطالعة موردی: شهرستان شیراز)، همایش ژئوماتیک ایران، سازمان نقشه‌برداری ایران. [4]. قاسمی زیارانی، الهام؛ فریادی، شهرزاد؛ شیخ‌کاظمی، شهاب (1385). پهنه‌بندی آلودگی حوضۀ آبخیز سد کرج با استفاده از نرم‌افزار GIS، اولین همایش تخصصی مهندسی محیط زیست، دانشگاه تهران، دانشکدة فنی. [5]. کریمیان، آرزو؛ جعفرزاده حقیقی، نعمت‌الله؛ افخمی، مهران (1385). کاربرد تصاویر ماهواره ی در پایش کیفیت آبهای سطحی، نهمین همایش ملی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان: 28- 20. [6]. کریمی، باوندپور(1378). نقشۀ زمینشناسی کرمانشاه مقیاس 100000/1، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی ایران. [7]. مهندسین مشاور رویان فرانگار سیستم (1386). طرح جامع منطقۀ نمونة گردشگری غار قوری‌قلعه، 220 صفحه. [8]. موسایی، فیروز؛ نخعی، محمد؛ امیری، وهاب (1389). ضرورت حفاظت کیفی از آبخوان‌های کارستی زردکوه. همایش ملی آب با رویکرد آب پاک، دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباس‌پور. [9]. مینویی، ارسطو؛ کرمی، غلام‌حسین؛ امیدی، پرویز (1389). هیدرولوژی و هیدروژئوشیمی چشمه‌های کارستی قلوز و تلوکسان در کوه‌های شاهو، مجموعه مقالات نخستین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی منابع آب ایران، 21 تا 22 اردیبهشت 1389، کرمانشاه، شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه: 98-89.
[10]. Appelo,C.A.J.,Postma D., 2005.Geochemistry, groundwater and pollution. 2nd ed., Balkema publishers, Great Britain, p 650.
[11]. Cool, G., et al, 2010, Evaluation of the vulnerability to contamination of drinking water systems for rural regions in Que´bec, Canada, Journal of Environmental Planning and Management, 53: 615–638.
[12]. Hulsmann, A., 2005, Small systems large problems-A European inventory of small water systems and associated problems, WEKNW(Web-based European Knowledge Network on Water) / End ware Report, 1June 2005.
[13]. James CS., 1999, Analytical chemistry of foods, New York, Springer, pp., 136-40.
[14]. Joerin, F., et al, 2010, Using multi-criteria decision analysis to assess the vulnerability of drinking water utilities, Environmental Monitoring and Assessment, 166: 313–330.
[15]. Kalantari, N., Pawar, N.J., Keshavarzi, M. R., 2009, Water resource management in the intermountain Izeh plain, southwest of Iran, Journal of mountain science, Vol. 6, No. 1, 25-41.
[16]. Kathy Pond, 2005, Water Recreation and Disease plausibility of Associated Infections: Acute Effects, .Squeal and Mortality, World Health Organization (WHO), London, UK.
[17]. Pitkanen,T., P., Karinen, T., Miehinen, 2010, Microbial contamination of groundwater at small community water supplies in Finland, Royal Swedish academy of sciences, AMBIO DOI 10.1007/s13280-010-0102-8, www.kva.se/en.
[18]. Rahnama MB., Barani GM., Moradi M. ,2000 ,The Anticipation of Pollutant Spread Process in Groundwater Aquifer Proceedings of the 3rd National Conference on Environmental Health; 2000 Nov 10-12; Kerman, Iran.
[19]. Razeghi Khamse B., Karamoz M., Jafarzadeh NA., 2003, A Survey Effect of Transition Surface Water on Groundwater Quality. Journal of Water and Wastewater; 16(46):pp., 29-40.
[20]. Todd, D.K , Mays, L.W., 2005, Groundwater hydrology, 3nd, John Wiley and sons publishers, p. 636.
[21]. WHO, 1997, Guidelines for drinking water quality, Volume 3: Surveillance and control of community supplies, 2nd edn, Geneva, Switzerland: World Health Organization.
[22]. Yong, S., Hamidi, A., 1998, Groundwater and Surface Water Pollution3rd National Conference on Environmental Health.150 p.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,574 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,185 |
||