پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,095,868 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,202,529 |
تأثیر تهاجم نظامی آمریکا به عراق بر قدرت هوشمند ایران در این کشور | ||
| فصلنامه سیاست | ||
| مقاله 6، دوره 44، شماره 4، اسفند 1393، صفحه 777-792 اصل مقاله (249.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpq.2014.53795 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدجعفر جوادی ارجمند* 1؛ هادی طلوعی2 | ||
| 1دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| حملة آمریکا به عراق در مارس 2003 که به سقوط رژیم بعثی منجر شد، سرآغاز دوران جدیدی در روابط ایران با این کشور بود. فروپاشی حکومت صدام حسین، فرصتی استثنایی برای جمهوری اسلامی پدید آورد تا قدرت سیاسی و فرهنگی خود را در عراق گسترش بخشد. نفوذ ایران هم در بعد دیپلماسی رسمی و روابط صمیمانه با دولت جدید عراق مشهود بود و هم در بعد فرهنگی و غیررسمی که به قدرت نرم موسوم است. ایران با بهره‌گیری از قدرت نرم، ظرفیت‌های فرهنگی خویش را برای تسخیر افکار عمومی شهروندان عراقی به کار برد. در این مقاله با ترکیب متغیرهای دیپلماسی رسمی و غیررسمی به تشریح قدرت هوشمند ایران در این کشور می‌پردازیم. سؤال اصلی تحقیق این است که تهاجم آمریکا به عراق چه فرصت‌هایی رااز منظر قدرت هوشمند برای سیاست خارجی ایران پدید آورده است؟ فرضیة ابتدایی نیز چنین است که دولت برآمده در این کشور با توجه به سوابق مشترک تاریخی، دینی و فرهنگی به سوی تهران گرایش پیدا کرد و به منطقة نفوذ ایران تبدیل شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امنیت ملی؛ ایران؛ آمریکا؛ سیاست خارجی؛ عراق؛ قدرت نرم؛ قدرت هوشمند | ||
| مراجع | ||
|
الف) فارسی 1. ابوالحسن شیرازی، حبیب الله و کامران طارمی (1384)، نقش گروه‌های معارض در روابط ایران و عراق (1378- 1375). تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. 2. احتشامی، انوشیروان (1386)، «جایگاه بین‌المللی ایران پس از سقوط بغداد»، ترجمة امیر محمد حاجی یوسفی و روح الله طالبی آرانی در: مجموعه مقالات کتاب چشم اندازهای منطقه‌ای و بین‌المللی عراق پس از صدام. به کوشش احمد سلطانی‌نژاد و امیر محمد حاجی یوسفی. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه. 3. احدی، افسانه (1386)، دیپلماسی عمومی آمریکا و قدرت نرم ایران در صحنة عراق. تهران: پژوهشکدة تحقیقات استراتژیک مؤسسة مطالعات اندیشه‌سازان نور. 4. احمدی، سید عباس (1390)، ایران، انقلاب اسلامی و ژئوپلیتیک شیعه. تهران: مؤسسة مطالعات اندیشه‌سازان نور. 5. احمدی، کوروش (1384)، شورای امنیت سازمان ملل و مسئلة خلع سلاح عراق. تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه. 6. اکبری، حسین (1388)، کابوس ژئوپلیتیک عراق: تأثیر اشغال عراق بر قدرت ایران. تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات اندیشه سازان نور. 7. ایروانی، امیر سعید (1388)، «عملیات امریکا در عراق و تأثیر آن بر ایران»، فصلنامه بین‌المللی روابط خارجی، سال اول، ش 2. 8. برنابلدچی، سیروس (1382)، «ایالات متحده و نقش شیعیان در فرآیند دولت سازی و نظام سیاسی عراق نوین» در: مجموعه مقالات کتاب آمریکا (2) ویژه سیاست‌های امنیتی ایالات متحده در عراق. تهران، انتشارات مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر. 9. برزگر، کیهان (1386)، سیاست خارجی ایران در عراق جدید. تهران، انتشارات مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک، چاپ دوم. 10. جمعی از پژوهشگران (۱۳۸۵.)، سازمان مجاهدین خلق؛ پیدایی تا فرجام (1384- 1344) (3). تهران: مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، جلد سوم. 11. حائری قزوینی، یاسر «رکورد زنی در ماراتن سیاسی جهان»، ماهنامة زمانه، ش 8، (دی 1389). 12. خالدی، حسین و محمد علی میرزایی و بهادر غلامی، «بررسی ژئوپلیتیک شیعه پس از سقوط صدام و پیامدهای منطقه‌ای ناشی از آن»، مجموعه مقالات همایش ژئوپلیتیک شیعه، (16 و 17 آبان 1391). 13. خواجه سروی، غلام‌رضا و مریم رحمانی (1391)، «انقلاب اسلامی ایران و گفتمان سیاسی شیعه در عراق»، فصلنامة پژوهش‌نامة انقلاب اسلامی، سال اول، ش 3. 14. زیباکلام، صادق و محمدرضا عبدالله‌پور (1388)، «بررسی نقش همگرایی کردها و شیعیان عراق در موفقیت سیاست‌گذاری‌های امنیتی ایران در قبال عراق»، فصلنامة سیاست دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورة 39، ش 4. 15. شاناهان، راجر (1386)، «توسعة سیاسی شیعه در عراق: حزب اسلامی الدعوه»، ترجمة سید ناصر میری در: مجموعه مقالات کتاب سامان سیاسی در عراق جدید، به کوشش امیرمحمد حاجی یوسفی و احمد سلطانی‌نژاد، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه. 16. عرشیان، ابوذر (1388)، جنگ سلطه: تحلیلی بر جهت‌گیری آمریکا در اشغال عراق و تشکیل دولت وحدت ملی. قم: انتشارات اعتدال، معاونت اطلاعات نیروی دریایی سپاه پاسداران. 17. عطایی، فرهاد و روح‌الله قادری کنگاوری و نبی‌الله ابراهیمی (1390)، «دیپلماسی عمومی و قدرت نرم؛ ایران و آمریکا در عراق جدید»، فصلنامة سیاست دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورة 41، شمارة 3. 18. غفاری هشت جین، زاهد و هابیل حیدر خانی، «تعامل میان ایران و شیعیان عراق بعد از صدام و واکنش کشورهای عربی به آن»، مجموعه مقالات همایش ژئوپلیتیک شیعه، (16 و 17 آبان 1391). 19. فوزی، یحیی (1386)، «استراتژی و عملکرد سازمان مجاهدین خلق در برخورد با جمهوری اسلامی»، مجلة پژوهش‌نامة متین، شش 35/34. 20. کاویانی راد، مراد و چمران بویه (1391)، «جایگاه مفهوم فضای حیاتی در شکل گیری سیاست خارجی عراق»، فصلنامة ژئوپلیتیک، سال هشتم، ش 1. 21. مریجی، شمس‌الله (1387)، مبانی فکری و زمینه‌های اجتماعی جریان‌های معاصر عراق. قم، نشر مؤسسة بوستان کتاب دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم. 22. مطهر نیا، مهدی (1389)، «قدرت در پژواک انواع (سخت؛ نرم؛ هوشمند؛ غوی؛ هنرمندانه و هوشمندانه)»، کتاب ماه علوم اجتماعی، شمارة 29. 23. نادری، احمد (1386)، گفتمان جنبش شیعی عراق: بررسی انسان‌شناختی. تهران: نشر نزدیک. 24. نادری دوست، علی (1386)، شیعیان عراق نقش و جایگاه آنان در ساختار سیاسی عراق و تأثیر آن بر منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران. قم: انتشارات آشیانه مهر مجمع جهانی شیعه‌شناسی. 25. نای، جوزف. اس (1389)، قدرت نرم ابزارهای موفقیت در سیاست بین‌الملل. ترجمة سید محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق، چاپ چهارم. 26. نجفی، پیروز (1387)، عراق از استعمار تا انشعاب. نجف آباد: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی. 27. ییلاقی، رحمان (1390)، حمله نظامی آمریکا به عراق و تأثیر آن بر شکاف‌های قومی و مذهبی این کشور. تهران: انتشارات فکر آذین. 28. آشنایی با سازمان مجاهدین خلق، پایگاه اطلاع‌رسانی انجمن نجات، قابل بازیابی در: http://www.nejatngo.org/fa/analyse.aspx?v=MKO_glance.
29. پایگاه اطلاع‌رسانی جهان اسلام، 8 مرداد 1386، قابل بازیابی در: http://www.asnoor.ir/Public/News/ViewNews.aspx?Code=184411. 30. رمضان‌زاده، اکبر. روابط ایران و عراق پس از پایان جنگ مسائل و تحلیل‌ها، سایت پژوهشگاه فرهنگ و معارف دفاع مقدس، به نقل از ماهنامه نگاه ش 16، 15، 20 آذر 1389، قابل بازیابی در: http://dsrc.ir/View/article.aspx.
31. روابط تجاری دوجانبة عراق با ایران، دفتر بازرگانی عربی- آفریقایی سازمان توسعة تجارت ایران، آبان 1391، قابل بازیابی در: http://fa.tpo.ir/DataCategory/ItemViewDetail.aspx. 32. ستاد بازسازی عتبات عالیات، معرفی ستاد، قابل بازیابی در: 1392، http://atabat.org.
ب) خارجی 33. Kurth, James (2006), Humanitarian Intervention After Iraq: Legal Ideals vs. Military Realities, Foreign Policy Research Institute,.
34. Nossel, Suzanne (2004), “Smart Power, Foreign Affairs”, Foreign Affairs, Foreign Affairs, March /April.
35. Nye, Joseph, Soft Power and the struggle Against Terrorism, Apr 2004.
36. Wang, Bo (2007), The Iraq War and the New Iran-Iraq Relations, Journal of Middle Eastern and Islamic Studies (in Asia), Vol. 1, No. 1. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,301 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,586 |
||