تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,028 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,499,281 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,761,728 |
تأثیر رودباد جنب حارهای بر بارشهای روزانة بیش از ده میلیمتر در حوضة زایندهرود | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 8، دوره 47، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 125-142 اصل مقاله (1.19 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2015.53682 | ||
نویسندگان | ||
عباسعلی آروین (اسپنانی)* 1؛ سیدمحمد سجادیان2؛ عبدالعظیم قانقرمه3؛ جلال حیدری4 | ||
1استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور | ||
2مربی گروه مهندسی صنایع، دانشگاه پیام نور | ||
3استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه گلستان | ||
4کارشناس ارشد سازمان هواشناسی استان اصفهان | ||
چکیده | ||
حوضة زایندهرود جایگاه مهمی در تأمین آب ایران مرکزی دارد. هدف این پژوهش، شناخت اثر رودباد جنب حارهای بر بارشهای بیش از ده میلیمتر حوضة زایندهرود است. در این پژوهش از دادههای بارش روزانه در دورة زمانی 1987-2011 ایستگاههای حوضه و فایل رقومی نقشههای ارتفاع ژئوپتانسیل سطح 1000 و 500 و نقشة وزش باد مداری سطح 200 میلیباری استفاده شد. برای طبقهبندی الگوهای بارش از روش مؤلفههای اصلی و نیز روش خوشهبندی سلسلهمراتبی استفاده شد. بر اساس تحلیل روش مؤلفههای اصلی، نقشههای 262 روز بارش در 12 عامل خلاصه شد که مجموع این عوامل 74/97 درصد تغییرات بارش را تبیین میکرد. بر اساس بارهای عاملی، 262 نقشهروز در 5 الگو طبقهبندی شد. نتایج این پژوهش نشان داد الگوی غالب در رخداد بارش بیش از ده میلیمتر، قرارگیری چپ خروجی رودباد جنب حارهای بر روی دامنة فرازش موج کوتاه باد غربی است. قرارگیری در امتداد همدیگر محور تراف شرق اروپا با محور تراف در شرق مدیترانه یا تراف دریای سرخ ممکن است به افزایش عمق موج باد غربی و تشدید ناپایداری بینجامد. زمانی وقوع بارشهای بیش از ده میلیمتر در حوضه اجتنابناپذیر است که هستة رودباد جنب حارهای بر روی ناوة بادهای غربی بر روی دریای سرخ گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
بارش؛ تحلیل عاملی؛ حوضة زایندهرود؛ رودباد جنب حاره؛ ماکرو | ||
مراجع | ||
براتی، غ.؛ بداق جمالی، ج. و ملکی، ن. (1391). نقش واچرخندها در رخداد بارشهای سنگین دهة اخیر غرب ایران، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، سال 44، شمارة 2 (پیاپی 80)، ص. 85-98. جهانبخش، س. و ذولفقاری، ح. (1381). بررسی الگوهای سینوپتیک بارشهای روزانه در غرب ایران، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، سال 16 و 17، شمارة 4 و 1 (پیاپی 63-64)، ص. 234-258. جهانبخش، س. و کرمی، ف. (1378). تحلیل سینوپتیکی تأثیر پرفشار سیبری بر بارش سواحل جنوبی دریای خزر، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، سال 14، شمارة پیاپی 54 و 55، ص. 107-131. خوشحال، ج.؛ خسروی، م. و نظریپور، ح. (1388). شناسایی منشأ و مسیر رطوبت بارشهای فوقسنگین استان بوشهر، جغرافیا و توسعه، شمارة 16، زمستان، ص. 7-28. عزیزی، ق. و حنفی، ع. (1389). براورد حداکثر بارش محتمل (PMP) حوضة آجیچای به روش سینوپتیکی، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، شمارة 2، ص. 55-71. علیجانی، ب. (1381). شناسایی تیپهای هوایی بارانآور تهران بر اساس محاسبة چرخندگی، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، سال 16 و 17، شمارة 4 و 1 (پیاپی 63-64)، ص. 114-132. علیجانی، ب. (1385). اقلیمشناسی سینوپتیک، چاپ 2، تهران: سمت. لشکری، ح.؛ قائمی، هـ.، حجتی، ز. و امینی، م. (1391). تحلیل سینوپتیکی بارشهای شدید در استان اصفهان، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، سال 44، شمارة 4، ص. 99-116. مرادی، ح. (1375). پیشبینی سیلابها بر اساس موقعیتهای سامانههای همدیدی در شمال شرق ایران، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، سال 19، شماره 4 (پیاپی 75)، ص. 54-70. مفیدی، ع. (1375). اقلیمشناسی سینوپتیکی بارشهای سیلزا با منشأ دریای سرخ در خاورمیانه،فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، سال 19، شمارة 4 (پیاپی 75)، ص. 71-93. منصورفر، ک. (1388). روشهای پیشرفتة آماری همراه با برنامههای کامپیوتری، چاپ 3، تهران: دانشگاه تهران. نصیری، ع. و قائمی، هـ. (1378). تحلیل الگوی سینوپتیکی و دینامیکی بارشهای کرخه و دز،فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، سال 14، شمارة پیاپی 54 و 55، ص. 177-185. نوری، ح. و ایلدرمی، ع. (1391). تحلیل شرایط همدید و دینامیک رویدادهای بارشی سنگین سواحل جنوبی خزر در مقایسه با ایرانزمین، نشریة جغرافیا و برنامهریزی، دورة 16، شمارة 41، ص. 197-236. یارنال، ب. (1385). اقلیمشناسی همدید و کاربرد آن در مطالعات محیطی، ترجمة سیدابوالفضل مسعودیان، اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان. Alijani, B., 2002, Identify of Rainy Weather Types of Tehran by Vortices Calculating, Geographical Research Quarterly, Vol. 16 and 17, No. 63-64. PP. 114-132.
Alijani, B., 2006, Synoptic Climatology, Second Edition, Tehran: SAMT.
Alpert, P., Osetinsky, I., Ziv, B. and Shafir,H., 2004, Semi-objective classification for daily synoptic systems: application to the eastern Mediterranean climate change, International Journal of Climatology,Vol. 24, Issue 8, PP. 1001–1011.
Azizi, Gh. and Hanafi, A., (2010) Estimation of probability Maximum Precipitation of Aji Chay Basin By Synoptic Method, Geographical Research of Drought Regions, No. 2, PP. 55-71.
Barati, Gh., Bidaghjamali, J. and Maleki, N., 2002, The Roll of Anticyclones on Occurrence of Heavy Precipitation at Resent Decades in West of Iran, Natural Geography Researches, Vol. 44, No. 80, PP. 85-98.
Barry, R.G. and Carleton, A.M., 2001, Synoptic and Dynamic Climatology,London:Routledge.
Charabi, Y. and Al-Hatrushi, S., 2010, Synoptic aspects of winter rainfall variability in Oman,Atmospheric Research, Vol. 95, Issue 4, PP. 470–486.
Corte-Real, J., Zhang, X. and Wang, X., 1995, Large-scale circulation regimes and surface climatic anomalies over the Mediterranean, International Journal of Climatology, Vol. 15, Issue 10, PP. 1135–1150.
Dünkeloh, A. and Jacobeit, J., 2003, Circulation dynamics of Mediterranean precipitation variability 1948–98, International Journal of Climatology, Vol. 23, Issue 15, PP. 1843–1866.
Ghasemi, A.R. and Khalili, D., 2008, The association between regional and global atmospheric patterns and winter precipitation in Iran, Atmospheric Research, Vol. 88, Issue 2, PP. 116–133.
Jahanbakhsh, S. and Karami, F., 1999, Synoptic Analysis of Siberia High Pressure on Precipitation of Sothern Khazar Beach, Geographical Research Quarterly, Vol. 14 and 17, No. 54-55. PP. 107-131.
Jahanbakhsh, S. and Zolfaghari, H., 2002, Investigation of Synoptic Pattern of Daily Precipitation in West of Iran, Geographical Research Quarterly, Vol. 16 and 17, No. 63-64. PP. 234-258.
Khoshhal, J., Khosravi, M. and NazariPur, H., 2009, Identify Sources and Pathways of Rain and Heavy Moisture Bushehr, Geography and Development, No. 16, PP. 7-28.
Lashkari, H., Ghaemi H., Hodjati, Z. and Amini, M., 2012, Synoptic Analysis of Heavy Rains in Isfahan Province, Geographical Research Quarterly, No. 4, PP. 99-116.
Mansurfar, K., 2009, AdvancedStatisticalMethodswithComputer Programs, Third Edition Tehran: University of Tehran Press.
Mofidi, A., 1996, Synoptic Climatology of Rainfall Causing Flooding of the Red Sea Origin in the Middle East,Geographical Research Quarterly, Vol. 19, No. 75, PP. 71-93.
Moradi, H., 1996, Forecasting of Floods based on System Synoptic Situation in the North-East of Iran, Geographical Research Quarterly, Vol. 19, No. 75PP. 54-70.
Nasiri, A. and Ghaemi, H., 2009, Analysis of Dynamic and Synoptic patterns of rainfall Karkheh and Dez,Geographical Research Quarterly, Vol. 14, No. 54-55., PP. 177-185.
Nori, H. and Ayldrmy, A., 2012, Synoptic and Dynamic Analysis of Heavy Precipitation Events of Southern Shores of the Khazar Sea as Compared to the Iran, Geography and Planning, Vol. 16, Issue 41, PP. 197-236.
Tubi, A. and Dayan, U., 2013, Tropical Plumes over the Middle East: Climatology and synoptic conditions, Atmospheric Research, Vol. 145–146, August–September 2014, PP 168–181.
Yarnal, B., 2006, Synoptic climatology and its application in environmental studies, Translated by Seyyed Abolfazl Masoudian, Isfahan: University of Isfahan. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,527 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,529 |