تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,005 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,494,304 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,755,091 |
بازسازی سطوح دیرینة دریاچة ارومیه در کواترنری با مطالعة پادگانههای دریاچهای | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 1، دوره 47، شماره 1، فروردین 1394، صفحه 1-19 اصل مقاله (1.51 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2015.53675 | ||
نویسندگان | ||
مجتبی یمانی* 1؛ ابراهیم مقیمی1؛ راضیه لک2؛ منصور جعفر بیگلو3؛ علیرضا صالحی پور میلانی4 | ||
1استاد دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
2استادیار پژوهشکدة علوم زمین | ||
3دانشیار دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
4دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
هدف از این پژوهش شناسایی و بررسی پادگانههای کواترنری دریاچة ارومیه، تعیین ارتفاع دقیق آنها و بازسازی سطوح و مناطق دیرینة تحت تأثیر نوسانات سطح آب دریاچه است. طی مطالعات میدانی، با استفاده از شواهد فسیلی، رسوبشناسی و ژئومورفولوژیکی 24 پادگانة دریاچهای در مناطق زنبیلداغی، گلمانخانه، نقده، جزیرة اسلامی، مهاباد، میاندوآب، بوکان، ملکان، سلماس، تسوج و الخچی شناسایی شد. با استفاده از جی.پی.اس دوفرکانسه ارتفاع دقیق پادگانهها محاسبه شد. این پادگانهها در ارتفاعی بین ۱۲۹۷ متر در جزیرة اسلامی تا ۱۳۶6 متر در غرب ملکان قرار دارند. با توجه به دادههای ارتفاعی بهدستآمده، هشت سطح ارتفاعی مربوط به پادگانههای دریاچهای را که همان تراز آب در کواترنرند، برای دریاچة ارومیه میتوان تعریف کرد. از طریق بازسازی ارتفاع این سطوح پادگانهای، محدودة آبگیری دریاچة ارومیه در دورههای گذشته تعیین و محدودة تأثیر آنها بر روی تصاویر ماهوارهای ترسیم شد. براساس نتایج این پژوهش، بالاترین سطح پیشروی دیرینة آب دریاچه در سواحل جنوبی آن و بیشینة مساحت دریاچه معادل ۱۳۹۰۰ کیلومترمربع بوده است که سطح آبگیری آن نسبت به سال ۲۰۱۱ در حدود ۱۰۰۰۰ کیلومترمربع بیشتر بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
پادگانة دریاچهای؛ دریاچة ارومیه؛ کواترنر؛ نوسانات دیرینة سطح آب | ||
مراجع | ||
آقانباتی، ع. (1383). زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. افزایش ۲۴ سانتیمتری سطح آب دریاچة ارومیه (۱۳۹۲). روزنامة بهار، شمارۀ ۱۹۹. ص. ۱۱. بدیعی، ر. (1362). جغرافیای مفصل ایران، جلد اول، تهران: انتشارات اقبال. بربریان، م. و قرشی، م. (۱۳۶۶). پژوهش بر لرزۀ زمینساخت کاربردی و خطر زمینلرزه، گسلش در دریاچة ارومیه و چگونگی زایش آن، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. رامشت، م.ح. و سیف، ع.ا. (۱۳۸۵). استفاده از تصاویر لندست و تکنیک GIS در بررسی قلمرو دیرینة پلایای گاوخونی، جغرافیا و توسعه، سال ۲، شمارة ۴، صص. ۱71-190. سیاهپوش، م.ت. (۱۳۵۲). پیرامون آبوهوای باستانی فلات ایران، تهران: انتشارات ابنسینا. شهرابی، م. (۱۳۶۶). دریاچهشناسی و زمینشناسی مهندسی دریاچة ارومیه، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. شهرابی، م. (۱۳۷۲). شرح زمینشناسی چهارگوش ارومیه، مقیاس 1:250000، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. شهرابی، م. (۱۳۷۳). دریاها و دریاچههای ایران، طرح تدوین کتاب زمینشناسی ایران. صبوری، ج.؛ علیمحمدیان، ح.؛ مغفوریمقدم، ا. و لک، ر. (1389). مطالعة سنگوارهها، محیط رسوبی و تعیین سن مطلق پادگانههای دریاچهای ارومیه، چهاردهمین همایش انجمن زمینشناسی ایران، ارومیه. طلوعی، ج. (۱۳۶۸). مطالعه و بررسی ژئوشیمیایی و هیدروشیمیایی و شناخت فازهای رسوبات شیمیایی حوضة رسوبی تبخیری دریاچة ارومیه، پایاننامة کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تهران، دانشکدة زمینشناسی. غضبان، ف. و مهاجر باوقار، ن. (۱۳۷۹). منابع ژئوشیمیایی و شوری دریاچة ارومیه، اولین کنفرانس زمینشناسی دریایی ایران، چابهار. گابریل، آ. (1352). تحقیقات جغرافیایی راجع به ایران، ترجمة فتحعلی خواجهنوری، تهران: انتشارات ابنسینا. لک، ر. و محمدی، ع. (۱۳۹۰). گزارش لیمنولوژی و پالئولیمنولوژی دریاچة ارومیه، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور. محمدی، ع. (۱۳۸۴). بررسی تاریخچة رسوبگذاری هولوسن در دریاچة ارومیه با استفاده از مغزههای رسوبی در بزرگراه شهید کلانتری، پایاننامة کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تهران، دانشکدة زمینشناسی. مغفوریمقدم، ا. (۱۳۷۱). رسوبشناسی رسوبات پلیستوسن گسترة دریاچة ارومیه، پایاننامة کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، دانشکدة علوم. مقصودی، م. و علمیزاده، هـ. (۱۳۹۰). شواهد ژئومورفولوژیکی تغییرات سطح اساس در پلایای حوض سلطان، فصلنامة جغرافیا، سال ۹، شمارة ۲۸، صص. ۱57-۱78. موحد دانش، ع.ا. (۱۳۷۳). هیدرولوژی آبهای سطحی ایران، چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
Aghanabati, A. , 2006, Geology of Iran, Geological Survey of Iran.
Arzani, N., 2007, The fluvial mega fan of Abarkoh Basin (Central Iran) an Example offlash- flood sedimentation in arid lands, Geological Society of Landon.
Ayora, C., Barettino, D., Carrera, J., Manzano, M. and Mediavilla, C., 2001, Lasaguasy los suelos trasel accidente de Aznalcóllar,Boletín Geológico y Minero, Vol. 112, (special number),pp. 1-294.
Badiei, R., 1983,Geography of Iran, Eghbal Pub, vol. 1, pp. 63.
Bahar Newspaper., 2013,Urmia water lake level Raised 24 Cm, No. 199, pp. 11
Berberian, M. and Ghoreshi, M., 1986, A research on Applied Siesmotectonic and earthquake Hazard , Faulting and their formation on urmia Lake, Geological Survey of Iran, pp. 12 .
Bobek, H., 1937, Die Rolle der Eiszeit in Nordwestiran, In: Z. Gletscherk, Vol. 25, pp. 130–183.
Butzer, K,W., 1970, Physical conditions in Eastern Europe, Western Asia and Egypt before the period of agricultural and urban settlement, Cambridge University,. 1, Part 1, pp.20.
Djamali, M., De Beaulieu, J.L., shah-hosseini, M., AnDrieu-Ponel, V., Ponel, P., Amini, A., Akhani, H., Leroy, S. A. G., Stevens, L., Lahijani, H. and BreWer, S., 2008,A late Pleistocene long pollen record from Lake Urmia, Iran, Quat. Res. Vol. 69, pp. 413–420.
Domagalski, J.L., Eugster, H.P. and Jones, B.F., 1990, Trace metal geochemistry of Walker, Mono, and Great Salt Lakes. In: Spencer RJ, Chou IM (eds) Fluid–mineral interaction: a tribute to H.P. Eugster, The Geochem Society, Special Publ. 2, pp. 315–353.
Dresch, J., 1976, Bassins arides Iraniens. In: Bull. Assoc. Géogr. Franc. Vol. 430, PP. 337-351.
Gibbard, P. and van Kolfschoten, T., 2004, The Pleistocene and Holocene Epochs, Geologic Time Scale, Cambridge, Cambridge University Press.
Ghazban, F. and Mohajer Bacaghar, N., 1998, Geochemical and Salinity Source of Urmia lake, 1th Conference on Iran Marine Geology, Chabahar, Iran.
Gabriel, A., Geographical Research about Iran., Ebn-e-Sina Pub.
Krinsley, D.B., 1970, a geomorphological and paleocli-matological study of the playas of Iran,US Geol. Surv. Contr. No. PRO CP 70-800. Washington, D.C.
Lak, R., 2011, Limnology and Paleolimnoligy of Urmia Lake, Geological Survey of Iran, Vol. III, pp 128.
Lowenstein, T.K., Li, J. and Brown, C.B., 1998, Paleotemperatures from fluid inclusions in halite: Method verification and a 100,000 year paleotemperature record, Death Valley, California, Chemical Geology, Vol. 150, pp. 223–245.
Maghfouri, I., 1992, Sedimentology of Pleistocene sediments of Urmia Lakes, Msc Thesis, North Azad university Branch.
Maghsoudi, M. and Elmizade, H., 2011, Geomorphological Evidence of Base Level Changes in Hoze Soltan Playa, Geography, Vol. 9., No. 28, pp. 157-178.
Mohamadi, A., 2005, Investigation of History of Holocene Sedimentation on Urmia lake according to sedimentary cores in Shahid Kalantari Highway, Msc Thesis, Tehran university.
Movahed Danesh, A., 1994, Hydrology of Iran’s Surface water, Samt Publication.
FRENZEL, P., TECH, T J BARTHOLDY, 2005, Checklist and annotated bibliography of Recent Foraminiferida from the German Baltic Sea coast, STUDIA GEOLOGICA POLONICA, Vol. 124, Kraków, pp. 67–86.
Ponder, W.F., Clark, G.A., Miller, A.C. and Toluzzi, A., 1993, On a major radiation of freshwater snails in Tasmania and eastern Victoria: a preliminary overview of the Beddomeia group (Mollusca: Gastropoda: Hydrobiidae), Invertebrate Taxonomy,Vol. 7, No. 3 , pp. 501-750.
Poor Kermani, M. and Sedigh, H., 2002, Geomorphic Evidence of Tabriz Fault. Geography and Development, Vol. Autumn and winter, pp. 38-44.
Ramesht, M H. and Seif, A., 2005, Using of Landsat 7 Satellite Images and GIS Technique in Study of Gavkhoni Playa Paleo Domain, Geography and Developmant,Vol. 2, No. 4, pp.171-190
Sabouri, J., Alimohammadian, H., Maghfori. M. I., Lak, R., Hagh, F. E., Paknia, M. and Dehghan, C.A., 2010, The study of fossils, paleoecology and absolute age (C4) determination of old terraces of Urmia Lake, 14th Congress of Geological Society of Iran & 28th Congress of Symposium on Geosciences, 15- 18 Sep, 2010, University of Urmia, Iran.
Shahrabi, M., 1981, Holocene Lacustrine facies and environment of hypersaline Lake Urmieh, NW of Iran. Dip. Arb. Ander ETH Zurich, Switzerland, 75.
Shahrabi, M., 1981, Limnology and engendering geology of Urmia Lake, Geological Survey of Iran.
Shahrabi, M., 1993, Report of Geological Map of 1:250000 Quadrate, Geological Survey of Iran, pp. 48.
Shahrabi, M., 1994, Iran’s Seas and Lakes, Geological Survey of Iran.
Siahpoush, M., 1973, Ancient Climate of Iran Plate, Ebn-e-Sina Pub, pp. 25.
Stevens,L. R., Ito, E., Schwalb, A., Wright, Jr H. E., 2006, Timing of atmospheric precipitation in the Zagros Mountains inferred from a multi-proxy record from Lake Mirabad, Iran, Quaternary Research Journal, Vol. 66, PP. 494-500.
Tollooe, J., 1988, Investigation of Geochemical and Hydrochemical and sediment Geochemical Evaporation sediments Basins of Urmia Lake, Msc. Thesis, Tehran University,PP. 210.
Vita-FinZi, C., 1969, late quaternary alluvial chronology of Iran, In: Geol. Rundsch, Vol. 58, pp. 951–973.
Wasylikowa, K., Witkowski, A., Walanus, A., Hutorowicz, A., Alexandrowicz, S.W. and Langer, J.L., 2006, Paleolimnology of Lake Zeribar, Iran, and its climatic implications, Quaternary Research, Vol. 66, PP. 477-493 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,790 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,104 |