پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,998,053 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,672,390 |
شهرنشینی کشاورزان و پیامدهای اجتماعی آن در روستا مطالعة موردی: دهستان میربگ جنوبی، شهرستان دلفان | ||
| پژوهشهای روستائی | ||
| مقاله 8، دوره 5، شماره 4، بهمن 1393، صفحه 875-892 اصل مقاله (233.74 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrur.2015.53429 | ||
| نویسنده | ||
| جعفر توکلی* | ||
| استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه رازی، کرمانشاه | ||
| چکیده | ||
| شهرنشین‌شدن کشاورزان و جدایی فضایی- مکانی کشاورزی از سکونت از پدیده‌های امروزین روستاها به‌شمار می‌آید. کشاورزان دیگر فقط در روستاها سکونت ندارند و بسیارند کسانی که ساکن شهرها هستند و در روستاها کشاورزی می‌کنند. پژوهش حاضر به بررسی ابعاد اجتماعی این مسئله پرداخته است. برای این منظور 18 گویه در قالب 5 مؤلفه بررسی شد. جامعة آماری تحقیق، 220 سرپرست خانوار روستایی ساکن 5 روستای دهستان میربگ شهرستان دلفان بود که از این تعداد 80 کشاورز مقیم روستا و 59 کشاورز ساکن شهر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و ابزار استفاده‌شده پرسشنامه بود. نتایج نشان دادند که پذیرش اجتماعی دو گروه نسبت به یکدیگر تقریباً مطلوب است (میانگین رتبه‌ای: روستا: 54/3؛ شهر: 76/3). الگوپذیری ازنظر کشاورزان ساکن روستا در حد زیاد و ازنظر کشاورزان ساکن شهر نسبتاً زیاد است (میانگین رتبه‌ای: روستا: 06/4؛ شهر: 83/3). رضایت شغلی کشاورزان ساکن روستا نسبتاً زیاد و گروه ساکن شهر نسبتاً کم است (میانگین رتبه‌ای: روستا: 20/3؛ شهر: 13/2). اختلاف و تنش بین دو گروه در حد نسبتاً زیاد ارزیابی شده است (میانگین رتبه‌ای: روستا: 97/3؛ شهر: 94/3). افزون‌بر این بین پذیرش اجتماعی و متغیرهای الگوپذیری و رضایت شغلی رابطة مثبت و معنا‌دار برقرار است. الگوپذیری گروه مقیم روستا از کشاورزانی که سابقة شهرنشینی کمتری دارند بیشتر و رضایت شغلی جوان‌ترها و گروه ساکن شهر کمتر از دیگران است. بنابراین یکی از ضرورت‌های برنامه‌ریزی توسعة روستایی، شناخت همه‌جانبة گروه اخیر و چالش‌های فراروی ایشان و ساکنان دائمی روستاهاست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روستاگرایی؛ سکونت فصلی؛ کشاورزان پاره‌وقت؛ کشاورزان غایب؛ میربگ جنوبی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Farmers’ urbanism and its social impacts in village (case study: South Mirbag sub district, Delfan county) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jafar Tavakkoli | ||
| چکیده [English] | ||
| Extended Abstract Introduction One of spatial consequences of improvements in transportation and communication technology is the farmers’ urbanism that causes villages’ conversion to a place for agriculture and formation the group of seasonal or absentee farmers. This condition arises from two major factors: first necessary services’ shortage in most of country’s (Iran) villages, and second scarcity of job opportunities in middle and small towns. Permanent and seasonal farmers’ interaction with environmental resources and rural community isn’t uniform. This can lead to various social impacts that understanding them is necessary for rural planning. South Mirbag sub district in the Delfan county, Lorestan province (Iran), beside considerable emigration, experience farmers urbanism in recent years. As groups of seasonal and resident farmers emergence is visible in most of its villages. Hence research’s main question is that whats impacts have the existence of distinct group of seasonal or absentee farmers on the social affairs of the mentioned villages? Methodology This research is a descriptive- analytical and from the viewpoint of objective is an applied one. Data gathering conducted via documentary and field work. On the basis of theoretical principles and local interviews 18 statements in the framework of 5 components identified and investigated. Five villages selected from mentioned sub district in judicative manner. Population size consists of 220 rural householders. According to Cochran’s formula a 139 sample size calculated that 80 person of it are resident farmers and another 59 ones are part-time and seasonal farmers that reside in towns of the region. Two questionnaire were employed that its validity approved by expert panel and Reliability confirmed via Cronbach’s alpha (α > 0.721 for two questionnaire). Besides descriptive statistics we utilized independent T-test, Mann-Whitney Test and Spearman correlation for analyzing data. Also for final judgment about research components Nunnally’s assessment scale were employed. Findings There is remarkable difference between two groups from the viewpoint of occupational structure. So that the main job of 76 percent of citizen respondents is farming. Vis a Vis main work of 85 percent of rural respondents is farming, animal husbandry and gardening. Also 55 percent of rural residents had no second works; in contrast with city residents that 60 percent of them was unskilled workers for second job. Despite of groups’ differences in admitting each other for marriage and village’s council membership, according to obtained ordinal mean in compare with Nunnally Scale, social acceptance condition is relatively favorable (NS= 3- 3.99). Resident farmers’ acculturation from citizen counterparts is high (NS= 4- 5) In point of view of the resident farmers and relatively high (NS= 3- 3.99) for seasonal urbanist farmers. Also Vocational satisfaction is relatively high from the viewpoint of resident farmers (NS= 3- 3.99) and relatively low for urbanist counterparts (NS= 3- 3.99). Moreover both groups believed that conflict and tension’s degree concerning of agriculture, managing the village affairs, respect to values, land ownership and damaging to crops is relatively high (NS= 3- 3.99). Furthermore Spearman coefficient shows that there is positive and significant correlation at 99 percent of confidence level, between social acceptance and acculturation. A positive and significant correlation at 95 percent of confidence level between social acceptance and Vocational satisfaction exist. Also negative and significant correlation can be seen between acculturation and years of living in the city. There is positive and significant correlation between age and Vocational satisfaction of the correspondents. In the contrary Vocational satisfaction have negative and significant correlation at 99 percent of confidence level with place of residence. Discussion and conclusion Thanks to improvements in transportation and communication technology and expansion of spatial, economic and socio-cultural interactions, contemporary villages are much more dynamic and evolving than the past. In such condition not only traditional concept of rural –urban dualism but also uniform look to rural groups and stratums turns pale. More than every time location selecting for life’s basic functions isn’t limited to a unique geographic place and as a result multi-spatial families formed. These families adopted diverse livelihood strategies and hence rural community lose its past uniformity and cohesion. Seasonal farmers’ presence in the villages occasionally leads to interaction and sometimes to conflict with resident counterparts. Their situation and social position is lower than permanent rural farmers. They have little influence in village’s important decision makings, despite this, in many aspects facilitates urban culture transferring to village. They have considerable interest disagreements in landownership, agriculture and village’s management affairs with permanent residents that sometimes cause to serious tensions and conflicts between them. Finally, considering mentioned conditions, more ever necessitate comprehensive understanding of the problem in order to appropriate planning for these villages. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| rurality, part-time farmers, absentee farmers, seasonal resident, South Mirbag | ||
| مراجع | ||
|
استانداری لرستان،1390،سالنامة آماری استان لرستان- 1390، معاونت برنامه‌ریزی استانداری لرستان، بازیابی‌شده در تاریخ 25/7/1391، http://www.ostan-lr.ir/ostan-lr/pagecontent.php?rQV جمعه‌پور، محمود و تراکمه، هدایت‌عیدی، 1392، پژوهش کیفی دربارة کیفیت زندگی مهاجران فصلی نیروی کار جوان روستایی از شهرستان کلیبر به تهران، دوفصلنامة توسعة روستایی، سال 5، شمارة 1، صص. 132- 111. جمعه‌پور، محمود، 1384، نگرش سیستمی به روستا و توسعة روستایی، فصلنامة روستا و توسعه، سال 8، شمارة 1، صص. 80- 55. چیتامبار، جی.بی، 1378، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی روستایی، ترجمة احمد حجاران و مصطفی ازکیا، نشر نی، تهران. رضوانی، محمدرضا، صادقلو طاهره و سجاسی قیداری، حمدالله، 1390، سنجش درجة روستاگرایی با استفاده از مدل تاپسیس فازی- مطالعة موردی: روستاهای دهستان مرکزی شهرستان خدابنده، فصلنامة پژوهشهای روستایی، سال دوم، شمارة 5، صص. 31- 1. رضوانی، محمدرضا، محمدی، سمیه، پیری، صدیقه، 1392، ارزیابی عملکرد دهیاری‌ها با استفاده از مدل چارچوب عمومی ارزیابی (CAF) مطالعة موردی: شهرستان دهلران، فصلنامة پژوهشهای جغرافیای انسانی، سال 45، شمارة 1، صص. 216- 199. روشه، گی، 1367، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی عمومی- کنش اجتماعی، ترجمة هما زنجانی‌زاده، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد. زنگنه شهرکی، سعید، 1392، فرایند تبدیل نقاط روستایی به شهر در مقیاس ملی و پیدایش پدیدة خام‌شهرها، فصلنامة پژوهشهای روستایی، سال 4 شمارة 3، صص. 557- 535. شکویی، حسین، 1379، دیدگاه‌های نو در جغرافیای شهری، جلد اول، انتشارات سمت، تهران. طاهرخانی، مهدی و افتخاری، عبدالرضا رکن‌الدین، 1383، تحلیل نقش روابط متقابل شهر و روستا در تحول نواحی روستایی استان قزوین، فصلنامة مدرس علوم انسانی، سال 8 شمارة 4، صص. 112- 79. فیروزنیا، قدیر، 1389، تأثیر ابعاد فضایی- مکانی بر استمرار کارکرد اقتصادی روستاهای در معرض تخلیة جمعیتی شهرستان قزوین، فصلنامة روستا و توسعه، سال 13، شمارة 1، صص. 20- 1. مرکز آمار ایران، 1385، شناسنامة آبادی‌های استان لرستان- سال 1385، بازیابی شده در تاریخ 7/11/1392، http://www.amar.org.ir/Default.aspx?tabid=1042 وودز، مایکل، 1390، جغرافیای روستایی- فرایندها، واکنش‌ها و تجربه‌های بازساخت روستایی، ترجمة محمدرضا رضوانی و صامت فرهادی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. Brookfield, Harold & Parsons, Helen, 2007, Family Farms: Survival and Prospect- A world-wide analysis, Routledge, New York.
Cherry, G.E. & Rogers, A., 1996, Rural Change and Planning-England and Wales in the Twentieth Century, Chapman & Hall, London.
Clendenning, G. & Field, D.R., 2005, Seasonal Residents: Members of community or part of the scenery? ,Edward Elgar, Northampton.
Kada, R., 1982, Trends and Characteristics of Part-time Farming in Post-war Japan, Geojournal, Vol. 6, No. 4, PP. 367-371
Mbonile, M.J., 2003, Absentee Farmers and Change of Land Management on Mount Kilimanjaro, Tanzania, LUCID working paper series Number 24, Nairobi, Kenya.
Paudel, K.P. & Wang, Y., 2002, Part Time Farming, Farm Productivity, and Farm Income: Evidence from the Southeast US, American Agricultural Economics Association’s annual meeting, Long Beach, California, July 28-31.
Raymond, A. & Jussaume, Jr., 1990, Quality-of-Life Perceptions of Japanese Part-time Farmers, Journal of Rural Studies, Vol. 6, No. 3, PP. 259-268.
Reeder, R.J. & Brown, D.M., 2005, Recreation, Tourism and Rural Well-Being, United States, Department of Agriculture, Economic Research Report No. 7, retrieved from: www.ers.usda.gov (March, 2014).
Upton, M. & Pearce, R., 1982, Part-time Farming in Cyprus, Agricultural administration, Vol. 11, No. 3, PP. 201-213.
References (in Persian)
Chitambar, J.B.Y., 1920, Introductory Rural Sociology: a synopsis of concepts and principles, second printing, Nei publication, Tehran.
Firooznia, G. & Zia Tavana, M.H., 2010, The Impact of Spatial-Location Aspects on the Continuity of Economic Function in Villages Exposed to Depopulation in Ghazvin County of Iran, Journal of Rural Development Studies, Vol. 13, No. 1, PP. 1-20.
Governor’s offices of Lorestan, 2011, Statistical Annals of Lorestan’s Provinces, governor’s deputy of planning, retrieved from: http://www.ostan-lr.ir/ostan-lr/pagecontent.php?rQV (October 2012).
Iran Statistical Centre, 2006, Villages’ Directory of Lorestan Province, retrieved from http://www.amar.org.ir/Default.aspx?tabid=1042 (February 2014).
Jomehpour, M. & Tarakmeh, H.E., 2013, Qualitative Study on Quality of Life of the Seasonal Labor Migration of Rural Youth of the Kaleybar to Tehran, Journal of rural development, Vol. 5, No. 1, PP. 111-132.
Jomehpour, M., 2005, Systemic Approach to Village and Rural Development, Journal of Rural Development Studies, Vol. 8, No. 1, PP. 55-80.
Rezvani, M.R., Mohammadi, S. & Piri, S., 2013, Performance Assessment of Rural Municipalities (Dehyari) using Common Assessment Framework (CAF) (Case study: Dehloran County), Human Geography Research Quarterly, Vol. 45, No. 1, PP. 199-216.
Rezvani, M.R., Sadeghlou, T. & Sojasi, S., 2011, Measurement of Rurality Degree Using TOPSIS-FUZZY Technique based on Order Preference by Similarity to a FUZZY Ideal Solution (Case Study: Khodabandeh County Rural Region), Journal of rural research, Vol. 2, No. 5, PP. 1-31.
Rocher, Guy, 1989, Introduction to General Sociology-The social action, Ferdowsi university of Mashhad, Mashhad.
Shakoei, H., 2000, Urban Geography- A new Perspective, Vol. 1, Samt publication, Tehran.
Taherkhani, M & Eftekhari, A.R.R., 2005, The Role of Rural - Urban Interaction in the Change of Rural Areas- Case Study: Qazvin Province, Quarterly Modarres Human Sciences, Vol. 8, No. 4, PP. 79-112.
Woods, M. 2011, Rural Geography: Processes and Experiences in Rural Restructuring, Tehran University Publication, Tehran.
Zangene Shahraki, S., 2013, Explanation on Conversion of Rural Areas into Town as a Challenge in National Scale and Formation of Khamshahr, Journal of rural research, Vol. 4, No. 3, PP. 535-557. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,231 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,772 |
||