تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,509,124 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,358 |
آموزه بدا در قرآن، آرای کلامى شیعه، و آثار مولوى | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
مقاله 3، دوره 47، شماره 2، مهر 1393، صفحه 203-224 اصل مقاله (474.28 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2014.52867 | ||
نویسنده | ||
حسین حیدری* | ||
استادیار گروه ادیان و فلسفه دانشگاه کاشان | ||
چکیده | ||
دیرپایترین آموزۀ مورد اختلاف ادیان بزرگ، ماجرای تشبیه و تنزیه، یا انسانپنداری و تعالی خداوند، در موضوعاتی از این قبیل است: که آیا قدرت، علم و ارادۀ او نیز همانند آدمیان دگرگونی میپذیرد یا خیر. این مقاله نشان میدهد که مولانا بر خلاف جبرگرایان اشعری، و تا حدودی همسو با شیعۀ امامیه و مرجئه، براساس اعتقاد به کرم بی منتهای حق تعالی، معتقد است که دست کرم و جود خداوند در هیچ آنی بسته نیست، بلکه با اندک بهانهای، رحمت جدید او شامل کائنات میگردد. این ویژگی خداوند او را قادرتر نشان میدهد. در نگاه مولوی، با نپذیرفتن تغییر اراده و مشیت خداوند (باور به بدا) دعا کردن کوششی بیهوده است. وی حتی روز قیامت را نیز عرصۀ تغییر ارادۀ حق و تغییر سرنوشت آدمیان میشمارد و آن جهان را نیز شهری پربازار و کسب میخواند . نتیجۀ عملی چنین باوری، امید پیوسته و دعای مدام است. | ||
کلیدواژهها | ||
توحید؛ جلالالدین محمد مولوی؛ بدا؛ کلام شیعه؛ کرم خداوند | ||
مراجع | ||
[1] قرآن کریم (1375)، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، ویراستۀ مسعود انصاری و مرتضی کریمی نیا، تهران، نیلوفر و جامی. [2] کتاب مقدس(1987)، ترجمۀ انجمن مقدس ایران، ایران. [3] ابن بابویه، ابو جعفر محمد بن عبدالله القمی (1370ق.). رسالة الاعتقادات، تهران، مرکز نشر کتاب،. [4] الاشعری، ابوالحسن علی بن اسماعیل (1418ق/ 1998م). الإبانه، مع تعلیقات عبداللَّه محمود محمد عمر، بیروت، دار الکتب العلمیه، الطبعة الاولی. [5]الاشعری، ابوالحسن علی بن اسماعیل (1980). مقالات الإسلامیین، تصحیح هلموت ریتر، الطبعه الثالثه، التراث الاسلامیه لجمیعه المستشرقیه الالمانیه، اسطفان فیلد و اولریش هرمان. [][][][][][][] [6] بغدادی، ابی منصور سعید القاهربن طاهر ().(1367). الفرق بین الفرق، ترجمه فارسی با عنوان تاریخ مذاهب در اسلام، ترجمه دکتر محمد جواد مشکور، انتشارات اشراقی. (1367). الفرق بین الفرق، ترجمه فارسى با عنوان تاریخ مذاهب در اسلام،ترجمه دکتر محمد جواد مشکور،انتشارات اشراقى. [] بغدادى[7] جرجانی، میر سید شریف (1377). علی بن محمد، تعریفات، فرهنگ اصطلاحات معارف اسلامی، ترجمه حسن سید عرب و سیما نوربخش، نشر و پژوهش فرزان روز. [8]زریاب، عباس (1366). «بدا در کلام اسلامی و ملاحظاتی تازه در حل آن»، تحقیقات اسلامی، سال 2، شماره 2. [9] زمانی، کریم (1387). شرح جامع مثنوی معنوی، 6 جلد، انتشارات اطلاعات. [10] سجادی، جعفر (1381). «بدا»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج 11، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی. [11] سروش، عبد الکریم (1372). فربهتر از ایدئولوژی، تهران، انتشارات صراط. [12] شاقول، یوسف (1387). «تحلیل و بررسی جهان بینی پویشی وایتهد»، پژوهشهای فلسفی- کلامی، ش 4و3، [13] الشهرستانی، ابی الفتح محمد بن عبد الکریم بن احمد (1404). الملل و النحل، تحقیق محمد سید کیلانی، بیروت، دار المعرفة. [14] صدوق، ابیجعفر محمدبن علیبنالحسینبن بابویهالقمی (1371). الاعتقادات، [با حواشی شیخ مفید] با ترجمه محمد علیابن سیدمحمد الحسنی تهران، علمیه اسلامیه. [15] فروزانفر، بدیع الزمان (1370). احادیث مثنوی، تهران، امیر کبیر. [16] قرشی سید علی اکبر (1361). قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه. [17] قشیری، عبدالکریم بن هوزان قشیری (1361). الرسالة القشیریة (ترجمه رساله قشیریه)، با تصحیحات واستدراکات بدیع الزمان فروزانفر، تهران، مرکزانتشارات علمی فرهنگی. [18] کریستین سن، آرتور (1374). ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، تهران، انتشارات دنیای کتاب. [19]کلینی رازی، ابو جعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق (1388). الاصول الکافی، دارالکتب الاسلامیه. [20] مشیدی، جلیل (1376). بدا در اشعار مولوی،کلام اسلامی، تابستان، شماره 22. [21] مولوی، جلال الدین (1360). مثنوی معنوی (3جلد)، به تصحیح رینولد الف نیکلسون، تهران، انتشارات مولی. [22] Irivng Hexham's Concise Dictionary of Religion (1999). first published by InterVarsity Press, Carol Stream, USA, 1994, second edition, Regent College Press, Vancouver, 1999.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,135 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,174 |