تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,524,664 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,785,332 |
دربارۀ گیسوری و سرکشی پهلوانان (ذیلی بر آراء ژرژ دومزیل در باب کارکرد جنگاوری) | ||
پژوهش های ایران شناسی | ||
مقاله 1، دوره 4، شماره 1، شهریور 1393، صفحه 1-15 اصل مقاله (301.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2014.52665 | ||
نویسنده | ||
علیرضا اسماعیلپور | ||
دانشجوی دکتری فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
ویژگی گیسوری از مفاهیم مبهم و نادر در حوزۀ حماسه و روایات پهلوانان است، اما با غور در منابع گوناگون و بهویژه در نظر داشتن برخی منابع غیر ایرانی میتوان دریافت که همین شواهد اندک نیز به توصیف کهن صاحبان کارکرد جنگاوری در اندیشة اقوام هندواروپایی راه میبرد. سرکشی نیز از ویژگیهای جداییناپذیر پهلوانان است. این صفت نه به معنای طغیان بلکه مترادف حفظ استقلال و عدم وابستگی به دیگر کارکردها بهویژه شاه و دینمرد است. با قیاس روایات ایرانی اعم از متون باستانی و حماسههای فارسی با نمونههای مشابه در نزد برخی اقوام دیگر درمییابیم که گویا فروهشتهمویی نشانهای نمادین حاکی از سرکشی پهلوانان بوده و بعضاً ایشان را از جنگاوران مزدور متمایز میساخته است، اما سرکشی پهلوانان در متون کهن گوناگون به اشکال مختلف روی می دهد: در قلمرو خدایان به شکل ناسازگاری میان ایزدان جنگاور و دیگران و در حیطۀ حماسه به صورت تقابل شاه و پهلوان. با تکوین اخلاق موبدانه، گرشاسب در این میان جایگاهی ویژه یافته و ناسازگاری وی در برابر شریعت بروز مییابد. | ||
کلیدواژهها | ||
گیسوری؛ جنگاوری؛ سرکشی؛ لاقیدی؛ گرشاسب | ||
مراجع | ||
اسماعیلپور، علیرضا (1389). بررسی تحلیلی اسطورۀ گرشاسب، رسالۀ کارشناسی ارشد در رشتۀ فرهنگ و زبانهای باستانی، دانشگاه تهران. بهار ، مهرداد (1385). بندهش، تهران، توس. تفضلی، احمد (1344). تصحیح و ترجمة سوتکر و ورشتمانسر نسک از دینکرد نهم، رسالة دکتری در رشتة زبانشناسی همگانی، دانشگاه تهران. دومزیل، ژرژ (1383). سرنوشت جنگجو، ترجمۀ مهدی باقی و شیرین مختاریان، تهران، نشر قصه. راشد محصل، محمدتقی (1370). زند بهمنیسن، تهران، مؤسسة تحقیقات و مطالعات و تحقیقات فرهنگی. سرکاراتی، بهمن (1385). سایههای شکارشده، تهران، کتابخانة طهوری. شاهنامه، ابوالقاسم فردوسی، به کوشش جلال خالقی مطلق، دفتر یکم تا هشتم، تهران، 1386. گرشاسبنامه، علیبن احمد اسدی طوسی، به اهتمام حبیب یغمایی، تهران، 1354. ماهیار نوابی، یحیی (1386). درخت آسوریگ، تهران، فروهر. ــــــــــــــــــ (1374). یادگار زریران، تهران، اساطیر. میرفخرایی، مهشید (1367).روایت پهلوی، تهران، مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی. ویدنگرن، گئو (1378). فئودالیسم در ایران باستان، هوشنگ صادقی، تهران، نشر قطره. Bartholomae, Ch. 1904. Altiranisches Wörterbuch, Berlin.
Griffith, T.H.R. Rig Veda, www.sacred-texts.com/Hinduism/Rig veda/
Keith, A.B. 1924. The Sanskrit Drama, Oxford.
MacDonell, A. 1963. Vedic Mythology, Delhi.
Nyberg, H.S. 2003. A Manual of Pahlavi 2 vols, Tehran. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,896 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,530 |