در حقوق جزای عمومی عللی بررسی می‌شوند که موجب تشدید مجازات مرتکب خواهند شد. از این علل با عنوان علل مشددۀ مجازات یاد می‌شود. از جملۀ این علل می‌توان به زمان و مکان، به‌کار بردن اسلحه، سمت و مأموریت دولتی، مستی، کفر و احصان و ... اشاره کرد. در فقه جزای امامیه نیز علل و شرایطی وجود دارد که هرگاه با جرم قرین شد، موجب تشدید مجازات مرتکب می‌شود. از جملۀ این علت‌ها در فقه امامیه می‌توان به زمان و مکان وقوع جرم و تکرار اشاره کرد. موضوع این مقاله تأثیر تکرار جرم زنا در تشدید مجازات مرتکب آن است. در فقه امامیه «تکرار جرم» اعم از «تعدد جرم» است و فقها تعدد جرم را نیز ضمن «تکرار جرم» بحث می‌کنند. بنابراین در این مختصر علاوه بر تأثیر «تکرار جرم»، دربارۀ تأثیر «تعدد جرم» نیز از منظر فقه امامیه در تشدید مجازات بزه زنا بحث می‌شود. اما «تکرار جرم» در مورد جرم زنا در فقه امامیه سه صورت دارد، که صورت اول و دوم آن منطبق بر تعدد جرم در حقوق جزاست، ما در این تحقیق ضمن بررسی دیدگاه فقها و ادلۀ آنها پیرامون تشدید یا عدم تشدید مجازات بزه زنا به‌واسطۀ «تکرار جرم»، به ارائۀ نظریۀ مختار می‌پردازیم.
The effect of the repeat of adultery in its punishment in criminal law of imami
نویسندگان [English]
Sayyed Salman Mortazavi1؛ Reza Nikkhah2
1jurisprudence and Islamic law student of urmia university
2professor of facaulty of jurisprudence and Islamic law of urmia university
چکیده [English]
Some causes have investigated in the general criminal law that intensify punishment of crime. These causes are the intensifying causes of punishment. Some of these causes are: time and place of crime, Using the gun, Official Position and mission, drunken state, Blasphemy, Marriage-bound and so on. There is similar cause in the criminal imami jurisprudence that when a crime have one of them his punishment is intensified. Some of these cause in the imami jurisprudence are: time and place of crime, repeating the crime and so on. The subject of this paper is effect of the repeat of adultery in its punishment. “Repeat of crime” conclude “multiplicity of crime” in imami jurisprudence. And jurisprudents describe the multiplicity of crime by the way of repeat of crime. So in this brief in addition to the effect of “repeat of crime”, the effect of “multiplicity of crime” will have investigated in imami jurisprudence. All kinds of “repeat of adultery” in the imami jurisprudence fall under in three rubrics, that first and second rubrics of them match the multiplicity of crime in criminal law. We, in this paper, by the way of investigating the views of jurisprudent and their evidences about intensifying the punishment of adultery or not, caused by “repeat of crime”, offer the accepted view.
کلیدواژه‌ها [English]
“Repeat of adultery”, intensifying the punishment of adultery, imami criminal law, causes of intensifying the punishment
مراجع
ابی محمد، عبدالله بن احمد بن محمد بن قدامه(1405)، المغنی، ج10، بیروت: دار الکتاب العربی للنشر و التوزیع.
اردبیلی، محمد علی(1389)، حقوق جزای عمومی، ج2، تهران: نشر میزان، بیست و یکم.
افراسیابی، محمد اسماعیل(1377)، حقوق جزای عمومی، ج2، تهران: انتشارات فردوسی، اول.
اسکافى، ابن جنید، محمد بن احمد کاتب بغدادى(1416ق)، مجموعة فتاوى ابن جنید، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اول.
بغدادى، مفید، محمّد بن محمد بن نعمان عکبرى(1413 ه ق)، المقنعة (للشیخ المفید)، قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفید - رحمة الله علیه، اول.
بیهقی، احمد بن حسین(1414)، السنن الکبری، ج8، بیجا: دار الفکر.
حائرى، سید على بن محمد طباطبایى(1418 ه ق)، ریاض المسائل (ط - الحدیثة)، قم:مؤسسه آل البیت علیهم السلام، اول.
حلبی ابو الصلاح، تقى الدین بن نجم الدین(1403 ه ق)، الکافی فی الفقه، اصفهان: کتابخانه عمومى امام امیر المؤمنین علیه السلام، اول.
حلبى ابن زهره، حمزة بن على حسینى(1417 ه ق)، غنیة النزوع إلى علمی الأصول و الفروع، قم: مؤسسه امام صادق علیه السلام، اول.
حلّى ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد(1410 ه ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دوم.
حلّى محقق،نجم الدین جعفر بن حسن(1408 ه ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام،قم: مؤسسه اسماعیلیان، دوم.
حلّى، محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن(1418 ه ق)، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، قم: مؤسسة المطبوعات الدینیة، ششم.
حلّى، حسن بن یوسف (حلّى علامه)(1413 ه ق)، مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دوم.
حلّى، حسن بن یوسف (حلّى علامه)(1413 ه ق)، قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اول.
دیلمى، سلاّر، حمزة بن عبد العزیز(1404 ه.ق)، المراسم العلویة و الأحکام النبویة، قم: منشورات الحرمین، اول.
شامبیاتی، هوشنگ(1371)، حقوق جزای عمومی، ج2، تهران:پاژنگ، اول.
شریف مرتضى، على بن حسین موسوى(1415ه.ق)، الانتصار فی انفرادات الإمامیة، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اول.
طرابلسى، ابن براج، قاضى، عبد العزیز(1406ه.ق)، المهذب (لابن البراج)، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اول.
طوسى، محمد بن على بن حمزه(1408 ه ق)، الوسیلة إلى نیل الفضیلة، قم: کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى - ره، اول.
طوسى، محمد بن حسن(1407 ه ق)، تهذیب الأحکام، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چهارم.
طوسى، محمد بن حسن(1387 ه ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، سوم.
طوسى، محمد بن حسن(1400 ه ق)، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوى، بیروت: دار الکتاب العربی، دوم.
عاملى، زین الدین بن على(شهید ثانى)(1413 ه ق)، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة، اول.
عاملى، زین الدین بن على (شهید ثانى) (1412 ه ق)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (المحشّى - سلطان العلماء)، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، اول.
عاملى حرّ، محمد بن حسن(1409 ه ق)، وسائل الشیعة، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، اول.
عاملى، محمد بن مکى (شهید اول) (1410 ه ق)، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، بیروت: دار التراث - الدار الإسلامیة، اول.
قمّى، صدوق، محمّد بن على بن بابویه(1413 ه ق)، من لا یحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دوم.
قمّى، صدوق، محمّد بن على بن بابویه(1415 ه ق)، المقنع (للشیخ الصدوق)، قم: مؤسسه امام هادى علیه السلام، اول.
کلینى، محمد بن یعقوب(1429 ه ق)، الکافی (ط - دار الحدیث)، قم: دار الحدیث للطباعة و النشر، اول.
کلینى، محمد بن یعقوب(1407 ه ق)، الکافی (ط - الإسلامیة)، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چهارم.
لنکرانى، محمد فاضل موحدى(1422 ه ق)، تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة - الحدود، قم: مرکز فقهى ائمه اطهار علیهم السلام، اول.
نجفى، محمد حسن(1404 ه ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، هفتم.
نوربها، رضا(1375)، زمینه حقوق جزای عمومی، تهران: کانون وکلای دادگستری، دوم.
ولیدی، محمد صالح(1388)،حقوق جزای عمومی، ج2، تهران: نشر داد، دوم.
