تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,508,902 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,200 |
ارتباط بین تیپ الگوهای گردشی تراز دریا، با بارشهای فراگیر در ایران | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 3، دوره 46، شماره 3، آبان 1393، صفحه 297-310 اصل مقاله (1.84 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2014.52133 | ||
نویسندگان | ||
قاسم عزیزی* 1؛ تیمور علیزاده2 | ||
1دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران | ||
2دانشجوی دورۀ دکتری اقلیمشناسی، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در این مقاله ارتباط بین الگوهای جوی تراز دریا با بارشهای فراگیر در ایران شناسایی شده است. برای این هدف از رویکرد همدید محیطی به گردشی استفاده شد؛ بهطوری که ابتدا دادههای بارش روزانۀ 210 ایستگاه همدید از سازمان هواشناسی ایران در دورۀ 1980 تا 2009 گرداوری شد. سپس با روش زمینمرجع کریجینگ، دادهها با ابعاد 9/5×9/5 کیلومتر میانیابی شد و با اعمال شرایطی، 1548 روز بارش فراگیر در ایران بهدست آمد. در مرحلۀ دوم دادههای روزانۀ میانگین فشار تراز دریا از سری دادههای بازکاویشدۀ NCEP/NCAR در 1548 روز مورد نظر برداشت شد. سپس با روش تحلیل مؤلفۀ مبنا (PCA) و تحلیل خوشهای، الگوهای گردشی تراز دریا طبقهبندی شدند. درنتیجه پنج تیپ عمده برای بارشهای فراگیر بهدست آمد. نتایج نشان داد که بارشهای فراگیر و سنگین ایران را میتوان در اثر تقویت سه سامانۀ عمده در تراز دریا شناسایی کرد. این سامانهها پرفشار تبت، پرفشار اقیانوس اطلس شمالی و کمفشار ایسلند ـ قطبی هستند. چنانچه این سه سامانه با هم تقویت شوند، گرادیان فشار روی ایران افزایش مییابد و با تشکیل یک جو باروکلینیک، بارشهای فراگیر و سنگینی در ایران رخ میدهد که بیشینۀ میانگین آنها روی نواحی مرتفع کوههای زاگرس است. | ||
کلیدواژهها | ||
پرفشار تبت؛ پرفشار سیبری؛ تحلیل مؤلفۀ مبنا؛ طبقهبندی الگوهای جوی؛ کمفشار دینامیکی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,212 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,326 |