تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,557 |
تعداد مقالات | 70,770 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,799,074 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,996,252 |
تبیین نقش شهرنشینی بر توسعۀ فرهنگ سیاسی در ایران | ||
پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری | ||
مقاله 2، دوره 2، شماره 2، تیر 1393، صفحه 157-176 اصل مقاله (419.32 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی - بنیادی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2014.51966 | ||
نویسندگان | ||
احمد پوراحمد1؛ حسین حاتمینژاد2؛ محمدتقی رهنمایی2؛ محمدباقر قالیباف3؛ سید علی حسینی* 4 | ||
1استاد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تهران، دانشکدۀ جغرافیا | ||
2دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تهران، دانشکدۀ جغرافیا | ||
3دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، دانشکدۀ جغرافیا | ||
4دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تهران، دانشکدۀ جغرافیا | ||
چکیده | ||
شهرها کانون اصلی رویدادها، کنشها، واکنشها و انواع تعاملات و مناسبات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و کالبدیاند و از سوی دیگر به عنوان یک پدیدۀ مدرن معرف جایگاه و نقش ملتها در روند توسعۀ تعاملات و مناسبات مذکور محسوب میشوند؛ بدین معنی که شکلگیری شهر و توسعۀ شهرنشینی ضمن اینکه متأثر از نتایج تصمیمگیریهای عمدتاً سیاسی است، خود نیز پیامدهای فوقالعادهای در فرهنگ سیاسی و سیاست ملی، منطقهای و حتی جهانی دارد. لذا هدف این پژوهش بررسی و تبیین نقش رشد شهر و شهرنشینی در توسعۀ فرهنگ سیاسی است. در این راستا برای استخراج مؤلفه، شاخص و متغیرهای شهرنشینی و فرهنگ سیاسی و همچنین سنجش ارتباط و آثار مستقیم و غیرمستقیم آنها از روششناسی آمیخته بهره گرفته شده است. فرایند کلی پژوهش نیز به دو بخش تدوین و ترسیم مدل تأثیر شهرنشینی بر توسعۀ فرهنگ سیاسی و سنجش و آزمون میزان تأثیرگذاری شهرنشینی بر توسعۀ فرهنگ سیاسی تقسیم میگردد. در گام اول پژوهش، برای ترسیم اولیۀ مدل از روش دلفی سیاستی و در گام دوم نیز از پرسشنامه بهره گرفته شده است. به منظور سنجش روابط بین مؤلفههای پژوهش از آزمون ناپارمتریک اسپیرمن و برای برآورد آثار مستقیم و غیرمستقیم مؤلفهها بر توسعۀ سیاسی از روش تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که شهرنشینی و فرایند آن یکی از مؤلفههای زیربنایی توسعۀ فرهنگ سیاسی بهطور اخص و توسعۀ سیاسی بهطور اعم است. همچنین مؤلفههای مشارکت سیاسی، آگاهی سیاسی، آزادی بیان و اندیشه و دموکراسی، نهادسازی و تضعیف بنیانهای عشیرهای، قومی و جنسیتی هر یک تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بر توسعۀ فرهنگ سیاسی داشتهاند. نیز متغیرهای بسیج اجتماعی و شکلگیری فضاهای عمومی و مجازی تأثیر غیرمستقیم بر توسعۀ فرهنگ سیاسی داشتهاند. از بین متغیرهای شهرنشینی، تضعیف بنیانهای قومی و عشیرهای با میزان ارتباط کل ۸۵۳/۱ بیشترین و بسیج اجتماعی با ۶۵۴/۰ کمترین تأثیر را بر توسعۀ فرهنگ سیاسی داشته است. از سوی دیگر، متغیر آزادی بیان و اندیشه به عنوان یکی از متغیرهای مؤلفههای توسعۀ فرهنگ سیاسی، با ۱۳۹/۱ بیشترین و دموکراسی با ۸۷۹/۰ کمترین تأثیر را بر توسعۀ فرهنگ سیاسی داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ توسعه؛ شهرنشینی؛ فرهنگ سیاسی؛ مدل تحلیل؛ مسیر | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,896 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,015 |