تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,114,773 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,218,631 |
سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی اجتماع های شهری در برابر زلزله (مطالعۀ موردی: محله های شهر تهران) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
مقاله 3، دوره 47، شماره 4، دی 1394، صفحه 609-623 اصل مقاله (1.03 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2015.51228 | ||
نویسندگان | ||
محمد رضا رضایی* 1؛ مجتبی رفیعیان2؛ سیدمصطفی حسینی3 | ||
1استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه یزد | ||
2دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیتمدرس | ||
3دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
امروزه خسارتهای فراوان مخاطرههای طبیعی و انسانی به محیط و کالبد شهرها موجب شده است که مفهوم تابآوری برای کاهش آثار سوانح، به حوزهای مهم در عرصة مدیریت بحران تبدیل شود. این پژوهش کاربردی است و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، با هدف شناسایی شاخصها و عوامل مؤثر بر تابآوری کالبدی محلههای شهری، سنجش و ارزیابی میزان تابآوری کالبدی در محلههای منتخب شهر تهران و ارائة چارچوبی برای سنجش میزان تابآوری کالبدی در شهرها انجام شده است. جامعة آماری این پژوهش، تمام خانوارهای ساکن در محلههای شهر تهران است. حجم نمونه در تحقیق، با استفاده از فرمول کوکران، معادل 369 خانوار برآورد شد. برای انجام پژوهش، ابتدا با استفاده از منابع کتابخانهای، شاخصها و عوامل مؤثر بر تابآوری کالبدی اجتماعهای شهری شناسایی و تعریف عملیاتی شدند و سپس با استفاده از روش میدانی و پرسشنامه، جمعآوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق صورت گرفت. در مرحلة بعد، با استفاده از روش مجموع سادۀ وزین (SAW)، ماتریس اولیة تصمیمگیری تهیه شد و سپس براساس روش الکتره، وضعیت محلههای مورد مطالعه از نظر تابآوری کالبدی محاسبه شد. نتایج نشان میدهد محلة قیطریه و قلعهمرغی بهترتیب، از نظر تابآوری کالبدی در بهترین و بدترین وضعیت و محلههای ستارخان و نارمک در رتبههای دوم و سوم از نظر تابآوری کالبدی قرار دارند. همچنین بهدلیل داشتن قابلیت اجرایی، میتوان از چارچوب این پژوهش برای سنجش و ارزیابی میزان تابآوری در سایر محلهها و نواحی شهری استفاده کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
تابآوری؛ جوامع شهری؛ روش الکتره؛ کلانشهر تهران | ||
مراجع | ||
.1 .2 .3 4. Birkmann, J., 2006, Measuring Vulnerability to Natural Hazards: Towards Disaster Resilient Societies, United Nations University Press, Tokyo. 5. Bruneau, et al, 2003, A Framework to Quantitatively Assess and Enhance the Seismic Resilience of Communities, Earthquake Spectra, Vol. 4, No. 19, PP. 733–752. 6. Buckle, P., Graham, M. and Syd, S., 2000, New Approaches to Assessing Vulnerability and Resilience, Australian Journal of Emergency Management, PP. 8–14. 7. Comfort, L., et al, 1999, Reframing Disaster Policy: The Global Evolution of Vulnerable Communities, Environmental Hazards, No. 1, PP. 39–44. 8. Cutter, S. L., et al, 2008, A Place-Based Model for Understanding Community Resilience to Natural Disasters, Global Environmental Change, PP. 1-9. Doi: 10.1016/j. gloenvcha. 2008.07.013. 9. Davis, I. and Izadkhah, Y., 2006, Building Resilient Urban Communities, Article from OHI, Vol. 31, No. 1, PP. 11-21. 10. Godschalk, D., 2007, Urban Hazard Mitigation: Creating Resilient Cities, Natural Hazards Review, Vol. 4, No. 3, PP. 136–143. 11. Gunderson, L., 2009, Comparing Ecological and Human Community Resilience, CARRI Research Report 5. Oak Ridge: Community and Regional Resilience Institute. 12. Holling, C. S., 1973, Resilience and Stability of Ecological Systems, Annual Review of Ecology and Systematics, Vol. 1, No. 4, PP. 1–23. 13. Klein, R. J. N. and Thomalla, F., 2003, Resilience to Natural Hazards: How Useful is this Concept, Environmental Hazards, Vol. 5, No. 1–2, PP. 35–45. 14. Mayunga J. S., 2007, Understanding and Applying the Concept of Community Disaster Resilience: A Capital-based Approach: A draft Working Paper Prepared for the Summer Academy for Social Vulnerability and Resilience Building, PP. 22 - 28. 15. Norris S. P., et al, 2008, Community Resilience as a Metaphor, Theory, Set of Capacities and Strategy for Disaster Readiness, American Journal of Community Psychology, Vol. 11, No. 41, PP. 127–150. 16. Omand, D., 2005, Developing National Resilience, RUSI Journal, Vol. 50, No. 4, PP. 14-18. 17. Pendall, R., Foster, K. A. and Cowell, M., 2007, Resilience and Regions: Building Understanding of the Metaphor, A Working Paper for Building Resilience Network, Institute of urban regional development, University of California. 18. Pimm, S. L., 1984, The Complexity and Stability of Ecosystems, Nature 307, PP. 321–326. 19. Rezaei, M., 2010, Explain the resilience of urban communities to reduce the effects of natural disasters (earthquakes), Case Study: Tehran, Ph.D. dissertation, Supervisor: M. Rafieian and A. Asgari, Tarbiat Modarres University, Tehran. 20. Rezaei, M., 2013, Evaluate the economic and institutional resilience of urban communities against natural disasters, case study: neighborhood quake in Tehran, Crisis Management Journal, Vol.2, No. 3, PP. 27- 38. 21. Rafieian, M. et al., 2011, The concept of resilience and indicators of the community-based disaster management (CBDM), Spatial Planning, Vol.15, No. 4, pp. 19- 41. یرضای ، محمدرضا،1389 ، بتبیین تا هآوری اجتماعات شهری ب منظور کاهش اثرات سوانح طبیعی )زلزله( )مطالعۀ ،موردی: کلانشهر تهران(. رسالۀ دکتری دانشگاه تربیت مدرس به راهنمایی دکتر مجتبی رفیعیان و دکتر علی عسگری ایی رض ، محمدرضا،1392 ، ابی ارزی تاب آوری عاقتصادی و نهادی جوام شهری در برابر سوانح طبیعی )مطالع موردی:له محله زلز های شهر تهران(، فصلنامۀ مدیریت بحران، شمارۀ3، بهار و تابستان 27 ،1392 .38- رفیعیان، مجتبیی محمدرضیا رضیایی علیی عسیگری اکبیر ارهی سیار و سییاو شیایان،،1390 تبیۀین مفهۀومی تۀا ب آورری و صشاخ ا سازی آن در مدیریت سوانح عجتما محور (CBDM) ه، برنام ،ریزی و آمایش فضا شیمارۀ 4، زمسیتان .41-19 ،1390 سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی اجتما عهای شهری... 623 22. Rezaei, M.R; Safar Gaed Rahmati, S; Hosseini, S. M., 2014, Site Selection for Rescue Center Using Analytic Network Process and GIS Fuzzy in Yazd City, Human Geography Reseearch Quarterly, Vol. 46, No.1, PP.85-101. 23. Tierney, K. and Bruneau, M., 2007, Conceptualizing and Measuring Resilience: A Key to Disaster Loss Reduction, TR News, PP. 14–17. 24. Timmerman, P., 1981, Vulnerability, Resilience and the Collapse of Society: A Review of Models and Possible Climatic Applications, Institute for Environmental Studies, University of Toronto, Canada. 25. UN/ISDR, 2002, Living with Risk: A Global Review of Disaster Reduction Initiatives, Preliminary Version Prepared as an Interagency Effort Co-ordinated by the ISDR Secretariat, Geneva, Switzerland. 26. UNDP, 2004, A Global Report Reducing Disaster Risk A Challenge For Development, Bureau for Crisis Prevention and Recovery, It’s online at: www.undp.org/bcpr. 27. http://www.Amar.org.ir 28. Zhang, Y., 2006, Modeling Single Family Housing Recovery After Hurricane Andrew in Miami-Dade County, Florida, PhD dissertation, College Station, Texas A&M University, TX. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8,983 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,468 |