تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,096,711 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,203,939 |
«مایههای عرفانی در قصاید سعدی و مقایسۀ آن با مصیبتنامۀ عطّار» | ||
مجله ادیان و عرفان | ||
مقاله 4، دوره 46، شماره 2، آبان 1392، صفحه 193-220 اصل مقاله (335.81 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2013.51114 | ||
نویسندگان | ||
احمد غنی پور ملکشاه* 1؛ سبیکه اسفندیار2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران | ||
2دانشجوی دورۀ دکتری رشتة زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
چکیده | ||
یکی از عرصههای شعری که شیخ سعدی در آن همچون بوستان، اثری ادبی ـ تعلیمی خلق کرده، قصیده است. اگرچه قصاید سعدی چونان غزلیات او گسترده نیست و با ستایش شاهان زمانه آمیخته است، میتوان روح تعالیم و آموزههای اخلاقی را در آن دید و با تأمل در بیتها، حتی به مفاهیمی عرفانی دست یافت که اتفاقاً مورد ستایش و تأکید خود شاعر هم است. سعدی در ضمن مدح، گاه مستقیم و گاه غیرمستقیم، به مضامین و لوازم عرفان اشاره میکند و در بیشتر قصایدش، یک یا چند مفهوم عرفانی را بیان میدارد. او همانند شاعران عارفمَسلک، اصالت حقیقی را از آنِ معنی، و عزت را «در طریق حق بودن» میخواند. نیز، به مضامین و مفاهیمی توجه کرده است که در اثر عرفانی مصیبتنامه جزء عوامل محوری طریقت محسوب میشوند، مانند: جهد و عنایت، اصالت معنا دربرابر صورت، لزوم دردمندی کل کائنات در طلب معشوق الهی، پایداری بر سختیهای راه عشق در مقام صبر، بیقراری در فراق معشوق در مقام بیصبری، تقابل عقل و دل، و نیز توجه به بار معنایی واژۀ «جان» بهعنوان کلمهای کلیدی در آثار عرفانی. در این مقاله، سعی شده است که جنبههای عرفانی قصاید سعدی در نگاهی تطبیقی با مصیبتنامه، بهعنوان اثری سترگ در ادبیات عرفانی، تبیین و بررسی شود. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات عرفانی؛ سعدی؛ عرفان اسلامی؛ عطار؛ قصاید؛ مصیبتنامه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,623 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,684 |