تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,496 |
تعداد مقالات | 70,219 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,411,455 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,635,654 |
بررسی تبعیت دلالت از اراده از منظر ابنسینا و خواجه نصیر طوسی | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
مقاله 2، دوره 47، شماره 1، اردیبهشت 1393، صفحه 19-30 اصل مقاله (332.09 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2014.51015 | ||
نویسندگان | ||
فردین جمشیدی مهر* 1؛ علیرضا کهنسال2 | ||
1دانشجوی دکتری حکمت متعالیه دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2استادیارگروه فلسفه دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
برخی از منطقدانان بر این باورند که دلالت تابع اراده است و تا ارادهای محقق نشود، دلالتی صورت نمیگیرد. ابنسینا، خواجه نصیر طوسی و دبیران کاتبی از این دستهاند. برخی دیگر از بزرگان منطق نظیر قطبالدین رازی در این امر به مخالفت برخاسته و دلالت را تنها تابع علم به وضع دانستهاند. تتبعات تاریخی نشان میدهد که این مسئله از زمان ابنسینا و بهتوسط شخص وی مطرح شده است. از این رو تلاش کردهایم که نظر ابنسینا به صورت کامل، تقریر و دربارۀ اختلافات دو تن از شارحین بزرگ کلام وی یعنی خواجه نصیر طوسی و قطب رازی داوری شود. عدهای از اصولیون بهنام نیز که در یک مسئلۀ اصولی اختلاف نظر داشتهاند، استطراداً به این بحث پرداخته و تفسیر دیگری را بیان کردهاند و مدعی شدهاند که مراد عَلَمین (ابنسینا و خواجه نصیر) چیزی جز تفسیر آنان نبوده است. این نوشتار در صدد مقایسۀ نظر اصولیان و منطقدانان نیست و ذکر پارهای از نظرات در اصول فقه تنها نشاندهندۀ وجودِ برداشتها و تفسیرهای دیگر از کلام ابنسینا و خواجه نصیر میباشد. در این مقاله به شرح و جرح اقوال مشهور پرداخته و نتیجه گرفتهایم که در این باب نظر صائب همان قول قطبالدین رازی صاحب محاکمات است. | ||
کلیدواژهها | ||
اراده؛ تبعیت؛ دلالت | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,158 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,125 |