تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,681,448 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,911,657 |
هنر مردمی دینی: شمایلشناسی حضرت علی (ع) | ||
جامعه شناسی هنر و ادبیات | ||
مقاله 2، دوره 5، شماره 1، شهریور 1392، صفحه 23-51 اصل مقاله (3.13 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsal.2013.51006 | ||
نویسندگان | ||
مسعود کوثری* 1؛ عباس عموری2 | ||
1دانشیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
شمایلپردازی (نگاری) چهرة پیامبر و ائمة معصومین از رایجترین شمایلپردازیها در جهان اسلام و کشورهای شیعهنشین به شمار میرود. این هنر مردمی که گاه آن را هنر فطری مینامند، با بهرهگرفتن از روایات تاریخی و نیز زمینههای تاریخی خاص شمایلپردازان به تصویرگری چهرة این بزرگان دین پرداختهاند. بررسی نقشمایهها (موتیفها) در این گونه نقاشی مردمی حاکی از آن است که نهتنها نوعی تبادل نقشمایهها میان ادیان گوناگون وجود دارد، بلکه بسته به شرایط تاریخی و فرهنگی شمایلپرداز، این نقشمایهها در ترکیبهای متفاوتی به کار میروند. هنر مردمی شمایلپردازی با آنکه در پرداخت ساده و از نظر محتوا فاقد پیچیدگی شمایلپردازیهای نخبه است، پیام خود را در راستای بسیج احساسات تودة مردم بهخوبی انجام میدهد و گسترش آن در سراسر جهان اسلام حاکی از قدرت تأثیرگذاری آن است. پیوند این شمایلپردازی با مناسک دینی (برای مثال، ایام محرم در ایران)، خود گواهی بر جایگاه آن در فرهنگ دینی مردم است. شمایلنگاری حضرت علی (ع) یکی از عناصر کلیدی در فرهنگ شیعی ایران است و جایگاهی خاص در میان مردم دارد. تعدد تمثالهای آن حضرت که طی حداقل دویست ساله اخیر پرداخته شده، حاکی از این جایگاه رفیع و معنابخش است. میل به «اصلی بودن» این تصاویر از منظر جامعهشناسی هنر در خور توجه است. این میل نشان میدهد که چگونه چرخة تولید این تصاویر و تلاش برای نزدیک شدن به اصل همچنان دوام خواهد داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
حضرت علی (ع)؛ شمایلنگاری؛ هنر اسلامی؛ هنر مردمپسند؛ هنر عامیانه؛ هنر مردمی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,705 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,068 |