پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,757 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,119,107 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,887,870 |
تجزیۀ ژنتیکی صفات مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت در ارقام مختلف برنج | ||
| علوم گیاهان زراعی ایران | ||
| مقاله 6، دوره 44، شماره 4، دی 1392، صفحه 597-612 اصل مقاله (408.26 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijfcs.2013.50330 | ||
| نویسندگان | ||
| بابک ربیعی* 1؛ سیده سهیلا زربافی2؛ مهرزاد اله قلی پور3 | ||
| 1دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم کشاورزی دانشگاه گیلان | ||
| 2دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ علوم کشاورزی دانشگاه گیلان | ||
| 3استادیار، مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور، رشت | ||
| چکیده | ||
| به‌منظور ارزیابی وراثتپذیری، نوع عمل ژنها و قابلیت ترکیب ارقام برنج برای صفات مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت دانه، نتاج F1 حاصل از تلاقی‌های مستقیم و معکوس دای‌آلل کامل 6×6 به‌همراه والدین، شامل هاشمی، حسنی، شاه‌پسند، کادوس، واندانا و IR36 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال زراعی 1390 کشت شدند. صفات تحت مطالعه شامل مقدار آمیلوز، درجۀ حرارت ژلاتینی‌شدن، طول، عرض و ضخامت شلتوک و نسبت طول به عرض شلتوک (شکل دانه) بود. میانگین مربعات ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی برای همۀ صفات تحت مطالعه به جز صفت عرض شلتوک معنا‌دار شد که حاکی از اهمیت هر دو اثر افزایشی و غیرافزایشی در تظاهر صفات بود. اما نقش اثر افزایشی بیشتر از اثر غیرافزایشی ژنها بود. نتایج تجزیه‌و‌تحلیل گرافیکی هیمن نشان داد که سهم واریانس افزایشی (D) برای صفات طول، عرض، ضخامت شلتوک، شکل دانه و درجۀ حرارت ژلاتینه‌شدن بیشتر از واریانس غالبیت (H1) بود. تجزیۀ ژنتیکی صفات ذکرشده بیانگر وجود تأثیرات غالبیت ناقص ژن در کنترل این صفات بود که نشان‌دهندۀ پتانسیل زیاد انتخاب برای این صفات است. برای صفت مقدار آمیلوز، نقش تأثیرات غالبیت ناقص تا کامل ژنها مشاهده شد، بنابراین استفاده از گزینش و تولید بذر هیبرید برای بهبود کیفیت این صفت، می‌تواند مدنظر اصلاحگران نبات قرار گیرد. بنابراین، برای اصلاح صفات مرتبط با کیفیت ظاهری و پخت در جمعیت تحت مطالعه، ابتدا میتوان از روش انتخاب برای افزایش ژنهای مطلوب استفاده کرد و سپس برای استفاده از اثر غالبیت ژنها از روش دورگگیری بهره گرفت. مقایسۀ روش‌های مختلف گریفینگ در برآورد ترکیب‌پذیری ارقام نیز نشان داد که استفاده از والدین در تجزیۀ دای‌آلل، احتمالاً سبب ایجاد اریبی در مقادیر ترکیب‌پذیری‌ها خواهد شد و ازاین‌رو به‌نظر می‌رسد روش سوم، و در صورت نبود تأثیرات مادری، روش چهارم گریفینگ، علاوه بر تعداد کمتر تیمارها و هزینهها، در ارزیابی ترکیب‌پذیری ارقام، کاربردی‌تر و بهتر باشند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| برنج؛ تجزیه‌و‌تحلیل گرافیکی؛ ترکیب‌پذیری؛ دای‌آلل؛ کیفیت دانه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Genetic Analysis of Appearance and Cooking Quality Traits in Different Rice Cultivars | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Babak Rabiei1؛ Seyedeh Soheila Zarbafi2؛ Mehrzad Allahgholipour3 | ||
| 1Associate Professor, Dept. of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Iran | ||
| 2Former graduate Student, Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, University of Guilan, Iran | ||
| 3Assistant Professor, Rice Research Institute, Rasht, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| To assess heritability, gene action and combining ability of rice varieties for characteristics related to grain appearance and cooking quality, the progenies derived from direct and reverse crosses of the 6×6 complete diallel together with their parents included Hashemi, Hassani, Shahpasand, Kadous, Vandana and IR36 were grown in a randomized complete block design with three replications in the research field of the Rice Research Institute of Iran (RRII), Rasht, Iran, during 2011 cropping season. The studied traits were included amylase content, gelatinization temperature, grain length, width and thickness and grain length to width ratio (grain shape). Results showed that mean squares of both general and specific combining ability for all studied traits except grain width were significant that indicate both additive and non-additive gene effects have an important role in the expression of the traits, but the role of the additive gene effects was more important than the non-additive gene effects. The results of graphical analysis of Hayman showed that the share of additive variance (D) of grain length, width and thickness, grain shape and gelatinization temperature was greater than dominance variance (H1). Genetic analysis of these traits represents the role of partial dominance gene action in controlling the traits that indicate the potential of selection for these traits. The role of partial to complete dominance gene actions were observed in the controlling amylase content, so using selection and hybrid seed production can be considered by reformers to improve this trait. Thus, to improve the grain appearance and cooking quality in the studied population, selection method can be firstly used to increase favorable genes and finally hybridization method is performed to use the dominance gene effects. Comparing different methods of Griffing in evaluation of combining ability of varieties showed that using parents in diallel analysis probably cause a bias in the results of combining abilities. So using third and in the absence of maternal effects fourth method of Griffing’s, in addition to fewer treatments and expenses, are applied and better methods in assessment of combining ability. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| combining ability, diallel, grain quality, graphical analysis, rice | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,640 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,031 |
||