پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,093,887 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,198,542 |
بررسی و نقد جریان جبرگرایی عرفانی در دفاع از ابلیس | ||
| مجله ادیان و عرفان | ||
| مقاله 6، دوره 46، شماره 1، اردیبهشت 1392، صفحه 85-109 اصل مقاله (658.24 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2013.50178 | ||
| نویسندگان | ||
| عبدالله محمّدی پارسا* 1؛ حسن سعیدی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری دانشگاه معارف قم | ||
| 2استادیار گروه ادیان و عرفان دانشگاه شهید بهشتی | ||
| چکیده | ||
| پژوهش و تحقیق در خصوص مسئلة ابلیس همواره برای متفکران، اهمیت فوق‌العاده‌ای داشته است و در این میان، عارفان مسلمان با رویکرد تأویلی و برداشت‌هایی بر پایة معرفت ذوقی و شهودی و با بیانی رمزی و شطحی جایگاه منحصر به فردی را به خود اختصاص داده‌اند. رویکرد مبتنی بر قبول جبر و ارادة ازلی در شقاوت ابلیس و نافرمانی او در سجده بر آدم(ع)، رویکردی است که برخی عارفان اسلامی، به ویژه پیروان مکتب سُکر، به جهت توجیه نافرمانی وی، بدان پرداخته‌اند. از آنجاکه زایش اندیشه نمی‌تواند صرفاً مرهون تلاش خالص نظری باشد و همواره از مبادی و عوامل برون‌متنی نیز متأثر است، به نظر نویسنده دست‌کم می‌توان چهار مبدأ برای شکل‌گیری این نظریه در میان برخی عارفان اسلامی برشمرد که عبارت‌اند از: 1. اعتقاد به جبر اشعری، 2. اعتقاد به وحدت شخصیة وجود، 3. استفاده از ظواهر آیات، 4. تمسک به برخی اخبار و روایات. در این مقاله با بیان نمونه‌هایی از این رویکرد در آثار منثور و منظوم عارفانی چون منصور حلاج، احمد غزالی، عین‌القضات همدانی، رشیدالدین میبدی و عطار نیشابوری، به تبیین ریشه‌ها و مبادی یادشده و سپس به نقد و بررسی آنها می‌پردازیم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابلیس؛ تصوف؛ جبر؛ جبر اشعری؛ شیطان؛ عرفان | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,491 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,501 |
||