تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,506 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,125,325 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,233,773 |
بازشناسی جایگاه بندر باستانی مهروبان در خلیج فارس و گاهنگاری اولیه آن بر پایه کاوش باستان شناختی و مطالعات متون نوشتاری | ||
مطالعات باستان شناسی | ||
مقاله 2، دوره 4، شماره 2، اسفند 1391، صفحه 13-31 اصل مقاله (778.52 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2013.32117 | ||
نویسندگان | ||
محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار* 1؛ محمد مرتضایی2 | ||
1استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران | ||
2عضو هیئت علمی پژوهشکده باستان شناسی | ||
چکیده | ||
مدارک باستان شناختی در دوره اسلامی نشان از ارتباطات تجاری و رونق بازرگانی در خلیج فارس دارد. این ارتباطات بدون شک بر پایه ساختارهایی است که از دوره ساسانیان در منطقه وجود داشته است. یکی از مهمترین بنادر خلیج فارس که دارای ارتباطات بازرگانی گستردهای با بنادر همجوار از قبیل بصره، سی نیز و گناوه از یک سو و شهرهای پسکرانهای خلیج فارس در مرز ایران از قبیل ارجان در منطقه بهبهان از دیگر سو بوده، بندر ماهروبان است. اطلاعات از این بندر تا پیش از کاوش در منطقه منحصر به نوشتههای مورخین صدر اسلام و برخی از اشارات محققان متأخر از قبیل شوارتس و راولینسون بوده است. نظر به اهمیت این بندر باستانی در شناخت بازرگانی دریایی ایرانیان در دوره ساسانیان و بهویژه صدر اسلام برنامه کاوش باستان شناختی با هدف شناخت توالی فرهنگی در آن و شناخت نشانههای تجارت دریایی از طریق مطالعه مواد باستانشناختی انجام گرفت. مقاله حاضر، حاصل نتایج اولیه بدست آمده از کاوش در ترانشه B مهروبان و تلفیق آن با متون نوشتاری است جهت شناخت جایگاه امروزی آن و نقش آن در مبادلات بازرگانی خلیج فارس. مطالعات اولیه نشان میدهد که یافتههای سفالی بدست آمده در آن قابل مقایسه با بنادر باستانی صحار در عمان، رأس الخیمه در امارات متحده عربی، قلعه آت بحرین و مراکزی چون شوش در خوزستان و سیراف در بوشهر است. با تطبیق یافته های باستان شناسی با متون نوشتاری صدر اسلام تعیین جایگاه امروزی آن در نزدیکی بندر دیلم امروزی بحث و تحلیل و در نهایت پیشنهاد گردید. | ||
کلیدواژهها | ||
بندر؛ خلیج فارس؛ تجارت و بازرگانی دریایی؛ سفال؛ ماهروبان؛ بندر دیلم؛ ساسانی؛ و صدر اسلام | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,500 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,132 |