تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,003 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,492,832 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,752,993 |
دادهکاوی گردشهای جوّی برای بررسی نقش الگوهای بندالی در ایجاد بارشهای شمالشرق ایران | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 7، دوره 44، شماره 3، آذر 1391، صفحه 109-126 اصل مقاله (1.23 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2012.29217 | ||
نویسندگان | ||
قاسم عزیزی1؛ سید امید نبوی2؛ مرتضی میری3 | ||
1دانشیار دانشکدهی جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
2کارشناس ارشد اقلیمشناسی، دانشکدهی جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیمشناسی، دانشکدهی جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
بررسی نقش الگوی بندالی در وقوع بارشهای شمالشرق ایران، هدف اصلی مطالعهی پیش رو است. برای این کار از میان دادههای روزانهی بارش 20 ایستگاه همدیدی، اقلیمی و بارانسنجی منطقهی مورد مطالعه، رخدادهای بارشی با شدّت متوسّط و زیاد بر اساس معیار تعیین شده، بین دورهی زمانی 11 ساله (1995- 2005) شناسایی و ویژگیهای آنها در مقیاسهای زمانی متفاوت بررسی شد. در ادامه با استفاده از دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل سطح 500 هکتوپاسکال، گردشهای جوّی در دو مقیاس همدید و نیمکرهای، بهترتیب با دو روش چشمی و کمّی شناسایی و ویژگیهای آماری آنها با استفاده از روشهای آماری استخراج و تجزیه و تحلیل شدند. واکاوی آماری گردشهای جوّی در مقیاس همدید، بازگو کنندهی این واقعیّت است که (مطابق انتظار)، تنها الگوی همدیدی همزمان با بارشهای شمالشرق کشور ـ خواه شدید و خواه متوسّط ـ الگوی ناوه بادهای غربی است. نتایج حاصل از تفکیک الگوی بندالی از گردشهای جوّی دیگر بر اساس روش کمّی مربوطه و مطالعهی ویژگیهای آماری آنها نیز، بر نقش انکارنکردنی الگوهای بندالی در ایجاد بیش از نیمی از (کمابیش 65 درصد) رخدادهای بارشی منطقه (شامل بارش متوسّط و شدید) از طریق تأثیر در ایجاد و مکانگزینی الگوی همدیدی یادشده تأکید دارد. از نظر توزیع مکانی، الگوی بندالی اطلس و غرب اروپا دارای بیشترین فراوانی در همزمانی با بارشهای شدید و متوسّط است. از نظر توزیع زمانی نیز، عمده فعّالیّت الگوهای بندالی، به بارش شدید در اواخر دورهی سرد سال و فصل بهار منجر شده، در حالیکه الگوهای بندالی همزمان با بارش متوسّط بهطور عمده در دورهی سرد سال رخ میدهند. | ||
کلیدواژهها | ||
الگوی ناوه؛ بارشهای شدید و متوسّط؛ دادهکاوی؛ شاخص بندالی؛ گردشهای جوّی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,994 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,528 |