تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,032 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,502,273 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,766,362 |
مطالعهی الگوهای هواشناسی، شناسایی چشمههای تولید گردوغبار و مسیر حرکت ذرّات معلّق برای طوفان جولای 2009 | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 5، دوره 44، شماره 3، آذر 1391، صفحه 73-92 اصل مقاله (2.24 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2012.29215 | ||
نویسندگان | ||
عباس رنجبر سعادت آبادی1؛ قاسم عزیزی2 | ||
1استادیار سازمان هواشناسی کشور، تهران | ||
2دانشیار دانشکدهی جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
در هفتهی اوّل جولای سال 2009، طوفان بسیار گستردهای روی بخشهایی از کشورهای عراق و سوریه شکل گرفت که گردوخاک ناشی از آن، بخش گستردهای از کشور، ازجمله تهران را بهشدّت تحت تأثیر قرار داد. در این مطالعه بر اساس اطلاعات هواشناسی شامل نقشههای هواشناسی سطوح استاندارد ترازهای 1000، 850، 700، و 500 هکتوپاسکالی، گزارشهای همدیدی دیدبانی شده، تصاویر ماهوارهای ویژهی گردوغبار و برخی از محصولات مدلهای منطقهای پیشبینی عددی وضع هوا، شرایط هواشناختی مؤثّر در ایجاد طوفانهای گردوخاک، منابع انتشار و مسیر حرکت ذرّات معلّق ناشی از طوفان هفتهی اوّل جولای 2009 بررسی شده است. نتایج حاصله نشان میدهند که چشمههای اصلی تولید گردوغبار در نواحی شرقی سوریه و شمالغربی عراق بوده که با حرکت طوفان به سمت شرق، غلظت ذرّات معلّق افزایش یافته و ایران را تحت تأثیر قرار داده است. الگوهای جوّی مؤثّر بر ایجاد طوفان و انتقال ذرّات معلّق روی کشور عبارتند از: گسترش زبانهی سامانهی کمفشار گرمایی از مرکز ایران تا شمال عراق و همچنین بخشهایی از جنوب ترکیه و توسعهی سامانهی پُرفشار از روی دریای سیاه تا روی خزر، شمالغرب ایران و جنوبشرق ترکیه. این الگوی میدان فشار سطح زمین، باعث ایجاد شیو فشاری زیاد بین سامانههای کمفشار و پُرفشار مذکور شده است و درنتیجه، سرعت باد در روی چشمههای تولید گردوخاک افزایش یافته و شرایط مناسبی برای تولید گردوخاک فراهم میشود. همراهی این شرایط با عبور امواج ناشی از ناوهی مدیترانه در تراز میانی جو، افزونبر اینکه نقش مهمّی در شکلگیری طوفان دارد، حرکات صعودی لازم برای بلندشدن ذرّات معلّق و همچنین انتقال این ذرّات به نیمهی غربی و بخشهای مرکزی ایران را فراهم میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
شیو فشاری؛ طوفان گردوغبار؛ مسیر حرکت ذرّات؛ منشأ تولید؛ ناوهی مدیترانه | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,987 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,887 |