تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,033 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,502,826 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,766,982 |
مطالعهی همدید تیپهای هوای غالب منطقهی سیستان (ایستگاه زابل) | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 3، دوره 44، شماره 3، آذر 1391، صفحه 39-62 اصل مقاله (1.87 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2012.29213 | ||
نویسندگان | ||
محمود خسروی1؛ حمید نظری پور2 | ||
1دانشیار اقلیم شناسی، دانشکدهی جغرافیا و برنامهریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2استادیار اقلیمشناسی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان | ||
چکیده | ||
برای شناخت تیپهای همدید آبوهوایی در سیستان، از دادههای روزانهی 14 متغیّر اقلیمی ایستگاه زابل در بازهی زمانی 01/01/1354 تا 30/12/1383 شمسی، در آرایهای با آرایش P_(m×n) (متغیّرهای جوّی روی ستونها و روزها روی سطرها) استفاده شده است. نخست، برای شناخت و کشف منابع اصلی پراش در اقلیم سیستان، تحلیلی از مؤلّفهی اصلی روی نمرههای استاندارد آرایهی دادههای اوّلیّه با آرایش 14×10825 انجام گرفت. نتایج این تحلیل نشان داد که سه مؤلّفهی اصلی دمایی ـ رطوبتی، بادی و بارشی، قادر به تبیین 87 درصد از پراش دادهها بوده و بهعنوان مؤلّفههای اصلی تأثیرگذار انتخاب شدند. در گام بعدی، از آرایهی مقادیر مؤلّفههای اصلی، بهعنوان ورودی برای تحلیل خوشهای و شناخت تیپهای همدید استفاده شده است. اجرای تحلیل خوشهای پایگانی (فاصلهای) با روش ترکیبِ ترتیبی روی نمرههای مؤلّفهها، شش تیپ هوای متفاوت سیستان را نشان داد. این تیپهای هوا عبارتند از: تیپ هوای گرم، بدون بارش و نسبتاً آرام؛ تیپ هوای گرم و خشک، بدون بارش و بادی؛ تیپ هوای سرد، کمبارش و بادی؛ تیپ هوای پُربارش (بارشمند)، معتدل و نسبتاً بادی؛ تیپ هوای بسیارگرم و خشک، بدون بارش و پُرباد و تیپ هوای خیلی سرد، آرام و کمبارش. بررسی ویژگیهای تیپهای هوا و مقایسهی آنها با یکدیگر نشان داد که بارش و سرما در اقلیم منطقه، بهشدّت متمرکز بوده و دورهی فعّالیّت آنها بسیار محدود است. از سوی دیگر، تیپهایِ هوایِ گرم و خشک، بخش بزرگی از سال را در کنترل خود دارند. چهار الگوی اصلی، فشار تراز دریا، رفتار و وضعیّت تیپهای هوای منطقه را تبیین و توجیه میکنند. | ||
کلیدواژهها | ||
تحلیل خوشهای؛ تحلیل مؤلّفهی اصلی؛ تیپ هوا؛ سیستان؛ فشار تراز دریا | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,734 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,696 |