تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,005 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,494,170 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,754,898 |
مدلسازی سهبُعدی چگالی پوسته، بررسی موردی: ایران | ||
فیزیک زمین و فضا | ||
مقاله 9، دوره 38، شماره 2 - شماره پیاپی 1105695، مرداد 1391، صفحه 123-136 اصل مقاله (1.4 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jesphys.2012.28438 | ||
نویسندگان | ||
علیرضا آزموده اردلان1؛ داوود زمزم2؛ محمدعلی شریفی3 | ||
1استاد، گروه مهندسی نقشهبرداری قطب علمی مهندسی نقشهبرداری و مقابله با سوانح طبیعی دانشکدة فنی دانشگاه تهران، ایران | ||
2استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، ایران | ||
3استادیار، گروه مهندسی نقشهبرداری قطب علمی مهندسی نقشهبرداری و مقابله با سوانح طبیعی دانشکدة فنی دانشگاه تهران، ایران | ||
چکیده | ||
در این مقاله روشی برای تعیین چگالی پوسته با استفاده از دادههای ژئودزی (زمینسنجی)، زمینشناسی و ژئوفیزیکی از انواع (1) اندازهگیریهای گرانی زمینی (2) مدلهای ژئوپتانسیلی جهانی (3) مدلهای رقومی ارتفاعی زمین (Digital Terrain Model, DTM)، (4) نقشهها و مقاطع زمینشناسی (5) مقاطع عمیق ژئوفیزیکی (6) مدلهای ژئوئید عرضه شده است. این روش مدلسازی با قابلیت بهکارگیری جزء به جزء (patch-wise) امکان تغییر تفکیکپذیری (رزولوشن) مکانی و طیفی را در تعیین چگالی فراهم میآورد و بر این اساس میتوان روی عوارض گوناگون زمینشناسی از جمله گسلها، مناطق فرورانش و دیگر عوارض زمینساختی موردنظر تمرکز کرد و آنها را بهطور جداگانه یا همراه دیگر عوارض مورد بررسی قرار داد. این روش را به اختصار میتوان در قالب مراحل اصلی آن به شرح زیر معرفی کرد: (1) استخراج چگالی توپوگرافی (بخش خارجی پوستة بالای ژئوئید) با استفاده از نقشههای زمینشناسی، نیمرخها و دیگر اطلاعات زمینشناسی موجود، (2) محاسبه و حذف اثر میدان گرانی زمینه با بسط مدل ژئوپتانسیلی تا درجه و مرتبه موردنظر به اضافة میدان گریز از مرکز، (3) حذف اثر جرمهای توپوگرافی با استفاده از چگالی محاسبه شده در مرحله (1)، (4) ادامة فروسو اندازهگیریهای تصحیح شده طی مراحل فوق از سطح زمین به سطح ژئوئید با تصحیح هوای آزاد، (5) واسطهیابی نتایج برای ایجاد یک شبکة منظم، (6) حل معادلات مشاهدات تشکیل داده شده با استفاده از انتگرال نیوتن برای مشاهدات شبکهبندی شده مرحلة (5) به روش کمترین مربعات. بهکارگیری این روش برای ایران بهمنزلة بررسی موردی منجر به این نتایج شد: (1) محدوده تغییرات گرانی باقیمانده است. (2) تغییرات چگالی در اولین لایه و دومین لایه و سومین لایه بود که در حد قابلانتظار تغییرات چگالی در لایههای پوسته است. (3) از لحاظ ژئوفیزیکی هر اندازه هندسه سادهتر باشد، مسئله پایدارتر است. (4) هرچه هندسة لایههای جرمی با دقت بیشتری معلوم باشد چگالی را با دقت بهتری میتوان بهدست آورد. | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ چگالی؛ مدلسازی مستقیم؛ مدلسازی وارون؛ میدان گرانی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,354 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,761 |