تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,005 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,494,232 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,754,982 |
«تشابه» در روایات و کارکرد «مجاز» در پیدایش و رفع آن | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
مقاله 5، دوره 43، شماره 2 - شماره پیاپی 922258، اسفند 1389، صفحه 93-114 اصل مقاله (296.96 K) | ||
نویسندگان | ||
عبدالهادی فقهی زاده1؛ نرجس توکلی محمدی2 | ||
1دانشگاه تهران، استادیار | ||
2دانشگاه تهران، کارشناسی ارشد | ||
چکیده | ||
وقوع تشابه در آیات قرآنی و روایات معصومان(ع)، امری مسلّم است که در اقتضای الفاظ و عربیت زبان ریشه دارد. موضوع تشابه آیات، از دیرباز، بحث های فراوانی را در علوم قرآنی به خود اختصاص داده است؛ اما تشابه روایات، ویژگی و فلسفهی وجودی آن در دانش حدیث، چندان مورد توجه قرار نگرفته است؛ حال آن که بر اساس ادلّه ی روایی، انقسام روایات معصومان(ع) به محکم و متشابه، قطعی است. علاوه بر این، فلسفهی وجود متشابهات روایی و راهکارهای فهم صحیح آنها نیز در دسته ای از روایات مطرح شده است. بر این اساس، «محکم» و «متشابه» مفاهیمی نسبی هستند که با میزان علم و جهل افراد، نسبت مستقیمی دارند. فلسفه ی وجود تشابه در روایات، به تفاوت سطح فهم مخاطبان، اقتضای الفاظ و افصح و ابلغ بودن کلام معصومان(ع) بازمی گردد که در این میان، نقش مجاز در ایجاد تشابه، به مثابه ی مهمترین ابزار بیان معانی، حائز اهمیت ویژه است. از سوی دیگر، مجاز به دلیل اشتراکات معنایی با تشابه و نسبیت مفهوم آن ها، کارکردی مؤثر در محو و رفع تشابه از روایات دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
اقتضای الفاظ؛ بلاغت معصومان(ع).؛ تأویل؛ تشابه؛ روایات متشابه؛ مجاز | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,752 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,779 |