تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,097,960 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,205,549 |
تأثیر بازگشت مهاجران به روستاها در بهبود معیشت ساکنان(مطالعهی موردی: شهرستان آققلا) | ||
پژوهشهای جغرافیای انسانی | ||
مقاله 4، دوره 43، شماره 4 - شماره پیاپی 78، دی 1390، صفحه 67-84 اصل مقاله (600.59 K) | ||
نویسندگان | ||
سیدحسن مطیئی لنگرودی1؛ مجتبی قدیری معصوم1؛ محمد رضا رضوانی1؛ عبدالحمید نظری2؛ بهمن صحنه3 | ||
1استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
2استادیار دانشگاه پیامنور واحد گنبدکاووس | ||
3دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
محوریّت انسان در فرایند توسعه در مناطق روستایی از مهمترین ابزارهای توسعه بهشمار میآید؛ زیرا ویژگیهای نیروی انسانی به لحاظ کمّی و کیفی از جمله عوامل مؤثّر در جریان توسعهی روستایی شمرده میشود. افزایش جمعیّت و کمبود فعّالیّتهای اشتغالزا در نواحی روستایی، موجب آسیبپذیری خانوارهای روستایی شده و بیشتر مهاجرت روستاییان به نواحی شهری، بهدلیل نبود اشتغال و درآمد برای گذران زندگی خانوار است. در چنین شرایطی، بسیاری از جوانان روستایی از مهاجرت موقّت بهمانند راهبردی برای مقابله با پدیدهی بیکاری استفاده میکنند و پس از سپری کردن یک بازه زمانی برای کسب مهارت و سرمایهی کافی، به نواحی روستایی باز میگردند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل این نوع از مهاجرتها (مهاجرت بازگشتی) با تأکید بر رویکرد معیشت پایدار روستایی و بررسی آثار آن بر سرمایههای انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد مهاجر بازگشته و پیامدهای پس از بازگشت افراد مهاجر و تنوّع فعّالیّتهای اقتصادی در نواحی روستایی است. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان داده است که در 9 روستای شهرستان آققلا، بازگشت مهاجران به نواحی روستایی مشاهده میشود؛ بنابراین تمامی این روستاها که 62 مورد مهاجر بازگشته دارد، بررسی شده است. روش پژوهش، پیمایشی و تکمیل پرسشنامه و گفتوگو با مهاجران بازگشته است. با استفاده از آماره توصیفی T و Z به تحلیل نتایج پرسشنامه در محیط نرمافزاری SPSS پرداخته شد و از نرمافزار ARCGIS برای تهیّهی نقشه استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که مهاجرت موقّت نیروی جوان روستایی، مهمترین راهبرد بهکار رفته برای ادارهی زندگی بوده است و پس از کسب مهارت و بازگشت به نواحی روستایی، تفاوت چشمگیری در سرمایههای انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد بازگشته رخ داده است. مهمترین پیامدهای این نوع از مهاجرت کسب درآمد بیشتر، افزایش رفاه زیستی، کاهش آسیبپذیری، بهبود امنیّت غذایی، بهبود شأن و منزلت انسانی برای مهاجران بازگشته به روستاها بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
بازگشت مهاجران؛ توسعه روستایی؛ شهرستان آققلا.؛ معیشت پایدار | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 42,297 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,622 |