تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,084,794 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,188,936 |
بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ارقام گندم در اقلیم سردسیر و معتدل ایران | ||
به زراعی کشاورزی | ||
مقاله 4، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 783768، اسفند 1390، صفحه 41-49 اصل مقاله (1.04 M) | ||
نویسنده | ||
مسعود بخشایشی قشلاق* | ||
کارشناس ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز | ||
چکیده | ||
این مطالعه به منظور بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ارقام آبی گندم نان الوند، الموت، زرین، نوید، آذر 2، سبلان، امید و بزوستایا، در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی و به مدت سه سال زراعی (89-1386) در شش شهرستان اجرا شد. در هر سال و در هر منطقه پس از برداشت، تجزیه واریانس ساده برای عملکرد دانه انجام و در پایان سال سوم در هر منطقه تجزیه واریانس مرکب (سه ساله) و در خاتمه تجزیه واریانس مرکب نهایی (سه سال و شش منطقه) انجام شد. برای تعیین پایداری ارقام از روش های لین و بینز، واریانس محیطی، اکووالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه مرکب (سه سال و شش منطقه) نشان داد که اثر متقابل ژنوتیپ × منطقه × سال بر عملکرد دانه از نظر آماری معنی دار بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه در بین ارقام آزمایشی به ترتیب متعلق به ارقام الوند با 74/3 و آذر 2 با 72/2 تن در هر هکتار می باشد. نتایج حاصل از تجزیه پایداری به روش لین و بینز نشان داد که رقم زرین دارای کمترین واریانس درون مکانی در بین ارقام آزمایشی بوده و کمترین واریانس محیطی نیز متعلق به رقم آذر 2 است. نتایج حاصل از تجزیه پایداری به روش واریانس پایداری شوکلا نشان داد که کمترین واریانس پایداری شوکلا در بین این ارقام به ترتیب متعلق به ارقام زرین و سبلان می باشد. همچنین، نتایج حاصل از روش اکووالانس ریک نشان داد که رقم زرین دارای کمترین اکووالانس ریک در بین ارقام می باشد. جمع بندی نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که ارقام زرین و سبلان از پایداری بالاتری نسبت به سایر ارقام مورد تحقیق برخوردار بوده و کشت آن در مناطق مورد مطالعه توصیه می شود. | ||
کلیدواژهها | ||
سازگاری؛ عملکرد دانه؛ گندم نان؛ واریانس پایداری شوکلا | ||
مراجع | ||
1 . امیدی تبریزی ا. ح.، احمدی م.، شهسواری ج. و کریمی س (1379) بررسی پایداری عملکرد دانه و روغن در چند رقم و لاین گلرنگ زمستانه. نهال و بذر. 16: 145-130. 2 . امیری گنکچین ع (1375) بررسی سازگاری و پایداری عملکرد ارقام گندم دوورم در مناطق دیم گرمسیر و نیمه گرمسیر کشور. نهال و بذر. 12: 48-42. 3 . بخشایشی م.، بخشایشی ه. و شکارچیزاده م (1388) بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ارقام آبی گندم در منطقه شمال غرب ایران. چکیده مقالات همایش علوم کشاورزی و صنایع وابسته. 17 دی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر، 100 ص. 4 . خدابنده ن (1374) زراعت غلات. انتشارات دانشگاه تهران، تهران. 248 ص. 5 . چوکان ر (1378) بررسی پایداری عملکرد هیبریدهای ذرت دانهای با استفاده از معیارهای مختلف پایداری. نهال و بذر. 15: 183-170. 6 . دهقانی ح (1373) تجزیه پایداری عملکرد ارقام متوسطرس و دیررس ذرت. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران. 7 . دهقانپور ز (1385) بررسی عملکرد و پایداری در هیبریدهای زودرس ذرت. نهال و بذر. 22: 52-45. 8 . صادقزاده اهری د.، حسینپور ط.، خلیلزاده غ. و علیزاده خ (1384) بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه لاینهای گندم دوروم در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر دیم. نهال و بذر. 21: 576-561. 9 . فرشادفر ع. ا (1377) کاربرد ژنتیک کمّی در اصلاح نباتات. انتشارات طاق بستان دانشگاه رازی، کرمانشاه. 396 ص. 10 . موسویون م (1367) مطالعه اثرات متقابل ژنوتیپ در محیط و تخمین سازگاری و ثبات عملکرد ارقام گندم معمولی. علمی کشاورزی. 12: 17-3.
11 . Breese EJ (1969) The measurement and significance of genotype × environment interaction in grasses. Heredity. 24: 27-44.
12 . Briggle LW and Curtis BC (1987) Wheat wordwide. In: E. G. Heyne (ed). Wheat and wheat improvement. Second edition. Madson. Wis. USA. pp: 1-32.
13 . Eberhart SA and Russell WA (1966) Stability parameters for comparing varieties. Crop Science. 6: 36-40.
14 . Francis TR and Kannen berg LW (1978 ) Yield Stability studies in short-season maize. A descriptive method for genotypes. Canadian Journal of Plant Science. 58: 1029-1034.
15 . Hawtin G, Iwanage M and Hodykin T (1996) Genetic resources in breeding for adaptation. Euphytica. 92: 255-266.
16 . Lin CS and Binns MR (1991) Genetic properties of four types of Stability parameter. Theoretical and Applied Genetics. 82: 505-509.
17 . Lin CS, Binns MR and Letkovitch LP (1986) Stability analysis: Where do we stand? Crop Science. 26: 894-900.
18 . Mcintosh MS (1983) Analysis of combined experiments. Agronomic 75: 153-155.
19 . Rommer TH (1947) Sind die ertragreicheren sorten ertragssicherer?. DGL-Kitt. 32: 87-89.
20 . Roustaie M, Mogaddam M, Mahfouzi S, and Mohammadi A (1996) Comparison of stability analysis of grain yield in wheat and barley cultivars in dry lands. Proceedings of the 4th Iranian Congress of Crop Production and Plant Breeding. Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran. P. 252.
21. Shukla GK (1972) Some statistical aspects of partitioning genotype × environmental components of variability. Heredity 29: 237-242.
22 . Wricke G (1962) Uber eine methode zur erfassung der olologischen sterubretic in feld versuchen. Pflanzuecht 47: 92-96.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,175 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7,539 |