تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,500,975 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,149 |
بررسی نقش تغییر کاربری اراضی بر برخی از خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و فرسایشپذیری خاک | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 8، دوره 42، شماره 4 - شماره پیاپی 406595، اسفند 1389، صفحه 111-123 اصل مقاله (515.93 K) | ||
نویسندگان | ||
کریم سلیمانی1؛ علی آزموده2 | ||
1دانشیار مرکز GIS، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
2دانشجوی ارشد آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
چکیده | ||
تغییر کاربری جنگل به اراضی کشاورزی، عموماً تأثیر جدّی بر میزان ماده آلی و دیگر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک میگذارد. این پژوهش با هدف بررسی نقش تغییر کاربری جنگل بر برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و در ادامه شناخت شماری از متغیرهای مؤثر خاک بر شاخص فرسایشپذیری در بخشی از حوضه آبخیز برنجستانک صورت گرفته است. بدین منظور سه کاربری جنگل، زراعت دیم (گندم) و باغ مورد بررسی قرار گرفت. نمونههای خاک از دو لایه سطحی 10-0 و 20-10 سانتیمتر در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی برداشته و مقایسه شد. نتایج نشان از آن داشتند که میزان ماده آلی در اراضی زراعی و باغ، به ترتیب 24/44 و 45/45 درصد در لایه 10-0 سانتیمتر، و 69/42 و 43 درصد در لایه 20-10 سانتیمتر کمتر از اراضی جنگلی بوده است. حداکثر نیتروژن کل در لایه 10-0 سانتیمتر در کاربری جنگل به میزان 303/0 درصد و حداقل آن در لایه 20-10 سانتیمتر در اراضی باغ به میزان 190/0 درصد مشاهده شد که کاهشی معادل با 32/37 درصد را نشان میدهد. وزن مخصوص ظاهری و اسیدیته خاک طی تغییر کاربری جنگل افزایش یافت. این در حالی است که تغییر کاربری جنگل به اراضی زراعی و باغ تأثیر مشخص و معنیداری بر درصد ذرات رس و سیلت نداشت و تنها در لایه 10-0 سانتیمتر تفاوت معنیداری از لحاظ درصد ذرات شن مشاهده شد. نتایج نشان داد که فرسایشپذیری خاک به دلیل کاهش پوشش گیاهی پایا، ماده آلی خاک، تخریب ساختمان خاک و پایداری خاکدانهها طی تغییر کاربری جنگل، افزایشی حدود دو برابر داشته است. همچنین متغیرهای رس، ماده آلی و نیتروژن کل دارای همبستگی معنیدار منفی؛ و در مقابل، درصد سیلت و شن ریز نیز دارای ارتباط معنیدار مثبت با میزان فرسایشپذیریاند. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییر کاربری اراضی؛ حوضه برنجستانک؛ خاک؛ فرسایشپذیری؛ ماده آلی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,109 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,847 |